Framasonismo: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
MatjoT (diskuto | kontribuoj)
Neniu resumo de redakto
MatjoT (diskuto | kontribuoj)
Neniu resumo de redakto
Linio 4:
La vorto venas el la franca ''franc-maçon'' kaj la angla ''freemason'', kiuj signifas "libera masonisto".
 
Framasonoj kunvenas en framasona [[loĝio|loĝioj]]. Ili celas kunhelpon inter siaj membroj kaj ĝenerale plibonigon de moraleco, frateco kaj justeco en la socio. Peljparto de framasonoj agnoskas ekzistadon de [[unudiismo|unusola dio]] aŭ [[Granda Arkitekto de la Universo|"Granda Arkitekto de la Universo"]], kreinto de la mondo, tamen ne ĉiuj Loĝiaroj - precipe en Eŭropo - postulas tian agnoskon de siaj membroj, precipe en Eŭropaj "sendogmaj" Loĝiaroj. Framasonoj kutime ne apogas specifajn religiojn, kvankam kelkaj ritoj ricevis tipan kristanan influon (interalie Sveda Rito kaj Ĝustigita Skota Rito).
 
== Historio de Framasonismo ==
Oni disputas pri la origino de Framasonismo. Plejparte kredas ke ĝi devenas de mezepokaj asocioj de masonistoj, ĉefe en [[Anglio]] kaj [[Skotio]]. Ĉirkaŭ la [[16-a jarcento]] okazas la transiro de la metia celo de la framasonaro en socialajn interesojn, precipe filantropiajn kaj homaranajn. Kelkaj pensas ke tio okazis por la influo de [[arkitekto]]j kaj [[skulptisto]]j, kiuj eniris la societon. Ekde tiam ne ĉiu framasonisto estas efektive masonisto. Eventuale, okazis ankaŭ, ke la religia idearo fariĝis laŭ la raciaj rezultoj de la [[filozofio]], sen la kredo je revelacioj, mirakloj kaj supernaturaj efikoj de la religiaj ritoj. Cetere, framasonaro elstarigas la individuan liberecon je konscienco. La kunordigo de loĝioj, ekde la [[18-a jarcento]], donis al framasonaro novajn ŝancojn. En [[1717]], en Anglio, estis fondita la [[Granda Loĝio de Londono]], iniciate de la anglikana [[kleriko]] [[James Anderson]] kaj de la rifuĝinta [[hugenoto]] [[Jean-Théophile Desaguliers]]. Ses jaroj poste estis aperigata la [[regularo]] ''Book of Constitutions'', libro de konstitucioj, [[1723]]; tiu dokumento estas kutime citita per vortoj [[Konstitucio de Anderson]]. Same en aliaj landoj estis kreitaj Grandaj Loĝioj (foje nomataj ankaŭ Grandaj Orientoj). Pro la apartaj [[rito]]j, en la sama lando aperis pliaj naciskalaj Grandaj Loĝioj (aŭ Grandaj Orientoj).
La kunordigo de loĝioj, ekde la [[18-a jarcento]], donis al framasonaro novajn ŝancojn. En [[1717]], en Anglio, estis fondita la [[Granda Loĝio de Londono]], iniciate de la anglikana [[kleriko]] [[James Anderson]] kaj de la rifuĝinta [[hugenoto]] [[Jean-Théophile Desaguliers]]; ses jaroj poste estis aperigata la [[regularo]] ''Book of Constitutions'', libro de konstitucioj, [[1723]]; tiu dokumento estas kutime citita per vortoj [[Konstitucio de Anderson]]. Same en aliaj landoj estis kreitaj Grandaj Loĝioj (foje nomataj ankaŭ Grandaj Orientoj). Pro la apartaj [[rito]]j, en la sama lando aperis pliaj naciskalaj Grandaj Loĝioj (aŭ Grandaj Orientoj).
 
== Ritoj ==
Linio 31 ⟶ 30:
|Sukcedis la Perfektigan Riton. Ĝi estas la plej fama altgrada rito en la mondo.
La tri unuaj gradoj de la Rito estas praktitaj ĉefe en Eŭropo.
|[[Dosiero:Tablier de maître REAA.png|centra|eta|134x134ra|Antaŭtuko de Majstro kun tipa ruĝa koloro (uzita ĉefe en Eŭropo).]]
|[[Dosiero:Masonic symbols on sphinx at Scottish Rite Temple.JPG|103x103ra|eta|Dukapa aglo estas la ĉefsimbolo de la rito.|centra]]
|-
|Rito de Unuiĝo aŭ Rito de "Emulation"
Linio 108 ⟶ 107:
|
|-
|OperaciaMetia Rito de Salomono<ref>http://www.oitar.info/nous-connaitre/le-rite-et-l-ordre.html</ref>
|1972-1978, Francio
|9
Linio 166 ⟶ 165:
 
== Simboloj ==
 
{{Malplena sekcio}}
=== Iloj kaj Geometrio ===
[[Dosiero:Marianne-Jacques France-IMG 1213.JPG|eta|Marianne, alegorio de Francio, kun framasonaj simoboloj sur balteo.]]
Ĉar la 3 unuaj gradoj emfazas pri la konstruado de la Templo de Salomono, multaj simboloj estas iloj aŭ rilatas al geometrio:
* [[cirkelo]]
* [[ortilo]]
* vertikalilo aŭ plumbofadeno
* [[nivelilo]]
* [[maleo]]
* [[ĉizilo]]
* [[Liniilo|rektilo]]
* levstango aŭ [[levilo]]
* [[trulo]]
[[Dosiero:FreeMason.jpg|eta|231x231ra|Framasono kun insignoj. 19-a jarcento.]]
 
=== Naturaj simboloj ===
* [[suno]]
* [[luno]]
* [[Stelo|steloj]]
* [[akacio]]
* [[tritiko]]
* [[ŝtono]]
 
=== Insignoj ===
* antaŭtuko kun diversaj simboloj laŭ la gradoj
* blankaj gantoj
* foje ĉapeto aŭ vertoĉapo depende de la rito kaj de la grado
 
== Organizaĵoj kaj Loĝiaroj ==
Linio 246 ⟶ 271:
* [[George Washington]]
* [[Oscar Wilde]]
 
* [[Simón Bolívar]]
 
=== Esperantistaj framasonoj ===
Linio 271 ⟶ 298:
 
== Eksteraj ligiloj ==
 
=== Ĝeneralaj retejoj ===
* http://www.freemasonry.fm
* http://www.freemasoncollection.com
* http://www.masonicinfo.com/famous.htm
* http://www.lodgeharmony.ru/
* http://reunir.free.fr/: malnovaj tekstoj kaj ritlibroj
 
=== Fakaj retejoj ===
* [http://www.quatuorcoronati.com/ Quatuor Coronat Lodge]
* [http://freemasonry.org/ The Philalethes Society]
 
* [http://www.masonica-gra.ch/ Groupe de Recherches Alpina]
* [http://www.renaissance-traditionnelle.org Renaissance Traditionnelle]
* [http://criticamasonica.over-blog.com/ Critica Masonica]
 
== Notoj kaj referencoj ==