Azio: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Linio 115:
 
===Civilizoj===
 
Templan areon en sudorienta Turkujo ĉe [[Göbekli Tepe]], kun verŝajna dato ĉirkaŭ 10000 a. K., oni vidis kiel la komencon de la kulturo "[[Novŝtonepoko|Novŝtonepoka]] 1". Tiu ejo estis estigita de nomadaj [[ĉasistoj-kolektistoj]]; tion oni scias pro tio ke estas ne konstanta domaro en la proksimaĵoj. Tiu templa ejo estas la plej malnova konata homfarita adorejo. De 8500–8000 a. K. farmantaj komunumoj komencis disvastiĝi al [[Anatolio]], Norda Afriko kaj norda [[Mezopotamio]].
 
Linio 128 ⟶ 127:
La [[Maŭrja imperio|Maŭrjan]] kaj [[Gupta imperio|Guptan imperiojn]] oni nomas la Ora Epoko de [[Barato]]; ili estis markitaj de multaj inventaĵoj kaj eltrovoj en scienco, teknologio, arto, religio, kaj filozofio, kiuj kristaligis la elementojn de tio, kio estas ĝenerale konata kiel [[Barata kulturo]].
 
La [[Dinastio Zhou|Zhou-dinastio]] uzis [[Feŭdismo|feŭdan sistemon]] donante potencon al lokaj nobeloj kaj fidante je ilia lojaleco por kontroli ĝian grandan teritorion.<ref name="Stearns 2011, p. 43"/> Rezulte, la ĉina registaro dum tiu tempo estis malcentra kaj malforta kaj ofte malmulton la imperiestro povis fari por solvi naciajn aferojn. La [[Qin-Dinastio]] (ĉine: 秦朝; pinyin: Qín Cháo) estis la unua reganta dinastio de [[Imperia [[Ĉinujo]]; ĝi daŭris de 221 al 207 a. K.<ref>Stearns 2011, p. 42.</ref> La nova Imperiestro aboliciis la feŭdan sistemon kaj rekte nomumis burokration, kiu devu fidi je li por potenco. La [[Dinastio Han|Han-Dinastio]] (simpligita ĉina: 汉朝; tradicia ĉina: 漢朝; pinyin: Hàn Cháo ; 206 a. K. – 220 p. K.) estis la dua imperia dinastio de Ĉinujo, antaŭirita de la Qin-Dinastio kaj postirita de la [[Tri reĝlandoj]] (220–265).
 
Post la klasika epoko diversaj imperioj en diversaj epokoj etendiĝis tra diversaj mondoregionoj en Azio, kiaj la [[Mongola Imperio]], la [[Mogola Imperio]], [[Islamo]] el la 7a jarcento, la [[Rusa Imperio]] al Siberio ekde la [[19a jarcento]], la [[Japana Imperio]] dum la unua duono de la [[20a jarcento]] ktp.