Formikedoj: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Neniu resumo de redakto
Linio 59:
[[File:Blackants-bredcrust-tokyo-may2015.webm|thumb|(filmeto) Formikoj arigantaj [[manĝajo]]jn.]]
 
Formikoj estis koloniigantaj preskaŭ ĉiujn teramasojn sur la [[Tero]]. La nuraj lokoj kie mankas indiĝenaj formikoj estas [[Antarkto]] kaj kelkaj tre apartaj aŭ neloĝeblaj insuloj. Formikoj prosperas en plej ekosistemoj kaj povas formi 15–25% el la biomaso de [[Surtera animalo|surteraj animaloj]].<ref name="schultz">Schultz TR (2000). "In search of ant ancestors". Proceedings of the National Academy of Sciences 97 (26): 14028–14029. Bibcode:2000PNAS...9714028S. doi:10.1073/pnas.011513798. PMC 34089. PMID 11106367. [Schultz TR (2000). "In search of ant ancestors". Proceedings of the National Academy of Sciences 97 (26): 14028–14029. Bibcode:2000PNAS...9714028S. doi:10.1073/pnas.011513798. PMC 34089. PMID 11106367.] Alirita la 21an de Feburaro 2016.</ref> Ties sukceso en tiom multaj medioj estis atribuata al ties socia organizado kaj ties kapablo modifi habitatojn, trovi rimedojn, kaj defendiĝi. Ties longa [[evoluo|kunevoluo]] kun aliaj specioj estis kondukinta al [[Kamuflimito|kamuflimitaj]], [[Kunmanĝado|kunmanĝaj]], [[parazitismo|parazitaj]], kaj [[Mutualismo|mutualismaj]] rilatoj.<ref name=TheAntsRelations>Hölldobler & Wilson (1990), p. 471</ref>
 
Formikaj socioj havas [[labordivido]]n, komunikadon inter individuoj, kaj kapablon por [[Problemsolvado|solvi komplikajn problemojn]].<ref name="SANdisk"/> Tiuj paraleloj kun la [[Civilizo|homaj socioj]] delonge estis inspirado kaj studobjekto. Multaj homaj kulturoj uzas formikojn en kuirado, medicino, kaj ritaroj. Kelkaj specioj estas valoraj pro sia rolo kiel agentoj por [[biologia plagokontrolo]].<ref name="HolldoblerWilsonAnts3"/> Ties kapabio por ekspluati rimedojn povas konduki formikojn al konflikto kontraŭ homoj tamen, ĉar ili povas damaĝi rikoltojn kaj invadi konstruaĵojn. Kelkaj specioj, kiaj la [[Ruĝa fajrformiko]] (''Solenopsis invicta''), estas konsiderataj [[invada specio|invadaj specioj]], kiuj setliĝas en areoj kie ili estis enmetitaj akcidente aŭ hazarde.<ref name="pests"/>