Rembrandt: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
+{{Informkesto biografio}}
e +formatado de ŝablonoj per AWB
Linio 21:
[[Dosiero:Rembrandt self portrait.jpg|eta|dekstra|210px|Memportreto de 1659]]
 
'''Rembrandt Harmenszoon van Rijn''' (naskiĝis la {{daton|15|julio|1606}} en [[Leiden]];, mortis la {{daton|4|oktobro|1669}} en [[Amsterdamo]]) estis [[Nederlando|nederlanda]] pentristo kaj grafikisto.
 
== Biografio ==
Li naskiĝis kiel la oka infano en familio de muelisto Harmen Gerritzoon, kiu komencis uzi la epiteton „van Rijn“ (de [[Rejno]]), por diferenciĝi de alia muelisto kun la sama nomo. Tiu epiteto estis erare opiniata kiel signo de nobeleco ĉe lia fama filo.
 
Kiel 7-jarulo Rembranto lernis en latina lernejo, kiel 14-jarulo eniris en universitaton en Leiden (la [[{{daton|20-an de |majo]] [[|1620]]}}), sed post kelkaj monatoj foriris kaj en 1621 komencis studi [[pentroarto]]n ĉe la pentristo [[Jacob van Swanenburg]]. Post tri jaroj li foriris al [[Amsterdamo]] al ateliero de [[Pieter Lastman]] ([[1583]]-[[1633]]), pentristo de dramaj historiaj scenoj. Tie li lernis nur kelkajn monatojn kaj revenis al Leiden, kie li malfermis sian propran atelieron kiel 18-jarulo. Lia kunulo estas alia talenta pentristo [[Jan Lievens]] ([[1607]]-[[1674]]), kies reputacio altiris multajn klientojn.
 
Ĉe ili estis bildokomercisto [[Henrick van Uylenburgh]], kiu proponis al Rembranto translokiĝi al Amsterdamo kaj malfermi ĉe li atelieron. Kontrakto estas subskribita, en [[1631]] Rembranto ekhejmis en Amsterdamo kaj danke al Uylenburgh ricevis mendon de kuracistoj. En [[1632]] li pentris bildon ''[[Leciono de anatomio de doktoro Nicolaes Tulpe]]'', kiu tuj famigos la 21-jaran artiston kiel la plej grandan tiaman pentriston. Li konatiĝis kun la nevino de Uylenburgh, Saskia; en [[1633]] ili gefinaĉiĝis kaj en [[1634]] geedziĝis. Iliaj unuaj tri filoj mortas baldaŭ post naskiĝo, nur la kvara Titus ([[1641]]) restis vivanta. Sed la [[{{daton|14-an de |junio]] [[|1642]]}} mortiĝis Saskia mem kiel nur 30-jarulino.
 
Tiutempe Rembranto pentris sian plej grandan bildon ''[[La noktaj gardistoj]]'', grupan portreton de amsterdama gardistaro. Li kompoziciis la bildon kiel foriron el la armilejo al la nokta gardado, tial kelkaj personoj estas plene videblaj, dum ĉe aliaj aperas nur duono de la vizaĝo, kio tiujn personojn kolerigis, ĉar ili ĉiuj pagis la saman sumon. Plie inter ili aperas malgranda knabineto kun vizaĝo de Saskia, kiu kompreneble pagis nenion. La bildo vekis admiron al la kreiva genieco de Rembranto, sed samtempe misfamigis lin kiel artiston, kiu neserioze traktas siajn klientojn.
Linio 55:
Image:Rembrandt - Self-Portrait - WGA19206.jpg|''Juna Rembrandt'', ĉ. 1628, kiam li estis 22jaraĝa. Parte kiel ekzerco en [[chiaroscuro]]. [[Rijksmuseum]]
Image:Rembrandt van Rijn 184.jpg|''Memportreto'', ĉ. 1629; [[Germanisches Nationalmuseum]], Nurembergo
FileDosiero:Rembrandt Harmensz. van Rijn - Selfportrait - Google Art Project.jpg|''Memportreto'', 1630, [[Nationalmuseum]], [[Stokholmo]]
FileDosiero:Rembrandt - Self-Portrait with Velvet Beret - Google Art Project.jpg|''Memportreto kun velura ĉapo kaj fela mantelo'' 1634
FileDosiero:Rembrandt1640.png|''Memportreto'', 34jaraĝa, 1640
Image:Rembrandt Harmenszoon van Rijn - Large Self-Portrait - Google Art Project.jpg|''[[Memportreto (Rembrandt, Vieno)|Memportreto]]'', oleo sur tolo, 1652. [[Kunsthistorisches Museum]], Vieno
Image:Rembrandt Harmensz. van Rijn 132.jpg|''Memportreto'', Vieno ĉ. 1655, oleo sur juglando, tranĉita. Kunsthistorisches Museum, Vieno
FileDosiero:Rembrant Self-Portrait, 1660.jpg|''[[Memportretoj de Rembrandt|Memportreto]]'', 1660
FileDosiero:Rembrandt van rijn-self portrait.jpg|''[[Memportreto kun du cirkloj]]'', 1660. [[Kenwood House]], Londono
Image:Rembrandt van Rijn 142 version 02.jpg|''Memportreto kiel Zeŭkso'', ĉ. 1662. Unu el 2 pentritaj memportretoj en kiuj Rembrandt turniĝas maldekstren.<ref name="W1">White, 200</ref> [[Wallraf-Richartz Museum]], [[Kolonjo]]
FileDosiero:Rembrandt Harmensz. van Rijn 134.jpg|''Memportreto'', 1669.
Image:Rembrandt Harmensz. van Rijn 135.jpg|''Memportreto'', datita ĉe 1669, la jaron kiam li mortiĝis, kvankam li aspektas multe pli maljuna en aliaj portretoj. National Gallery, Londono
</gallery></center>
Linio 69:
=== Aliaj verkoj ===
<gallery widths="170px" heights="170px" perrow="4"><center>
FileDosiero:Rembrandt Harmensz. van Rijn 150.jpg|''[[La ŝtonumado de Sankta Stefano]]'', 1625, nome unua pentraĵo de Rembrandt, pentrita kiel 19jarulo.<ref>{{citecitaĵo bookel libro|title |titolo=Rembrandt |firstunua=Emmanuel |lastlasta=Starcky |publishereldoninto=Hazan |yearjaro=1990 |pagepaĝo=45 |isbnISBN=2-85025-212-3}}</ref> Ĝi nune estas konservita en la [[Muzeo de Belartoj de Liono]].
<!--Image:Rembrandt Buste van oude man met bontmuts. 1630.jpg|''Bust of an old man with a fur hat'', the artist's father, 1630-->
FileDosiero:Rembrandt Harmensz. van Rijn - Jeremia treurend over de verwoesting van Jeruzalem - Google Art Project.jpg|''Jeremiah lamentanta la detruadon de Jerusalemo,'' ĉ.&nbsp;1630
Image:Rembrandt Harmensz. van Rijn 038.jpg|''La meditanta filozofo'', 1632
 
Linio 77:
Image:Rembrandt Abraham en Isaac, 1634.jpg|''Abrahamo kaj Isaako'', 1634
Image:Rembrandt Harmensz. van Rijn 041.jpg|''La blindigo de Samsono'', 1636, kiun Rembrandt donacis al Huyghens
FileDosiero:Carel Fabritius - Saskia van Uylenburgh, vrouw van de schilder Rembrandt..JPG|''Saskia sub ruĝa ĉapelo'', 1635
 
FileDosiero:Rembrandt Harmensz. van Rijn 151.jpg|''Suzana'', 1636
FileDosiero:Rembrandt - Belshazzar's Feast - WGA19123.jpg|''[[La festo de Belŝacaro (Rembrandt)|La festo de Belŝacaro]]'', 1636-8
Image:Rembrandt De aartsengel verlaat Tobias en zijn gezin. 1637.jpg|''La Arkanĝelo lasanta [[Libro de Tobit|Tobion]]'', 1637
FileDosiero:Rembrandt Krajobraz z miłosiernym Samarytaninem.jpg|''Pejzaĝo kun bona samariano'', 1638
 
FileDosiero:Rembrandt - Susanna and the Elders - WGA19104.jpg|''[[Suzana kaj la maljunuloj (Rembrandt)|Suzana kaj la maljunuloj]]'', 1647
FileDosiero:Rembrandt van Rijn - The Mill - Google Art Project.jpg|''[[La muelejo (Rembrandt)|La muelejo]]'', 1648
FileDosiero:Rembrandt Harmenszoon van Rijn - An Old Man in Red.JPG|''Maljunulo ruĝe vestita'', 1652-1654
FileDosiero:Rembrandt Harmensz. van Rijn 013.jpg|''[[Aristotelo kun busto de Homero]]'', 1653, Metropolitan Museum of Art en Novjorko
 
FileDosiero:Rembrandt Harmensz. van Rijn - "The Kitchen Maid" - Google Art Project.jpg|''Junulino ĉefenestre'', 1654
FileDosiero:JanSix.jpg|''Portreto de la urbestro Jan Six'', riĉa amiko de Rembrandt, 1654
Image:Rembrandt Harmensz. van Rijn 016.jpg|''[[Batŝeba bane (Rembrandt)|Batŝeba bane]]'', kun modelulino Hendrickje, 1654
FileDosiero:Rembrandt baadster.jpg|''Virino bane roje'', 1655
 
FileDosiero:Rembrandt - Portrait of Hendrickje Stoffels - Google Art Project.jpg|''Virino ĉeporde'', 1657-1658
FileDosiero:Rembrandt - The Jewish Bride - WGA19158.jpg|''[[La juda fianĉino]]'', 1658.
FileDosiero:Rembrandt Harmensz van Rijn - Ahasuerus, Haman and Esther - Google Art Project.jpg|''Asŭero kaj Haman ĉe la festo de Ester'', 1660
Image: Rembrandt Harmensz. van Rijn (Dutch - St. Bartholomew) - Google Art Project.jpg|''Sankta Bartolomeo'', 1661, [[J. Paul Getty Museum]]
FileDosiero:Netherlands-4183 - The Syndics, Rembrandt.jpg|''[[La gildo de la tolistoj]]'', 1662
FileDosiero:Rembrandt Harmensz. van Rijn - The Conspiracy of the Batavians under Claudius Civilis - Google Art Project.jpg|''La konspiro de Klaŭdjo Civilo'' (tranĉita), 1661–62
Image:Rembrandt Harmensz. van Rijn 062.jpg|''[[Jakobo benante la filojn de Jozefo]]'', 1656
FileDosiero:Rembrandt Harmensz van Rijn - Return of the Prodigal Son - Google Art Project.jpg|''[[La reveno de la erarinta filo (Rembrandt)|La reveno de la erarinta filo]]'', detalo, ĉ.&nbsp;1669
</gallery></center>
 
==== Desegnoj kaj akvaforto ====
<gallery widths="130px" heights="154px" perrow="4"><center>
FileDosiero:B320 Rembrandt.jpg|''Memportreto kun ĉapo, kun malfermegaj okuloj'', [[akvaforto]] kaj [[grifelo]], 1630
FileDosiero:Rembrandt van Rijn - Zelfportret.jpg|''Memportreto ,'' krajono kaj peniko kaj inko sur papero, ĉ. 1628-1629
Image:Rembrandtselfportraitweb.jpg|''Memportreto kiel orienta potenculo kun [[kriso]]'', akvaforto, 1634
FileDosiero:Rembrandt Harmensz. van Rijn - Christ with the Sick around Him, Receiving Little Children (The 'Hundred Guilder Print') - Google Art Project.jpg|''La miraklo de Jesuo'', ĉ.&nbsp;1647–1649,
Image:Rembrandt Susanna Zeichnung.jpg|''Suzana kaj la maljunuloj'', desegno, 1634
FileDosiero:Self-portrait with Saskia.jpg|''Memportreto kun Saskia'', akvaforto, 1636
Image:Self portrait leaning on si 373x470.jpg|''Memportreto kline sur embrazuro'', akvaforto, 1639
FileDosiero:Rembrandt Harmensz. van Rijn - Christ Crucified Between the Two Thieves ("The Three Crosses") - Google Art Project.jpg|[[La tri krucoj de Rembrandt|''La tri krucoj]]'', [[akvaforto]] de Rembrandt, 1653
Image:Jesus und Ehebrecherin.jpg|''Kristo kaj la adultulino'', desegno
Image:Virgin and child with cat.jpg|''[[Virgulino kaj Infano kun kato]]'', 1654. Origina kupra akvaforto, ekzemplo de presaĵo sube
FileDosiero:Hansken.rembrandt.1637.jpg|''Elefanto'' 1637
Image:Rembrandt Christus aan het volk getoond.jpg|''Kristo prezentita al la popolo'', 1655
</gallery></center>
Linio 129:
* [[Hendrik Willem van Loon]] (1882-1944): Rembrandt
* [[Dmitrij Kedrin]] (1907-1945): "Rembrandt", ruslingva dramo pri vivo de la pentristo
 
== Referencoj ==
{{referencoj}}
 
== Vidu ankaŭ ==
Linio 134 ⟶ 137:
 
== Eksteraj ligiloj ==
{{projektojProjektoj|commonscatq=Rembrandt Harmenszoon van Rijn}}
* [http://rembrandt.pagina.nl/ Ligiloj pri Rembranto] (en diversaj naciaj lingvoj)
* [http://www.rembrandthuis.nl/ Domo de Rembranto, muzeo en Amsterdamo] (nederlande kaj angle)
* [http://www.ibiblio.org/wm/paint/auth/rembrandt Reta muzeo kun multaj pentraĵoj] (angle)
 
{{Bibliotekoj}}
{{havenda artikolo|Rembranto}}
 
{{Vivtempo|1606|1669|Rembranto}}
 
[[Kategorio:Nederlandaj pentristoj]]