Frua Esperanto-gazetaro: Malsamoj inter versioj

Granda estas la aro de tiuj ĉi gazetoj kaj multaj valoraj estas inter ili, sed la vivdaŭro ĝenerale estis nur mallonga. La sola el la antaŭ Unua milita tempo, kiu reaperis post la milito, estas [[Marto (revuo)|Marto]]; ĝi (unue kiel [[La Marto]]) aperis de nov. [[1910]] ĝis komenco de la milito, reaperis [[1922]] kaj ĉesis dec. [[1933]] post finiĝo de la 17-a jaro. [[La Revuo]] daŭ-ris dum 8 plenaj jaroj. [[Literaturo]] ([[Londono]]) aperis dum 7 jaroj, [[La Vagabondo]] dum preskaŭ 7, [[Literatura Mondo]] dum 6 (la plej grava lit. revuo post la Unua mondmilito), [[Eĥo Esperantista]] dum 6, [[La Nova Epoko]], kiu havas jam 3 epokon, dum entute 5, [[Tra La Mondo]] dum 3, [[Samideano]] ĉiumonata (bele ilustrita per mankolo-rigitaj japanaj bildoj) 2 jarojn. Ĉiuj aliaj aperis nur pli mallonge, nome: [[Hispana Revuo]], [[La Bela Mondo kaj Universo|La Bela Mondo]], [[La Duonmonata]], [[La Bela Mondo kaj Universo|Universo]], [[Literaturo]] ([[Malmo]]), [[Esperantista Voĉo]] ([[Jaslo]]) [[Samideano]], [[Tutmondo Esperantista]] ([[Stutgarto]], 3 n-roj), [[Bibliografia Gazeto]] (kiel daŭrigo aperas [[Lingvo Libro]], organo de [[AELA]]), kaj [[Esperanta Mondo]] ([[Hannover]]), kiu volis fariĝi la daŭrigo de [[La Revuo]], sed jam ĉesis post la unua n-ro. La saman sorton havis [[Esperanto-Roman-Gazeto]], kiun F. Ellersiek provis eldoni en julio [[1933]]. La rusoj revivigis en apr. [[1932]] la malnovan [[La Nova Epoko|La Novan Epokon]] per [[La Nova Etapo]]. Menciinda estas ankoraŭ [[Nia Informilo]] de Isosek kun bonaj verkaĵoj kaj tradukoj de la lernantoj mem. Diversaj alispecaj gazetoj havis lit. aldonojn kiel ekz. [[Lingvo Internacia]], [[Časopis Českých Esperantistů]], [[Germana Esperantisto]], [[HDE]], k. a.