|
[[Dosiero:European union emu map de.png|thumb|300px|<center>Mapo de la eŭropaj ŝtatoj kun ligo al la valuto [[Eŭro]]]]
La '''Eŭropa ValutoŝangaValutoŝanĝa Mekanismo II''' ([[angla lingvo|angle]] ''European Exchange Rate Mechanism II'' respektive ''ERM II'', [[franca lingvo|france]] ''Mécanisme de taŭ de change européen II'' respektive ''MCE II'', [[germana lingvo|germane]] ''Europäischer Wechselkursmechanismus II'' respektive ''WKM II'') estas interkonsento inter la ŝtatoj de la [[Eŭropa Unio]], kiuj estas survoje al apliko de la komuna valuto [[Eŭro]]. La interkonsento valiLavalidis ekde la jaro [[1999]]. Ĝi fiksas la valutoŝanĝan kurzon de la naciaj valutoj de la partoprenantaj landoj al la komuna eŭropa valuto, kaj fiksas la procentaĵon, laŭ kiu rajtas ŝanĝiĝi tiu kurzo.
== Bazo ==
La ŝangaŝanĝa kurzo inter valutoj, tiujkiuj partoprenas la interkonsenton pri Eŭropa Valutoŝanga Mekanismo, kaj la komuna valuto Eŭro rajtas maksimume ŝanĝiĝi je 15 procentoj, sed eblas fiksi malpli grandan procentaĵon. Tiun eblecon ĝis nun nur uzas [[Danio]]: la kurzo inter la [[Dana krono]] kaj la [[Eŭro]] rajtas ŝanĝiĝi maksimume je 2,25 procentoj.
Ŝtatoj, kiuj volas enkonduki la eŭropan valuton kiel nacia valuto, antaŭ tiu paŝo devas dum almenaŭ du jaroj esti partoprenintaj la interkonsenton pri Eŭropa ValutoŝangaValutoŝanĝa Mekanismo - jen unu el kvar kriterioj necesaj antaŭ ol ŝtato rajtas je enkonduko de la [[Eŭro]].
== Historio ==
La Eŭropa Valutoŝanga Mekanismo ekvalidis la 1-an de januaro 1999 kaj signifis la faktan enkondukon de la [[Eŭro]], kvankam dum tiu tagotiam ankoraŭ ne cirkulis ajna Eŭro-monero aŭ -monbileto ie en Eŭropo. Ekde tiam naŭ aldonaj membroŝtatoj de [[Eŭropa Unio]] aliĝis al la interkonsento. [[Danio]] kaj [[Grekio]] estis la unuaj landoj: [[Grekio]] aŭtomate forlasis la interkonsenton pri Eŭropa ValutoŝangaValutoŝanĝa Mekanismo, kiam la 1-an de januaro 2001 ĝi enkondukis la eŭropan valuton kiel nacia valuto. Danio aplikas la interkonsenton ĝis hodiaŭ kaj ne estas planoj enkonduki la eŭropan valuton enlande.
La 27an de junio 2004 la ŝtatoj [[Estonio]], [[Litovio]] kaj [[Slovenio]] kiel unuaj el la mezeŭropaj landoj de Eŭropa Unio aliĝis al la interkonsento. [[Slovenio]] enkondukis la eŭropan valuton la 1-an de januaro 2007.
Estonio (ekde la jaro 1993) kaj Litovio (ekde februaro 2002) jam antaŭ la aliĝo al la interkonsento estis ligintaj siajn valutojn fikse al la [[Germana marko]] respektive la [[Eŭro]]. [[Malto]] la 29-an de aprilo 2005 ankaŭ fiksis sian nacian valuton al la eŭropa. [[Latvio]] simile ekde la 1-a de januaro 2005 fikse ligis sian valuton [[Lato]] al la [[Eŭro]]. Tiuj fiskaj ligoj tamen estis unuflankaj konsentoj de la naciaj ŝtatoj - la [[Eŭropa Centra Banko]] en [[Frankfurto ĉe Majno]] laŭkontrakte nur post aliĝo de ŝtato al la Eŭropa ValutoŝangaValutoŝanĝa Mekanismo kaj posta troa misrilato de la nacia kaj eŭropa valutoj de la valuta ligo devas interveni: centra interveno nepras, kiam la misrilato atingas la limon de 15 procentoj, sed eblas ankaŭ jam pli frue, kiam pli eta misrilato videbliĝas.
La 29-an de [[aprilo de 2005]] la [[Eŭropa Komisiono]] anoncis la aliĝon de la ŝtatoj [[Latvio]], [[Malto]] kaj [[Kipro]] al la Eŭropa ValutoŝangaValutoŝanĝa Mekanismo. Tiu decido antaŭe ne publikiĝis, por eviti spekuladojn ĉe la eŭropaj [[borso]]j. La 25-an de novembro 2005 ankaŭ [[Slovakio]], same sen antaŭanonco, aliĝis al la interkonsento.
Laŭ la stato de 2007 do sep landoj partoprenis la interkonsenton pri Eŭropa ValutoŝangaValutoŝanĝa Mekanismo. El ili, [[Kipro]] kaj [[Malto]] enkondukis la komunan eŭropan valuton la 1-an de januaro 2008, [[Slovakio]] la 1-an de januaro 2009 kaj [[Estonio]] la 1-an de januaro 2011. Sekva membroŝtato estis [[Latvio]], kiu enkondukis la valuton la 1-an de januaro 2014. Tio laŭ la stato komence de la jaro 2014 restigas nur la membrojn [[Litovio]] kaj [[Danio]] en la Eŭropa Valutoŝanĝa Mekanismo II2. Litovio alcelas enkondukon de la Eŭro en 2015<ref>[http://www.15min.lt/en/article/politics/lithuania-to-aim-for-eurozone-entry-in-2015-526-300365 anglalingva artikolo "Litovio alcelas eŭrozonan eniron en 2015", retejo de la gazeto "15 min" la 25-an de januaro 2013]</ref>, dum Danio ne havas konkretajn planojn.
== Kandidataj ŝtatoj ==
El inter la 28 ŝtatoj de la [[Eŭropa Unio]] 13 enkondikis la valuton [[Eŭro]] kiel nacia valuto kaj 7 pliaj ligis sian nacian valuton al la [[Eŭro]] per la Eŭropa Valutoŝanga Mekanismo. Do restas nur 7 pliaj ŝtatoj, kiuj estas teoriaj kandidatoj por la interkonsento: [[Bulgario]], [[Britio]], [[Ĉeĥio]], [[Hungario]], [[Pollando]], [[Rumanio]] kaj [[Svedio]].
Krom [[Danio]] kaj [[Britio]] ĉiuj EU-ŝtatoj havas la devon strebi al enkonduko de la [[Eŭro]] kaj do membriĝi en la Eŭropa ValutoŝangaValutoŝanĝa Mekanismo. Tamen kun la escepto de [[Bulgario]], kies valuto jam pro unuflanka konsento estas fiksite ligita al la [[Eŭro]], la akcepto de pliaj ŝtatoj al la Eŭropa ValutoŝangaValutoŝanĝa Mekanismo laŭ momenta stato dum la venontaj jaroj ne estas planata.
== Prijuĝo ==
La Eŭropa ValutoŝangaValutoŝanĝa Mekanismo II2 ĝis nun montriĝis stabila instrumento por fiksi valutoŝangajnvalutoŝanĝajn kurzojn survoje al integrigo de novaj naciaj ekonomioj al la superŝtata ekonomio de komuna valuto. Ekde ĝia ekfunkcio dum la jaro 1999, neniu el la naŭ aliĝintaj ŝtatoj devis forlasi la interkonsenton pro malebleco teni la fiksan kurzon inter la nacia kaj la eŭropa valutoj, kaj sep el ili sen pliaj korektoj de la valutoŝanĝa kurzo sukcesis enkonduki la eŭropan valuton kiel nacia valuto.
{| class="wikitable" style="margin-left: auto; margin-right: auto"
|-
| [[Grekio]]
| [[Moderna Greka draĥmo]]
| 340,750
| 1-a de januaro 1999
| 