Ordoño la 2-a (Leono): Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Kreita per traduko de la paĝo "Ordoño II de León"
Linio 1:
'''Ordoño la''' '''2-a2a de León''' (c. 871-Leono, junio de 924) estis reĝo de Galegio, subordigita al la reĝo de [[Leono (Hispanio)|Leono]],[1] inter la jaroj [[910]] kaj 914 kaj reĝo de León de la jaro [[914]] ĝis sia morto.
 
Dua filo de Alfonso la 3-a, estis energia suvereno kaj batalema kiu submetis al sia sola aŭtoritato la teritoriojn de la leona reĝlando kaj batalis sukcese kontraŭ la islamanoj, kiu ankoraŭ regis la plej grandan parton de la [[Iberio|iberia duoninsulo.]] Lia reĝado supozis la subkomprenitan  kaj trankvilan transiro de la ''[[Reĝlando Asturio|Regum Asturorum]]'' al la ''[[Reĝlando Leono|Regnum Legionense]]'', kun la reĝa sidejo jam establita definitive en la urbo de Leono.
Linio 16:
Estis la kvara jaro de la propra reĝado de Ordoño en Galegio kiam ''Urdun ibn Adfuns'' —en esprimo de la ''anonima Kroniko de al la-Nasir—'' atingis [[Évora]] la tago 19an de aŭgusto de 913 kun armeo de tridek mil homoj, inter rajdantoj, infantoj kaj ark-pafistoj, kaj, profitante la ekziston de  rubejo apud la muregoj, li penetris en la urbon kaj disrabis ĝin. En unu sola tago ruinigis la reziston de la urbo,okazigante la morton de la reganto Marwan Abd al la-Malik kaj tiun de la sescent homoj kiuj formis la garnizonon. Li kaptis kvar mil personojn, en sia plimulto virinoj kaj infanoj, kun kiu entreprenis la vojon de reveno al sia teritorio al la sekva tago de sia atingita Évora. Laŭ  mencias la sama kronika, "''Ne estis memoro en Andalusio de katastrofo de la'' ''[[Islamo]]'', fare de la malamiko, pli aofenda kaj terura kiu ĉi tiu".[4]
 
=== HeredoSupreniro deal la leona trono de Leono (914) ===
Al la morto de lia frato García, okazinta en la urbo  [[Zamoro (Hispanio)|Zamoro]] en la jaro 914, Ordoño la  2-a heredis la reĝlandon de Leono pro tio ke, kvankam lia frato estis geedziĝinta, li forpasis sen lasi idaron. Kvazaŭ ĝi kredis de devigita plenumo sucesorio iu [[Leĝo (juro)|leĝa normo]] aŭ consuetudinaria, la posta skribanto de la ''Kronika albeldense'' asertas ke "''al la morto de'' ''García'', lia frato Ordoño -ut decebat- akiris la registaron de la reĝlando". La [[Kordovo (Hispanio)|kordova]] historiisto Ibn Hayyan indikis en sia verko ke:[5]
 
En la periodo  inter la morto de la reĝo García la -1-a, en la unua duono de 914, kaj la komenco de la reĝado de lia frato, en la unuaj tagoj de decembro de la jaro 914, ekzistas intertempo de pluraj monatoj kun foresto de aktiveco en la [[Kortego|curia reĝa]] leona. Iuj historiistoj opinias ke Ordoño la 2-a devis trafi gravan malsanon en teroj de [[Badaĥozo|Badajoz]] kaj ke, antaŭ ol iri al Leono por esti proklamita reĝo, li direktiĝis al siaj galegaj regadoj. Tie, en dokumento donita favore al la diocezo de Mondoñedo, la monarko esprimis tion sekvan:
 
Tamen, la monarko devis rekuperi sin plene, pro tio ke komence de decembro estis aklamita kiel reĝo en la urbo de [[Santiago-de-Kompostelo|Santiago de KomposteloCompostela.]] Asertas la ''post-Albeldense'' ke Ordoño Adefónsiz, "''debelador de Kristo''", estis aklamita suvereno por ĉiuj magnatoj, episkopoj, abatoj, grafoj kaj primatoj kunvenintaj en ĝenerala asembleo, estante al li asignita  la reĝan diademon la 12an de decembro 914, post ol esti unktita de dek du episkopoj en la trono de Leono.
 
=== Unuaj militaj kampanjoj (914-916) ===
Enposteniĝinte de Leono, solidigita lia pozicio kaj gajnita la apogo de la nobelaro, Ordoño la 2-a entreprenis sian unuan militan ekspedicion kiel reĝo de Leono en la somero de la jaro 915 kontraŭ la teroj lokitaj norde de ''Miknasat al la Asnam'', nomo kun kiu la islamaj nomumis al la urbo de [[Merido (Hispanio)|MéridoMérida.]] Laŭ la andalusa historiisto al la-Razi, li entreprenis la kampanjon per la itinero de Zamoro, submetante unue la urbon de [[Medellín (Hispanio)|Medellín]] kaj poste la ''kastelo de la Kolubro'' aŭ ''Kalat al la-Hanash'' (Castro Alange), kampadante  la sekvan tagon apud Mérida. Tie  submetiĝis al li la regantoj de ĉi tiu urbo kaj de [[Badaĥozo]]Badajoz, kiuj pagis impostojn al la leonanoj. Ĉi tiuj revenis al siaj teroj kun granda predo kaj multaj kaptitoj por la vojo de [[Toledo|Toledo.]]
 
La kampanjo estis tiel sukcesa, ke, tuj kiam li  atingis Leonon, la monarko volis montri sian dankemon al [[Maria (patrino de Jesuo)|Dipatrino]], starigante en kiel  donacon [[Katedralo de Leono|novan templon Katedralancatedralicio]] en anstataŭigoanstataŭo de la tiam ekzistanta, modesta konstruaĵo lokita ekstermuroj kaj konsekrita al [[Sankta Petro|Sankta Petro Apostolo.]] Al tia efekto li donacis sian propran [[Palaco|palacon]], grandigante same kun donacoj de teroj la diocezon de Leono
 
En la somero de la jaro 916, Li direktis novan ekspedicion kontraŭ la islamaj kaj atakis la ĉirkaŭaĵojn de la urbo de Mérida, kiun li estis minacinta en sia kampanjo sur [[Évora]] de la 913. Ankaŭ nun ruinigis kaj disrabis la areojn suburbajla  kiuj estis restintaj senvundaj en la antaŭa  ekspedicio. La leonaj trupoj frontis armeon kiu estis elirinta el Kordovo por fronti ilin. La leonanoj disvenkis ilin kaj la islama majoro estis kaptita kaj portita al Leono.
 
=== La batalo de Castromoros (916) ===
La fulma reago de la andalusoj estis tuja. Laŭ la ''anonima Kroniko de Al la-Nasir'', ili komencis unuan aceifa la 15an de junio de 916, sub la komando de la caíd Ahmad ibn Muhammad ibn Abi Abda, kiu revenis al Kordovo sen pli granda akcidento. La nova kordova emiro, Abderramán la 3-a, aŭdante la  popolajn kriojn  kontraŭ la sinsekvaj  kristanaj sukcesoj, li kunvenis tiam nemezureblan armeon kiu korpigis kontingentojn de la [[Mauretania Tingitana|Tingitania]] kaj [[Maŭritanio|Maŭritanio.]] Al ĝia komando iris denove Ahmad ibn Muhammad ibn Abi Abda, nomita Hulit Abulhabat por la ''post-Albeldense'' Kroniko.[6]
 
[[Kategorio:Mortintoj en 924]]