Orbito: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Vidu ankaŭ
Linio 1:
{{TemasPri|Kurba linio de [[astronomio|astronomia objekto]]|[[Orbito (anatomio)]]}}
----
Laŭ [[fiziko]], '''orbito''' estas kurba linio, kiun objekto sekvas ĉirkaŭ alia objekto pro fonto de [[centripeta forto]], kiel [[gravito]].
 
Por priskribi ekz.e orbiton de [[satelito]] ĉirkaŭanta la teron[[Tero]]n sufiĉas '''ses''' orbitaj elementoj (aŭ orbitaj trajtoj, aŭ orbitaj parametroj):
 
* la formo de la elipso per la [[granda duonakso]] ''a'' kaj la [[discentreco]] ''e''
* la orbitebeno per la [[inklinacio]] ''i'' kaj la [[Longitudo de suprenira nodo|nodlongitudo]] ''Ω''
* la situo de la elipso per la [[argumento de la periapsido]] ''ω'' kaj la [[tempo de periapsido]] ''T''
 
== Historio ==
[[Keplero]] estis la unua, kiu analizis matematike la [[leĝoj de Kepler|leĝojn de planeda movo]]. Li trovis, ke la orbitoj de la planedoj[[planedo]]j de nia [[sunsistemo]] estas [[elipso|elipsaj]] – ne [[cirklo|cirklaj]] aŭ [[epicikloido|epicikloidaj]], kiel oni antaŭe kredis.
 
[[Isaac Newton]] demonstris, ke tiuj leĝoj sekvis aŭtomate de lia teorio de [[gravito]], kaj ke ĝenerale gravitaj orbitoj de korpoj en spaco estas [[koniko]]j.
 
== Specialaj orbitoj ==
* '''[[Samdaŭra orbito]]''' estas orbito tia, ke la [[orbitperiodo]] de la satelito ĉirkaŭ la ĉefa astro egalas al la turniĝperiodo de la [[astro]] mem.
** '''[[Fiksa orbito]]''' estas samdaŭra, orbito kaj plie ekvatora kaj [[samdirekta orbito]]. Ĝia nomo devenas de tio, ke satelitoj en fiksa orbito ĉiam situas super la sama punkto de la supraĵo de la ĉefa astro. Ekzemple, veterprognozaj satelitoj bezonas ĉiam observi la saman regionon de [[Tero]], kaj pro tio ili situas en [[terfiksa orbito]].
 
== Bildaro ==
Linio 24 ⟶ 26:
</gallery>
<br clear=all>
 
== Vidu ankaŭ ==
* [[Apsido]]
* [[Liberiga rapido]]
* [[Leĝoj de Kepler]]
* [[Orbita resonanco]]
* [[Sinkrona rotacio]]
* [[Trajektorio]] (Vojlinio)
* [[Inklinacio]]
* [[Longitudo]]
 
[[Kategorio:Orbitoj| ]]
[[Kategorio:Astrofiziko]]