Plano Schlieffen: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Neniu resumo de redakto
Linio 2:
La '''Plano Schlieffen''' ({{lang-de|Schlieffen-Plan}}) estis la nomo donita post la [[Unua Mondmilito]] al la plansciaro malantaŭ la Germana invado de Francio kaj Belgio la 4an de Aŭgusto 1914. Batalkampa [[marŝalo]] [[Alfred von Schlieffen]], nome Ĉefo de la [[Stabo (armeo)|Generala Stabanaro]] de la [[Germana Imperio|Imperia Armeo]] el 1891 al 1906, desegnis deplojplanon por militvenka ofensivo, en unu-fronta milito kontraŭ la [[Tria Respubliko de Francio|Tria Franca Respubliko]] el 1905–06. Post la milito, la Germanaj oficialaj historiistoj de la ''Reichsarchiv'' kaj aliej verkistoj, priskribis la planon kiel projekto por la venko. Germanaj historiistoj postulis ke la plano estis ruinigita de la ''Generaloberst'' (Kolonel-Generalo) Helmuth von Moltke, nome Ĉefa Komandanto de la Germana armeo post Schlieffen retiriĝis en 1906, kiu estos elpostenigita post la [[Batalo de la Marno|Unua Batalo de la Marno]] (5a–12a de Septembro 1914).
 
Post-militaj verkoj de veteranaj Germanaj oficiroj kiel Hermann von Kuhl, Gerhard Tappen, Wilhelm Groener kaj la historiistoj de la ''Reichsarchiv'' estre de la iama ''Oberstleutnant'' (Leŭtenant-Kolonelo) Wolfgang Förster sukcesis establi komune akceptita [[rakonto]] ke estis la malsukceso de Moltke (la Juna) por sekvi la projekton, pli ol la Germana strategia miskalkulo, kio kondamnis la militantojn al kvar jaroj de elĉerpa milito anstataŭ la rapida, decida konflikto kiu ĝi ''devus'' esti el germana vidpunkto. En 1956, la konservema historiisto Gerhard Ritter publikigis ''Der Schlieffenplan: Kritik eines Mythos'' (''La Schlieffen Plano: mitokritiko''), kiu komencis periodon de revizio, kiam la detaloj de la supozita Schlieffen Plano estis submetita al detaligo kaj kuntekstigo. La konsidero ke la plano estis projektoagadplano estis malakceptita ĉar tio estis mala al la tradicio de Prusia militplanado establita de [[Helmuth von Moltke la Maljuna]], kiu traktis militoperacojn kiel io esence neantaŭvidebla. Planoj por mobilizo kaj deplojado povus esti desegnitaj sed la kampanjoplanoj estis svagaj; pli ol klopodi dikti al subkomandantoj, la komandantoj donu la intencon de la operaco kaj la subuloj havu sekretemon por plenumi ĝin pere de taktikoj misi-tipaj.
{{redaktata}}
In writings from the 1970s, [[Martin van Creveld]], [[John Keegan]], [[Hew Strachan]] and others studied the practical aspects of an invasion of France through Belgium and Luxembourg. They judged that the physical constraints of German, Belgian and French railways and the Belgian and northern French road networks made it impossible to move enough troops far enough and fast enough for them to fight a decisive battle if the French retreated from the frontier. Most of the pre-1914 planning of the German General Staff was secret and the documents were destroyed when the deployment plans were superseded every April. The bombing of Potsdam in April 1945 destroyed the Prussian army archive and only incomplete records and other documents survived the bombing. Some records became available after the fall of the [[East Germany|German Democratic Republic]] (GDR), making an outline of German war-planning possible for the first time, proving much of the post-1918 writing wrong.
 
En verkoj el la 1970-aj jaroj, Martin van Creveld, [[John Keegan]], Hew Strachan kaj aliaj studis la praktikajn aspektojn de invado de Francio tra Belgio kaj Luksemburgio. Ili konsideris ke la fizikaj limigoj de la fervojoj en Germanio, Belgio kaj Francio kaj la ŝoseretoj de Belgio kaj norda Francio faris neeble movi sufiĉajn trupojn kaj sufiĉe rapide por lukti decidan batalon se la Francoj retiriĝus el la landlimo. Plej el la antaŭ-1914 planado de la Germana Generala Stabanaro estis sekreta kaj la dokumentoj estis detruitaj kiam la deplojplanoj estis anstataŭitaj ĉiuaprile. La bombardado de Potsdam en Aprilo 1945 detruis la arkivon de la Prusia armeo kaj nur nekompletaj registroj kaj aliaj dokumentoj survivis la bombardadon. Kelkaj registroj iĝis disponeblaj post la falo de la [[Orienta Germanio|Germana Demokratia Respubliko]] (GDR), kio faris skizon de la Germana milit-planado ebla por la unua fojo, montrante ke multo de la post-1918 verkaro estis malprava.
{{redaktata}}
In the 2000s, ''RH61/v.96'' was discovered in the trove inherited from the GDR, a document that was used in a 1930s study of pre-war German General Staff war planning. Inferences that Schlieffen's war-planning was solely offensive were found to have been made by extrapolating his writings and speeches on tactics into [[grand strategy]]. From a 1999 article in [[War in History]] and in ''Inventing the Schlieffen Plan'' (2002) to ''The Real German War Plan, 1906–1914'' (2011), [[Terence Zuber]] has engaged in a debate with Terence Holmes, [[Annika Mombauer]], Robert Foley, Gerhard Gross, Holger Herwig and others with his proposition that the Schlieffen Plan was a myth concocted in the 1920s, by partial writers, intent on exculpating themselves and proving that German war planning did not cause the First World War, a view supported by Hew Strachan.
 
==ExternalEksteraj linksligiloj==
{{commons category|Schlieffen Plan}}
* [https://terencezuber.com/schlieffen.html#text Zuber, T. Inventing the Schlieffen Plan, 2013]
Linio 16:
 
{{Authority control}}
 
[[Kategorio:Unua mondmilito]]