Internacia Scienca Asocio Esperanta: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
+nova estraro, reordigo, provlegado, −ĝermo
Linio 3:
'''Internacia Scienca Asocio Esperantista''' (mallongigo: '''ISAE''') fondiĝis en la jaro [[1906]] kaj estas la unua esperantlingva asocio, en kiu fakuloj el ĉiuj sciencaj kampoj, profesiaj aŭ amatoraj, kaj interesatoj pri sciencaj aferoj unuiĝis al mondvasta scienca asocio, uzanta la internacian lingvon Esperanto en scienco kaj teĥniko. Ĝi estas la plej malnova fakasocio en [[Esperantujo]].
 
== La statuto kaj celojCeloj ==
 
=== La statuto ===
La unua statuto por ISAE post la dua mondmilito estis akceptita en 1948 kaj publikigita en [[Scienca Revuo]] en 1949<ref>''Statuto por Internacia Scienca Asocio Esperantista akceptita la 6-an de aŭgusto 1948''. '''Scienca Revuo'''. vol. 1, nr-o. 4 (1949)
</ref>. Poste, tiu statuto estis reviziita tri foje en 1955<ref>''Statuto por Internacia Scienca Asocio Esperantista''. '''Scienca Revuo'''. vol. 8, nr-o. 30 (1956)
</ref>, 1958<ref>''Statuto por Internacia Scienca Asocio Esperantista''. '''Scienca Revuo'''. vol. 10, nr-o. 38-39 (1959)
</ref> kaj 1978<ref name=":3">''Statuto de Internacia Scienca Asocio Esperantista''. '''Scienca Revuo'''. vol. 29, nr-o. 129 (1978)
</ref>. En 1978, la tiama estraro antaŭvidis ke la nova statuto validos ĝis 1985<ref name=":3" />. Laux la tiama estraro, estis la necesa tempo por modernigi ĝin.
 
=== La celoj ===
La laŭstatuta celo de ISAE estas la disvastigo de Esperanto en ĉiujn sciencajn kaj teĥnikajn sferojn, kaj samtempe la progresigo de la preteco ĉe la publiko por akceptado de Esperanto.
 
== Agadoj ==
=== Pri la nomo de la Asocio ===
En 2015 dum UK en [[Lillo]], la estraro anoncis ke ISAE reformos sian abonsistemon kaj malfermiĝos al esperanta movado kaj al ekstero. ISAE malfermis [https://aktuale.scienca-revuo.info sian blogon] en 2015 kaj kelkajn monatojn poste, la membriĝo estis senpaga. En marto 2016 ISAE inaŭguris sian [https://www.facebook.com/ISAESciencaRevuo/ Fejsbukan profilon].
En 2014, la estraro de ISAE anoncis en Scienca Revuo ke la asocio estis oficiale registrita en [[Nederlando]].<ref>I''SAE oficiale registriĝis kiel organizo''. <u>Francesco Maurelli</u>. '''Scienca Revuo'''.vol. 64, nr-o. 231 (2014)
</ref> Estas la unua fojo de ĝia historio ke ISAE havas leĝan ekziston. Oni trovas la informon ĉe la retejo de [https://www.kvk.nl/ Kamer van Koophandel]. La oficiala nomo, registrita tiuokaze estas Internacia Scienca Asocio Esperantista. Tamen, sub la prezidanteco de [[José Antonio Vergara|Dr-o José-Antonio Vergara]] oni foje ekuzis la jenan nomon neoficialan: ''Internacia Scienca Asocio Esperanta''. Tial tiu nomo estas trovebla en la jarlibro de UEA 2016. D-ro José Antonio Vergara disvolvis sian idearon pri la estonteco de la asocio en artikolo en [[Scienca Revuo]] en 2006<ref>''La ŝanĝiĝanta interrilato scienco-socio: koncernoj por ISAE en la 21-a jarcento''.<u>José Antonio Vergara</u>.'''Scienca Revuo'''.vol. 57, nr-o. 206 (2006)
</ref>.
 
== Nuntempa agado ==
En 2015 dum UK en [[Lillo]], la estraro anoncis ke ISAE reformos sian abonsistemon kaj malfermiĝos al esperanta movado kaj al ekstero. ISAE malfermis [https://aktuale.scienca-revuo.info sian blogon] en 2015 kaj kelkajn monatojn poste, la membriĝo estis senpaga. En marto 2016 ISAE inaŭguris sian [https://www.facebook.com/ISAESciencaRevuo/ fejsbukan profilon].
 
== Scienca Revuo ==
Ligilo inter la internacilingvaj fakuloj estas la asocia organo ''[[Scienca Revuo]]'', daŭrigo de revuo fondita en [[1904]] sub la nomo ''[[Internacia Scienca Revuo]]''. Ĝi aperas kvarfoje en la jaro kun originalaj artikoloj en Esperanto de aŭtoroj el pluraj landoj kaj kun sciigoj el plej diversaj kampoj de sciado.
 
Por la 60-jaraĝa jubileo de la Scienca Revuo (2006), Brazilo aperigis poŝtmarkojn dank’ al la iniciato de S-ro Pekim Tenorio VAZ, fidela verkisto de la revuo.<ref>“Poŝtmarko omaĝe al la Scienca Revuo„ (2011) en ''[[Scienca Revuo]'' vol. 62, n-ro. 224.</ref>
== La historio ==
 
== Strukturo ==
=== Prezidantoj kaj prezidintoj ===
=== Nuntempa estraro ===
Longjara prezidanto de ISAE estis [[Rüdiger SACHS]]. Ekde 2012 la prezidanto estas [[José Antonio Vergara]] (Ĉilio).
Dum la [[UK 2016|101-a Universala Kongreso de Esperanto]] en [[Nitro]] elektis la estraro la membrojn:<ref>[https://aktuale.scienca-revuo.info/2016/09/30/isae-havas-novan-estraron/ “ISAE havas novan estraron„ – artikolo el aktuale.scienca-revuo.info publikigita la {{daton|30|septembro|2016}}]</ref>
* prezidanto: [[Anthony Lucas]];
* vicprezidanto kaj respondeculo de la Facebook-a profilo: [[Wendel T. Pontes]];
* ĉefredaktisto de ''[[Scienca Revuo]]'' kaj respondeculo pri teĥnikaj aferoj: [[Johannes Mueller]].
 
=== Statuto ===
Unu el la pli fruaj vicprezidantoj de ISAE estis la brita fizikisto kaj nobelpremiito [[Joseph John Thomson]]<ref>Laŭ informo sur [http://www.spiritus-temporis.com/j.j.-thomson/trivia.html Trivia]</ref>. [[Carl Støp-Bowitz|D-ro Carl. Støp-Bowitz]] tenas la plej longdaŭran prezidantecon. Post la dua mondmilito, li estas la sola persono, kiu estis prezidanto dum du malsamaj periodoj (1946-1949 kaj 1981-1996). Entute li estis prezidanto de la asocio dum 19 jaroj.
La unua statuto por ISAE post la dua mondmilito estis akceptita en 1948 kaj publikigita en [[Scienca Revuo]] en 1949<ref>''Statuto por Internacia Scienca Asocio Esperantista akceptita la 6-an de aŭgusto 1948''. ''Scienca Revuo'' vol. 1, n-ro 4 (1949)
</ref>. Poste, tiu statuto estis reviziita tri foje en 1955<ref>''Statuto por Internacia Scienca Asocio Esperantista''. ''Scienca Revuo'' vol. 8, n-ro 30 (1956)
</ref>, 1958<ref>''Statuto por Internacia Scienca Asocio Esperantista''. ''Scienca Revuo'' vol. 10, n-ro 38-39 (1959)
</ref> kaj 1978<ref name=":3">''Statuto de Internacia Scienca Asocio Esperantista''. ''Scienca Revuo'' vol. 29, n-ro 129 (1978)
</ref>. En 1978, la tiama estraro antaŭvidis ke la nova statuto validos ĝis 1985<ref name=":3" />. Laux la tiama estraro, estis la necesa tempo por modernigi ĝin.
 
=== ISAE kaj la esperanta movado ===
2011-2016: [[José Antonio Vergara|D-ro José Antonio Vergara]]<ref>''Salutas d-ro Vergara, ISAE-prezidanto ekde 2011-07-26''. <u>José-Antonio Vergara</u>. '''Scienca Revuo'''.vol. 62, nr-o. 227 (2011)
ISAE estis la unua aliĝinta asocio de [[Universala Esperanto-Asocio|UEA]] en 1957<ref>“Estrara raporto pri 1957„ (1959) en ''Scienca revuo'' vol. 10, n-ro 38-39.</ref>
</ref>
 
=== Nomo de la asocio ===
1997-2011: [[Rüdiger Sachs|P-ro Rüdiger Sachs]]<ref>''Forpasis merita sciencisto kaj esperantisto''. <u>José Antonio Vergara</u>''.'' '''Scienca Revuo'''''.'' vol. 64, nr-o. 230 (2013)
En 2014, la estraro de ISAE anoncis en Scienca Revuo ke la asocio estis oficiale registrita en [[Nederlando]].<ref>Francesco Maurelli (2014): “ISAE oficiale registriĝis kiel organizo„ en ''Scienca Revuo'' vol. 64, n-ro 231.</ref> Estas la unua fojo de ĝia historio ke ISAE havas leĝan ekziston. Oni trovas la informon ĉe la retejo de [https://www.kvk.nl/ Kamer van Koophandel]. La oficiala nomo, registrita tiuokaze estas Internacia Scienca Asocio Esperantista. Tamen, sub la prezidanteco de [[José Antonio Vergara|Dr-o José-Antonio Vergara]] oni foje ekuzis la jenan nomon neoficialan: ''Internacia Scienca Asocio Esperanta''. Tial tiu nomo estas trovebla en la jarlibro de UEA 2016. D-ro José Antonio Vergara disvolvis sian idearon pri la estonteco de la asocio en artikolo en [[Scienca Revuo]] en 2006<ref>''La ŝanĝiĝanta interrilato scienco-socio: koncernoj por ISAE en la 21-a jarcento''.José Antonio Vergara.''Scienca Revuo'' vol. 57, n-ro 206 (2006)
</ref>
</ref>.
 
=== Listo de prezidantoj ===
1981-1996: [[Carl Støp-Bowitz|D-ro Carl. Støp-Bowitz]]<ref name=":1">''Carl Støp-Bowitz.'' <u>Wera Blanke</u>. '''Scienca Revuo'''.vol. 48, nr-o. 170 (1997)
Longjara prezidanto de ISAE estis [[Rüdiger SACHS]]. Ekde 2012 la prezidanto estas [[José Antonio Vergara]] (Ĉilio).
</ref>
 
Unu el la pli fruaj vicprezidantoj de ISAE estis la brita fizikisto kaj nobelpremiito [[Joseph John Thomson]]<ref>Laŭ informo sur [http://www.spiritus-temporis.com/j.j.-thomson/trivia.html Trivia]</ref>. [[Carl Støp-Bowitz|D-ro Carl. Støp-Bowitz]] tenas la plej longdaŭran prezidantecon. Post la dua mondmilito, li estas la sola persono, kiu estis prezidanto dum du malsamaj periodoj (1946-1949 kaj 1981-1996). Entute li estis prezidanto de la asocio dum 19 jaroj.
1978-1980: [[Kawamura Sin'itirô|P-ro Sin’itirô Kawamura]]<ref>''Raporto pri agado de ISAE en la periodo 1978-1980''.<u>Josef Kavka</u>. '''Scienca Revuo'''. vol. 30, nr-o. 133 (1979)
</ref>
 
1972-1977: [[Boĵidar Popoviĉ|P-ro Božidar Popoviĉ]]<ref>''Bozidar Popovic: 70''. <u>Josef Kavka</u>. '''Scienca Revuo'''. vol. 34, nr-o. 144-145 (1983)
</ref>
 
1965-1971: [[Yrjö Väisälä|P-ro Yrjö Väisälä]]<ref>''75 jaroj de la prezidanto de ISAE (Yrjö Väisälä)''. <u>Božidar Popović</u>. '''Scienca Revuo'''. vol. 16, nr-o. 62 (1965)
</ref><ref>''Yrjö Väisälä (1891-1971)''. <u>L. Oterma</u>. '''Scienca Revu'''o. vol. 22, nr-o. 91-92 (1971)
</ref>
 
1959-1964: [[William Edward Collinson|P-ro William Edward Collinson]]<ref>''Estrara raporto pri 1959''. '''Scienca Revuo'''. vol. 12, nr-o. 45-46 (1961)
</ref>
 
1954-1959: [[Nishi Seiho|P-ro Seiho Nishi]]<ref>''Estrara raporto pri 1954''. '''Scienca Revuo'''. vol. 7, nr-o. 28 (1955)
</ref>
 
1950-1953: [[Maurice René Fréchet|P-ro Maurice Fréchet]]<ref>''ISAE-informoj''. <u>Sven Alexandersson</u>. '''Scienca Revuo'''.vol. 2, nr-o. 7 (1950)
</ref>
 
* 2011-2016: [[José Antonio Vergara|D-ro José Antonio Vergara]]<ref>''Salutas d-ro Vergara, ISAE-prezidanto ekde 2011-07-26''. José-Antonio Vergara. ''Scienca Revuo'' vol. 62, n-ro 227 (2011)</ref>
1946-1949: [[Carl Støp-Bowitz|D-ro Carl. Støp-Bowitz]]<ref name=":1" />
* 1997-2011: [[Rüdiger Sachs|P-ro Rüdiger Sachs]]<ref>''Forpasis merita sciencisto kaj esperantisto''. José Antonio Vergara''.'' ''Scienca Revuo'' vol. 64, n-ro 230 (2013)</ref>
* 1981-1996: [[Carl Støp-Bowitz|D-ro Carl. Støp-Bowitz]]<ref name=":1">''Carl Støp-Bowitz.'' Wera Blanke. ''Scienca Revuo'' vol. 48, n-ro 170 (1997)</ref>
* 1978-1980: [[Kawamura Sin'itirô|P-ro Sin’itirô Kawamura]]<ref>''Raporto pri agado de ISAE en la periodo 1978-1980''.Josef Kavka. ''Scienca Revuo'' vol. 30, n-ro 133 (1979)</ref>
* 1972-1977: [[Boĵidar Popoviĉ|P-ro Božidar Popoviĉ]]<ref>''Bozidar Popovic: 70''. Josef Kavka. ''Scienca Revuo'' vol. 34, n-ro 144-145 (1983)</ref>
* 1965-1971: [[Yrjö Väisälä|P-ro Yrjö Väisälä]]<ref>''75 jaroj de la prezidanto de ISAE (Yrjö Väisälä)''. Božidar Popović. ''Scienca Revuo'' vol. 16, n-ro 62 (1965)</ref><ref>''Yrjö Väisälä (1891-1971)''. L. Oterma. ''Scienca Revuo'' vol. 22, n-ro 91-92 (1971)</ref>
* 1959-1964: [[William Edward Collinson|P-ro William Edward Collinson]]<ref>''Estrara raporto pri 1959''. ''Scienca Revuo'' vol. 12, n-ro 45-46 (1961)</ref>
* 1954-1959: [[Nishi Seiho|P-ro Seiho Nishi]]<ref>''Estrara raporto pri 1954''. ''Scienca Revuo'' vol. 7, n-ro 28 (1955)</ref>
* 1950-1953: [[Maurice René Fréchet|P-ro Maurice Fréchet]]<ref>''ISAE-informoj''. Sven Alexandersson. ''Scienca Revuo'' vol. 2, n-ro 7 (1950)</ref>
* 1946-1949: [[Carl Støp-Bowitz|D-ro Carl. Støp-Bowitz]]<ref name=":1" />
 
[Dua mondmilito]
 
* 1925-1942: [[Odo Bujwid|P-ro Odo Bujwid]]
* 1922-1925: [[Maurice Rollet de l'Isle]]
 
* D-ro Cotton<ref name=":0">''Jubilea kunveno de ISAE''. I Lapenna. ''Scienca Revuo'' vol. 8, n-ro 31 (1957)</ref>
1922-1925: [[Maurice Rollet de l'Isle]]
* 1911-1912: [[Hippolyte Sebert|Generalo Sebert]]
 
* [[Joseph John Thomson|D-ro J.J. thomson]]<ref name=":0" />
?? : D-ro Cotton<ref name=":0">''Jubilea kunveno de ISAE''. I <u>Lapenna</u>. '''Scienca Revuo'''.vol. 8, nr-o. 31 (1957)
* 1908: [[Hippolyte Sebert|Generalo Sebert]]<ref name=":2">''Kiam estiĝis ISAE?'' Wera Blanke. ''Scienca Revuo'' vol. 57, n-ro 206 (2006)</ref>
</ref>
* 1906: Preparo kaj pridiskuto ĉirkau la Asociokreado dum la dua Universala Kongreso en Ĝenevo<ref name=":2" />
 
1911-1912: [[Hippolyte Sebert|Generalo Sebert]]
 
?? : [[Joseph John Thomson|Dro-J.J thomson]]<ref name=":0" />
 
1908: [[Hippolyte Sebert|Generalo Sebert]]<ref name=":2">''Kiam estiĝis ISAE?'' <u>Wera Blanke</u>. '''Scienca Revuo'''. vol. 57, nr-o. 206 (2006)
</ref>
 
1906: Preparo kaj pridiskuto ĉirkau la Asociokreado dum la Dua UKo en Ĝenevo<ref name=":2" />
 
=== ISAE kaj la esperanta movado ===
ISAE estis la unua aliĝinta asocio de [[Universala Esperanto-Asocio|UEA]] en 1957<ref>''Estrara raporto pri 1957''. '''Scienca revuo'''. vol. 10, nr-o. 38-39 (1959)
</ref>
 
=== Poŝtmarkoj ===
 
Por la 60-jaraĝa jubileo de la Scienca Revuo (2006), Brazilo aperigis poŝtmarkojn dank' al la iniciato de Sro Pekim Tenorio VAZ, fidela verkisto de la revuo.<ref>''Poŝtmarko omaĝe al la Scienca Revuo''. '''Scienca Revuo'''
 
vol. 62, nr-o. 224 (2011).
</ref>
 
== Notoj kaj fontoj ==
Linio 100 ⟶ 68:
{{EL}} [https://www.facebook.com/ISAESciencaRevuo/ Fejsbuko-paĝo]
{{EL}} [http://www.eventoj.hu/isae/scienca-revuo/ Arkivo de kelkaj artikoloj ene de Eventoj.hu]
 
{{ĝermo|Esperanto}}
 
[[Kategorio:Sciencaj Esperanto-asocioj]]