Moderna arto: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Kani (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
Kani (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
||
Linio 12:
Dekomence influita de [[Toulouse-Lautrec]], [[Gauguin]] kaj aliaj plinovigantoj de la fino de la 19a jarcento, [[Pablo Picasso]] faris siajn unuajn [[Kubismo|kubismajn]] pentraĵojn bazite sur la ideo de Cézanne ke ĉia priskribo de naturo povas esti limigita al tri solidaĵoj: nome [[Kubo (geometrio)|kubo]], [[sfero]] kaj [[konuso]]. Per la pentraĵo ''[[Les Demoiselles d'Avignon]]'' (1907), Picasso rimarkinde kreis novan kaj radikalan pentrarton priskribante krudan kaj primitivan bordelan scenon kun kvin prostitutinoj, violente pentritaj virinoj, rememorigantaj de afrikaj tradiciaj [[masko]]j kaj de siaj propraj novaj [[Kubismo|kubismaj]] inventaĵoj. Analiza kubismo estis samtempe disvolvigita kaj de Pablo Picasso kaj de [[Georges Braque]], ekzemple ĉe ''Violono kaj kandelingo, Parizo,'' el ĉirkaŭ 1908 al 1912. Analiza kubismo, nome unua klara manifestigo de kubismo, estis sekvata de sinteza kubismo, praktikata de Braque, Picasso, [[Fernand Léger]], [[Juan Gris]], [[Albert Gleizes]], [[Marcel Duchamp]] kaj kelkaj aliaj artistoj en la 1920-aj jaroj. Sinteza kubismo estis karakterizata de la enkonduko de diversaj teksturoj, surfacoj, [[Kolaĝo|kolaĝaj]] elementoj, gluita [[papero]] kaj granda vario de merĝitaj objektoj.
La koncepto de moderna arto estas tre rilata al [[modernismo]].<ref>"One way of understanding the relation of the terms 'modern,' 'modernity,' and 'modernism' is that aesthetic modernism is a form of art characteristic of high or actualized late modernity, that is, of that period in which social, economic, and cultural life in the widest sense [was] revolutionized by modernity ... [this means] that modernist art is scarcely thinkable outside the context of the modernized society of the late nineteenth and twentieth centuries. Social modernity is the home of modernist art, even where that art rebels against it." Cahoone 1996, p. 13.</ref>
== Historio de moderna arto ==
Linio 18 ⟶ 20:
=== Radikoj en la 19a jarcento ===
Kvankam modernaj [[skulptarto]] kaj [[arkitekturo]] estas rekonitaj kiel aperintaj ĉe la fino de la 19a jarcento, la komencoj de moderna [[pentrarto]] povas esti lokigita pli frue.<ref>Arnason 1998, p. 10.</ref> La dato plej ofte identigita kiel markanta la naskon de moderna arto estas eble 1863,<ref name="Arn13">Arnason 1998, p. 17.</ref> nome la jaro kiam [[Édouard Manet]] montris sian pentraĵon ''[[Le déjeuner sur l'herbe]]'' en la ''Salon des Refusés'' en Parizo. Ankaŭ pli fruaj datoj estis proponitaj, inter ili 1855 (la jaro kiam [[Gustave Courbet]] ekspoziciis ''L'Atelier du peintre'') kaj 1784 (la jaro kiam [[Jacques-Louis David]] kompletigis sian pentraĵon ''Le Serment des Horaces'').<ref name="Arn13" /> Laŭ vortoj de arthistoriisto H. Harvard Arnason: "Ĉiuj el tiuj datoj havas gravon por la disvolvigo de moderna arto, sed neniu klare markas komplete novan komencon... Laŭgrada metamorfozo okazis en la daŭro de cent jaroj."<ref name="Arn13" />
{{redaktata}}▼
The strands of thought that eventually led to modern art can be traced back to the [[Age of Enlightenment|Enlightenment]], and even to the 17th century.<ref>"In the seventeenth and eighteenth centuries momentum began to gather behind a new ''view'' of the world, which would eventually create a new ''world'', the modern world". Cahoone 1996, p. 27.</ref> The important modern art critic [[Clement Greenberg]], for instance, called [[Immanuel Kant]] "the first real Modernist" but also drew a distinction: "The Enlightenment criticized from the outside ... . Modernism criticizes from the inside."<ref>Frascina and Harrison 1982, p. 5.</ref> The [[French Revolution]] of 1789 uprooted assumptions and institutions that had for centuries been accepted with little question and accustomed the public to vigorous political and social debate. This gave rise to what art historian [[Ernst Gombrich]] called a "self-consciousness that made people select the style of their building as one selects the pattern of a wallpaper."<ref>Gombrich 1958, pp. 358-359.</ref>▼
▲
▲{{redaktata}}
The pioneers of modern art were [[Romanticism|Romantics]], [[Realism (visual arts)|Realists]] and [[Impressionism|Impressionists]].<ref>Arnason 1998, p. 22.</ref> By the late 19th century, additional movements which were to be influential in modern art had begun to emerge: [[post-Impressionism]] as well as [[Symbolism (arts)|Symbolism]].
Linio 28 ⟶ 30:
=== Komenco de la 20a jarcento ===
=== Post la Dua Mondmilito ===
== Notoj ==
| |||