Navahoj: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Vikungen (diskuto | kontribuoj)
Navaĥo estas pli proksima al la originala hispana vorto.
e plibonigadeto, anstataŭigis: |thumb| → |eta| (2), |right → |dekstra, |left → |maldekstra per AWB
Linio 1:
[[Dosiero:Navajo (young boy) 2007.jpg|thumbeta|leftmaldekstra| juna reprezentanto de Navaho tribo]]
 
[[Dosiero:Navajo hunters outside Sam Days Trading Post year 1887.jpg|thumbeta|300px|rightdekstra|Navahaj ĉasistoj , [[1887]]]]
'''Navahoj, navaĥoj''' aŭ '''navajoj''' estas la plej granda (ĉ. 170.000 nur en la rezervejo, ĉ. 300.000 en tuta Usono) [[indianoj|indiana popolo]] en [[Usono]]. Ili vivas ĉefe en [[Arizono]], [[Nov-Meksiko]], [[Utaho]]. Ili parolas la [[navaha lingvo|navahan lingvon]], apartanantan al la [[atapaska lingvaro|apaĉaj lingvoj]]. La du popoloj migris kune en la [[10-a jarcento|10-a]] ĝis la [[12-a jarcento]] el [[Kanado]] al sudokcidento. Ilin forte influis sude la [[pueblo|pueblaj]] indianoj de kiuj ili lernis [[agrokulturo]]n kaj [[brutobredado]]n.
 
En la [[17-a jarcento|17-a]] kaj la [[18-a jarcento]]j, al la navajoj aliĝis [[pueblo-indianoj]], [[hopioj]], el kiuj ĉefe la pueblo-indianoj influis la indianan arton.
 
Laŭ ilia legendo, homoj venas el subteraj mondoj. Ili praktikas multajn [[rito]]jn.
 
La usona registaro ekmilitis kontraŭ ili en [[1863]] (sub kolonelo [[Kit Carson]]). Dum la militmarŝo, la registaraj soldatoj neniigis agrarproduktojn de la navahoj kaj brutarojn, enprizonigis 8.000 navahojn kaj 400 meskalerajn apaĉojn en Bosque Redondo (en la nuna [[Nov-Meksiko]]). Ilia kaptiteco daŭris 4 jarojn.
 
La rezervejo de la navahoj estas entute 64.000 &nbsp;km<sup>2</sup> en la tri menciitaj ŝtatoj, sed situas en seka areo kaj ne certigas plene la vivtenon.
 
== Vidu ankaŭ ==
{{projektoj|commonscat=Navajo}}
* [[Navaha Nacia Monumento]]
 
* http://vladimir-okc.hotbox.ru/UU-html/truu23.htm [[Unuetaĝa Usono]] Renkonto kun indianoj {{en}}, {{ru}}, {{eo}}