Teorio de la relativeco: Malsamoj inter versioj
[nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto |
etaj plibonigoj |
||
Linio 13:
== Klasika fiziko ==
Fine de la 17a jarcento Isaac Newton (esperantigite: Isak Neŭton) formulis la fundamentajn principojn de la meĥaniko resumitajn en
La liman aplikon de la klasika meĥaniko pri movanta korpo difinas faktoro enkondukita de fizikistoj Lorentz kaj Fitzgerald fine de la 19a jarcento. Tiu faktoro, skribita per la greka litero β, difiniĝas tiel: β = v/c, kie v estas la korpa rapido kaj c la luma rapido: 299 792 458 m/s. Oni uzas la klasikan meĥanikon kiam β estas neglektebla rilate al 1, la relativecan kiam β proksimiĝas al 1. Do pri ordinaraj teraj fenomenoj (solidaĵa meĥaniko, balistiko) eblas malatenti la relativecajn korektojn. Male kiam la korpaj rapidoj fariĝas tre altaj, kiel pri iaj astronomiaj fenomenoj, la relativecaj korektoj gravas. Same pritraktante tre grandajn distancojn aŭ studante kvante gravajn materiajn agregatojn la relativecaj principoj nepre necesas. Same kiel la kvantuma teorio aplikiĝas pri infinite malgrandaj aĵoj la relativeca teorio aplikiĝas pri infinite grandaj aĵoj.
Linio 58:
== Eksteraj ligiloj ==
* [http://www.savoir-sans-frontieres.com/JPP/telechargeables/esperanto/tout_est_relatif_esperanto/tout_est_relatif_esperanto.htm
* [http://arxiv.org/pdf/physics/0603053 0603053.pdf] - La relativeca tempo
* ([[Portugala lingvo|portugale]]) [http://www.cosmobrain.com.br/cosmoforum/viewtopic.php?t=118
{{commons|Category:Theory of relativity}}
▲* [http://www.savoir-sans-frontieres.com/JPP/telechargeables/esperanto/tout_est_relatif_esperanto/tout_est_relatif_esperanto.htm speciala relativeco Esperante klarigita per bildstrio]
▲* [http://arxiv.org/pdf/physics/0603053 La relativeca tempo], artikolo far: F. M. Paiva kaj A. F. F. Teixeira, 12 pp.(PDF, 178KB)
▲* http://www.cosmobrain.com.br/cosmoforum/viewtopic.php?t=118 '''([[Portugala lingvo|portugale]])''' Babilejo pri fama [[eksperimento]] de [[Albert Einstein]] pri la stelo en la eklipso en komenco de 20-a jarcento. La plej bona fotografio de eklipso estis farita en [[Sobral]], [[Brazio|brazila]] municipo. Oni diskutas en ĝi ĉu la [[eksperimento]] estis fraŭdo aŭ ne.
[[Kategorio:Fiziko]]
[[Kategorio:Fizika relativeco
|