Unuiĝintaj Nacioj: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Kani (diskuto | kontribuoj) |
Kani (diskuto | kontribuoj) |
||
Linio 194:
Ekde ties fondo, okazis multaj alvokoj al la reformo de la Unuiĝintaj Nacioj sed malmulta interkonsento pri kiel fari tion. Kelkaj landoj, institucioj, organizoj, fakuloj deziras ke la UN plenumu pli grandan aŭ pli efikan rolon en la tutmondaj aferoj, dum aliaj volas ke ties rolo limiĝu al humanitaraj taskoj. Oni faris ankaŭ nombrajn alvokojn por ke oni pliigu la komponon de la Konsilio de Sekureco de la UN, oni ŝanĝu la diferencajn formojn elekti la Ĝeneralan Sekretarion de la UN kaj oni starigu [[Parlamenta Asembleo ĉe la Unuiĝintaj Nacioj|Parlamentan Asembleon de la Unuiĝintaj Nacioj]]. Jacques Fomerand asertas ke la plej londaŭra divido en la opinioj kaj decidoj de la UN estas "la divido Nordo-Sudo", nome inter la riĉaj landoj de la Nordo kaj la malriĉaj de la Sudo. La sudaj nacioj tendencas favori ian UN plej pova per pli forta Ĝenerala Asembleo, kiu ebligus al ili plej laŭtan voĉon en la tutmondaj aferoj, dum la landoj de la Nordo preferas ian UN ekonomie pli tolerema kaj permesema kiu centrigŭ en transnaciaj minacoj kiel [[terorismo]].<ref> Fomerand, Jacques (2009). The A to Z of the United Nations (anngle). Lanham: Scarecrow Press. ISBN 978-0-8108-5547-2. [https://books.google.com.co/books?id=UB1ZxAUvbP0C&printsec=frontcover&dq=The+A+to+Z+of+the+United+Nations&hl=es-419&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=The%20A%20to%20Z%20of%20the%20United%20Nations&f=false] Konsultita la 23an de Aprilo 2017.</ref> Kelkaj kritikistoj sentas ke la Unuiĝintaj Nacioj estas nur je la servo de la registaroj de ties membraj ŝtatoj (ĉefe de tiujn plej povaj) kaj ne de la civitanoj de la mondo.<ref> Sengupta, Somini (18a de septembro 2016). «The United Nations Explained: Its Purpose, Power and Problems». The New York Times (en inglés). Nueva York: The New York Times Company. [https://www.nytimes.com/2016/09/19/world/what-is-united-nations-un-explained.html?_r=1] Konsultita la 23an de Aprilo 2017.</ref>
Post la [[Dua Mondmilito]], la Franca Komitato de Nacia Liberigo estis malfrue agnoskita de Usono kiel la registaro de [[Francio]], pro kio la lando estis ekskludita dekomence de la konferencoj kiuj kreis la novan organizon. La estonta franca prezidento, [[Charles de Gaulle]], kritikis la UN, konsiderante ĝin kiel ''machin'' (artifikaĉo), kaj li ne estis konvinkita ke tia alianco de tutmonda sekureco helpu elteni la tutmondan pacon, preferante traktatojn de rekta defendo inter ŝtatoj.<ref> Gerbet, Pierre (1995). «Naissance des Nations Unies» (france). Fondaĵo Charles de Gaulle. [http://www.charles-de-gaulle.org/pages/l-homme/dossiers-thematiques/1944-1946-la-liberation/restaurer-le-rang-de-la-france/analyses/naissance-des-nations-unies.php] Konsultita la 23an de Aprilo 2017.</ref> Dum la [[Malvarma Milito]], kaj Usono kaj la Sovetunio ripete akuzis la UN favori la alian [[superpotenco]]n. En 1953, la Sovetunio devigis la ĝeneralan sekretarion [[Trygve Lie]] rezigni, pro ilia malakcepto trakti kun li, dum en la 1950-aj kaj 1960-aj jaroj populara surveturila algluaĵo usona diris: "Oni ne povas skribi komunismon sen la UN".<ref> Meisler, Stanley (2011). «Dag Hammarskjöld». United Nations: A History (angle). Novjorko: Grove Press. p. 82. ISBN 978-0-8021-4529-1. [You can't spell communism without U.N] Konsultita la 23an de Aprilo 2017.</ref> En deklaro foje malbone citata, la usona prezidento [[George W. Bush]] deklaris en februaro 2003 (reference al la necerteco de la UN antaŭ la supozataj irakaj provokoj sub la reĝimo de [[Saddam Hussein]]) ke "la liberaj nacioj ne permesos ke la Unuiĝintaj Nacioj vanuiĝu en la historio kiel societo de debato neefika kaj banala".<ref> Greene, David (14a de februaro 2003). «Bush implores U.N. to show `backbone'». The Baltimore Sun (angle). [http://articles.baltimoresun.com/2003-02-14/news/0302140349_1_security-council-resolution-united-nations-weapons-inspectors] Konsultita la 23an de Aprilo 2017.</ref><ref> Singh, Jasvir (2008). «Limitations and constraints on United Nations for action in Kosovo». Problem of Ethicity: Role of United Nations in Kosovo Crisis (angle). Ludhiana: Unistar Books. p. 150. ISBN 978-8-171-42701-7. [https://books.google.com.co/books?id=pm-9_uxFw5UC&pg=PA150&lpg=PA150&dq=Bush+UN+ineffective,+irrelevant+debating+society&redir_esc=y&hl=es#v=onepage&q=Bush%20UN%20ineffective%2C%20irrelevant%20debating%20society&f=false] Konsultita la 23an de Aprilo 2017.</ref><ref> Normand, Roger; Zaidi, Sarah (2008). Human Rights at the UN: The Political History of Universal Justice (angle). Bloomington e Indianápolis: Indiana University Press. p. 455. ISBN 978-0-253-34935-4. [https://books.google.com.co/books?id=rqiHRA8RAMkC&pg=PT489&lpg=PT489&dq=Bush+UN+ineffective,+irrelevant+debating+society&redir_esc=y&hl=es#v=onepage&q=Bush%20UN%20ineffective%2C%20irrelevant%20debating%20society&f=false] Konsultita la 23an de Aprilo 2017.</ref> Kontraste, la franca prezidento, nome [[François Hollande]], deklaris en 2012 que "Francio fidas en la Unuiĝintaj Nacioj kaj scias ke neniu ŝtato, eĉ plej pova, povas solvi urĝajn problemojn, la lukton por la disvolvigo kaj finigi ĉiujn krizojn... Francio volas ke la Unuiĝintaj Nacioj estu la centro de la tutmonda regado".<ref> «Intervención de François Hollande ante la 67ª Asamblea General de las Naciones Unidas». Red Voltaire. [http://www.voltairenet.org/article176013.html] Konsultita la 23an de Aprilo 2017.</ref> Aperis ankaŭ kritikoj pro la atento de la UN al la fitraktado de [[palestinanoj]] fare de [[Israelo]], kiuj estas konsiderata partia fare de ambaŭ flankoj, kaj ĉefe fare de povaj potencoj favore al Israelo.<ref> «ADL: UN Human Rights Council Resolution Reveals "Cancerous Bias" Against Israel» (angle). Liga Antidifamación. 13a de januaro de 2009. [https://www.adl.org/] Konsultita la 23an de Aprilo 2017.</ref> En septembro 2015, Faisal bin Hassan Trad, de [[Sauda Arabio]], estis elektita Prezidento de la stabanaro de la [[Konsilio pri Homaj Rajtoj ĉe Unuiĝintaj Nacioj]] kiu nomumas sendependajn fakulojn,<ref> Osborne, Samuel. «UK helped Saudi Arabia get UN human rights role through 'secret deal' to exchange votes, leaked documents suggest». The Independent (angle). [http://www.independent.co.uk/news/uk/uk-and-saudi-arabia-made-secret-deal-to-exchange-votes-for-human-rights-council-seats-leaked-a6673491.html] Konsultita la 23an de Aprilo 2017.</ref> nome decido kiu estis kritikita de grupoj defendantoj de la [[homaj rajtoj]].<ref> Moore, Jack (21a de Septembro 2015). «U.N. Watchdog Slams 'Scandalous' Choice of Saudi Arabia to Head Human Rights Panel». Newsweek (angle). [https://www.yahoo.com/news/u-n-watchdog-slams-scandalous-160650242.html?ref=gs] Konsultita la 23an de Aprilo 2017.</ref><ref> Goldberg, Jeffrey (24a de Septembro 2015). «When Beheading Won’t Do the Job, the Saudis Resort to Crucifixion». The Atlantic (angle). The Atlantic Monthly Group. [https://www.theatlantic.com/international/archive/2015/09/saudi-arabia-beheading-crucifixion-nimr/407221/] Konsultita la 23an de Aprilo 2017.</ref>
La konsisto kaj organizo de la Konsilio de Sekureco estas kritikata, ĉar la konstantaj membroj oftege vetois por eviti sankciojn aŭ kondamnojn kontraŭ si aŭ siaj amikaj ŝtatoj (komparu ''[[Unuiĝintaj Nacioj#Malvarma Milito]]''). De 1946 ĝis 1964, Sovetunio uzis la vetoon 103-foje kontraŭ la kroma konsento. Dum estis faritaj 69 sesioj pri Israelo, Usono uzis la vetoon ĉe 20 sesioj.
| |||