Citrata acido: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
{{Tabela informkesto|Informkesto kemia substanco}}
[[Dosiero:Zitronensäure - Citric acid.svg|thumb|180px|Struktura formulo de citra acido]]
{| class="wikitable floatright" width=30%
[[Dosiero:citric-acid-3d.png|thumb|right|Molekulo de citrata acido]]
|-style="background: green; color: white"
[[Dosiero:Zitronensäure im Mikroskop mit Polfilter besser.jpg|thumb|180px|Kristalo de citra acido sub [[polarizita lumo]], pligrandigo 200-foje]]
|colspan="2" style="text-align: center;"|<big><big>'''Citrata acido'''</big></big>
[[Dosiero:Zitronensäure 200 fach Polfilter.jpg|thumb|180px|<!-- _Citroenzuur_ -->]]
|-
[[Dosiero:Lemon-edit1.jpg|thumb|180px|[[Citrono]]j, [[oranĝo]]j, kaj aliaj [[citrusaj]] fruktoj enhavas altajn koncentritecojn de citrata acido]]
|colspan="2" style="text-align: center;"|<center>[[dosiero:Citric acid structure.png|200px]]</center>
 
|- style="background: green; color: white"
|colspan="2" style="text-align: center;" |'''Plana kemia strukturo de la Citrata acido'''
|-
|colspan="2" style="text-align: center;"|<center>[[dosiero:Citric-acid-3D-balls.png|200px]]</center>
|- style="background: green; color: white"
|colspan="2" style="text-align: center;" |'''Tridimensia strukturo de la Citrata acido'''
|-
|colspan="2" style="text-align: center;"|<center>[[dosiero:Zitronens%C3%A4ure_im_Mikroskop_mit_Polfilter_besser.jpg|200px]]</center>
|- style="background: green; color: white"
|colspan="2" style="text-align: center;" |<small>Kristaloj de citrata acido sub polarizita lumo, pligrandigo 200-foje.</small>
|-
|colspan="2" style="text-align: center;"|<center>[[dosiero:Lemon-edit1.jpg|200px]]</center>
|- style="background: green; color: white"
|colspan="2" style="text-align: center;" |<small>[[Citrono]]j, [[oranĝo]]j, kaj aliaj citrusaj fruktoj enhavas altajn koncentritecojn de citrata acido.</small>
|- style="background: green; color: white"
|colspan="2" style="text-align: center;" |<big>Alternativa(j) nomo(j)</big>
|-
|colspan="2" style="text-align: center;" |
* Citronacido
* Acidum Citricum
* 2-Hidrokso-propano-trikarboksilata acido
|-
||[[Kemia formulo]]||<big><center>{{KemiaFormulo|<big>'''C|6|H|8|O|7}}'''</big></center></big>'''
|-
|[[CAS-numero|CAS-numero-kodo]]||[http://www.commonchemistry.org/ChemicalDetail.aspx?ref=77-92-9 77-92-9]
|-
|[[ChemSpider|ChemSpider kodo]]||[http://www.chemspider.com/Chemical-Structure.305.html 305]
|-
|[[PubChem|PubChem-kodo]]||[https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/22230 22230]
|-
|'''Merck Index'''||14,2326
|- style="background: green; color: white"
|colspan="2" style="text-align: center;" |'''Fizikaj proprecoj'''
|-
|[[Aspekto]]||blanka kristala senodora solido
|-
|[[Molara maso]]||192.12 g·mol<sup>-1</sup>
|-
|[[Denseco]]||
* 1.665 g cm<sup>3<sup/> (anhidra)
* 1.542 g cm<sup>3<sup/> (unuhidrata)
|-
|[[Fandpunkto]]||156 °C
|-
|[[Bolpunkto]]||310 °C (malkomponiĝas ekde 175 °C)
|-
|[[Refrakta indico]]||{{refraktindico|T=20|λ=761|k=4.0|1.4930}}
|-
|[[Ekflama temperaturo]]||155 °C
|-
|[[Memsparka temperaturo]]||345 °C
|-
|[[Konstanto pri dissociigo de acidoj|Acideco (pKa)]]||
Acideco (pKa<sub>1</sub>)]] 3.13
Acideco (pKa<sub>2</sub>)]] 4.76
Acideco (pKa<sub>3</sub>)]] 6.39
|-
|[[Solvebleco]]||[[Akvo]]:
* 117.43 g/100 ml (10 °C)
* 147.76 g/100 ml (20 °C)
* 180.89 g/100 ml (30 °C)
* 220.19 g/100 ml (40 °C)
* 382.48 g/100 ml (80 °C)
* 547.79 g/100 ml (100 °C)
* Tute solvebla en [[etanolo|alkoholo]], [[duetila etero|etero]], [[etila acetato]]
* Nesolvebla en [[benzeno|C<sub>6</sub>H<sub>6</sub>]], karbona triklorido, karbona dusulfido kaj [[tolueno]]
|-
|[[Mortiga dozo (LD50)]]||3000 mg/kg (buŝe)
|- style="background: yellow; color: black"
|colspan="2" style="text-align: center;" |[[Deklaroj pri Risko kaj Sekureco|'''Sekurecaj Indikoj''']]
|-
|[[Listo da R-Deklaroj|Risko]]||[[Listo da R-Deklaroj#R34|R34]] [[Listo da R-Deklaroj#R35|R35]] [[Listo da R-Deklaroj#R36|R36]] [[Listo da R-Deklaroj#R36/37/38|R36/37/38]] [[Listo da R-Deklaroj#R60|R60]] [[Listo da R-Deklaroj#R61|R61]]
|-
|[[Listo da S-Deklaroj|Sekureco]]||[[Listo da S-Deklaroj#S24/25|S24/25]] [[Listo da S-Deklaroj#S26|S26]] [[Listo da S-Deklaroj#S36/37/39|S36/37/39]] [[Listo da S-Deklaroj#S37/39|S37/39]] [[Listo da S-Deklaroj#S45|S45]] [[Listo da S-Deklaroj#S53|S53]]
|- style="background: yellow; color: black"
|colspan="2" style="text-align: center;" |[[Ŝablono:Danĝerosimboloj|'''Pridanĝeraj indikoj''']]
|-
|colspan="2" style="text-align: center;" | [[Ŝablono:Danĝerosimboloj|'''Danĝero''']] {{Danĝerosimboloj|Xn|C|T}}
|- style="background: yellow; color: black"
|colspan="2" style="text-align: center;" |[[GHS pri klasado kaj etikedado de kemiaĵoj|'''GHS etikedigo de kemiaĵoj''']]
|-
|[[GHS Damaĝo-piktogramoj|GHS Damaĝo-piktogramo]]||<center>{{GHS Piktogramo|07}}</center>
|-
|[[GHS pri klasado kaj etikedado de kemiaĵoj|GHS Signalvorto]]||Damaĝa
|-
|[[GHS Deklaroj pri damaĝoj]]||{{H-Frazoj|319}}
|-
|[[GHS Deklaroj pri antaŭgardoj]]|| {{P-Frazoj|280|305+351+338|337+313}}
|-style="background: yellow; color: black"
|colspan="2" style="text-align: center with=50%;"|<center><small>Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25 °C kaj 100 kPa)</small></center>
|}
 
'''Citrata acido''' ('''hidrogena citrato'''; laŭ [[IUPAC]]: '''2-hidroksopropano-1,2,3-trikarboksilata acido''') estas senkolora, akvosolvebla [[karboksilata acido]], kiu apartenas al la fruktaj acidoj. '''Citrato''' estas salo de citrata acido.