Alpoj: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Linio 124:
Kelkaj specioj de [[tineo]]j kaj [[insekto]]j montras pruvojn esti indiĝenaj de la areo de tiom longe kiom la propra Alpa orogenio. En la [[Lago Emosson|Emosson]] en Valais, Svisio, dinosaŭraj spuroj estis trovitaj en la 1970-aj jaroj, date probable el la [[Triaso]].<ref>Reynolds (2012), 75</ref>
 
== Alpaj popoloj kaj kulturo ==
== Kulturo ==
{{Ĉefartikolo|Triŝtupa paŝtado}}
La loĝantaro de la regiono estas de 14 milionoj etendaj tra ok landoj.<ref name = "Chatré8"/> Ĉe la bordo de montoj, sur altebenaĵoj kaj aliaj ebenaĵoj la ekonomio konsistas el fabrikaj kaj servaj laborpostenoj dum en la plej altaj altitudoj kaj en la montoj agrikulturo estas ankoraŭ esenca por la ekonomio.<ref>Chartes et. el. (2010), 14</ref> Farmado kaj forstado pluestas ĉefaj faktoroj de la Alpa kulturo, kaj por industrioj kiuj havigas varojn por eksportado al urboj kaj eltenas la montaran ekologion.<ref name="Chartes et. el. 2010, 5">Chartes et. el. (2010), 5</ref>
* La [[Almabtrieb]] (germane ''Almabtrieb'' laŭlitere: movo de la Alpoj) estas jarokazaĵo en la alpaj regionoj en Eŭropo, rilatante al bovintransporto en aŭtuno.
 
[[File:Hallstatt 300.jpg|thumb|[[Hallstatt]] estas konata pro sia produktado de salo, date el prahistoriaj tempoj.]]
Multo de Alpa kulturo restis senŝanĝe ekde mezepoka periodo kiam la metikapabloj garantiis survivadon en la montovaloj kaj eĉ en la plej altaj vilaĝoj la viveltenoj baziĝis sur fortaj tradicioj de ĉarpentrado, lignoĉizado, bakado kaj kuk-, kaj fromaĝ-produktado.<ref name = "Shoumatoff123ff">Shoumataff (2001), 123–126</ref>
 
Farmado estis tradicia okupado dum jarcentoj, kvankam ĝi iĝis malpli hegemonia en la 20a jarcento pro la alveno de turismo. Paŝtado kaj ankaŭ paŝtejoj estas limigitaj pro la dekliva kaj roka reliefo de Alpoj. Meze de Junio bovinoj estas translokigitaj al la plej altaj paŝtejoj proksime de la neĝolinio, kie ili estas zorgitaj de paŝtistoj kiuj restas en la altaj altitudoj ofte loĝante en ŝtonaj kabanoj aŭ lignaj grenejoj dum la someroj.<ref name = "Shoumatoff123ff"/> Vilaĝanoj celebras la tagojn kiam la bovinoj estas portataj al la paŝtejoj kaj denove ili revenas en mezo de Septembro. La [[Almabtrieb]] (germane ''Almabtrieb'' laŭlitere: movo de la Alpoj) estas jarokazaĵo en la alpaj regionoj en Eŭropo, rilatante al bovintransporto en aŭtuno; tiam oni ornamas bovinojn per girlandoj kaj [[bovosonorilo]]j, dum la kamparanoj vestas sin per tradiciaj kostumoj.<ref name = "Shoumatoff123ff"/>
 
== Turismo ==