Paskala kalkulilo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
e plibonigadeto, anstataŭigis: |thumb| → |eta| (2), {{Reflist}} → {{referencoj}} per AWB
Linio 1:
[[Dosiero:Arts_et_Metiers_Pascaline_dsc03869.jpg|thumbeta|Paskala kalkulilo el la jaro 1652]]
''' Paskala kalkulilo''' france nomata '''Pascaline''' estas mekanika [[kalkulilo]] inventita de [[Blaise Pascal]] en [[1642]]. <ref>[[#DOCAGNE|Maurice d'Ocagne]] p.245 (1893)</ref>
Unue la inventaĵo estis nomata france ''machine arithmetique'' (maŝino aritmetika), poste ''roue pascalaine'' (paskala rado) kaj fine ''pascaline''. Tiu [[kalkulmaŝino]] povis aldoni kaj subtrahi du nombrojn kaj multobligi aŭ dividi per ripeto. La kalkulilo iĝis tre konata, ĉar ĝi estis priskribita en la fama [[Encyclopédie ou dictionnaire raisonné des sciences, des arts et des métiers|Enciklopedio]].
 
Pascal komencis la laboron 19-jaraĝa, spronita al ĝi vidante la ŝarĝon de [[aritmetiko|aritmetika]] laboro implikitan en la oficiala laboro de lia patro kiel inspektisto de [[imposto]]j.
Paskalo ekzamenis 50 [[prototipo]]jn antaŭ prezentado de lia unua maŝino al publiko en [[1645]]. Li dediĉis ĝin al Pierre Séguier, la kanceliero de [[Francio]] tiutempe. <ref>(fr) [[s:fr:La Machine d’arithmétique|La Machine d’arithmétique, Blaise Pascal]], Wikisource</ref> Li konstruis ĉirkaŭ dudek pliajn maŝinojn dum la venonta jardeko, ofte plibonigante la originan dezajnon. Naŭ maŝinoj pluvivis la jarcentojn, <ref name=mour12>[[#MOUR|Guy Mourlevat]], p.12 (1988)</ref> la plej granda parto de ili troviĝas nuntempe en eŭropaj muzeoj.
 
[[Dosiero:Pascaline - top view and mechanism.jpg|thumbeta|''Pascaline'' vido de supren kaj radoaro]]
 
La kalkulilo havis metalajn diskojn per kiuj oni povis enigi la numerojn. La rezultoj aperis en fenestretoj super ala diskoj. La unua [[prototipo]] havis nur malmultaj diskoj, sekve la nombro da diskoj pliiĝis kaj la kalkulilo kapablis pritrakti numerojn ĝis 9.999.999.
 
La enkonduko de paskala kalkulilo lanĉis la evoluon de mekanikaj kalkuliloj unue en [[Eŭropo]] kaj poste ĉie en la mondo.
 
==Vidu ankaŭ==
Linio 16:
 
==Notoj kaj referencoj==
{{Reflistreferencoj}}
 
[[Kategorio: Matematiko]]
[[Kategorio:Kalkuliloj]]
[[Kategorio:Matematikaj iloj]]