Kiel registrite je 17:26, 19 jan. 2018 redakti Kani (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj, Administrantoj 273 604 redaktoj Nova paĝo kun ''''Alexander Gottlieb Baumgarten''' (Berlino, 17a de julio 1714 – Frankfurto ĉe Odro, 27a de majo 1762) estis germana filozofo kaj profesoro. {{redaktata}} Estudi...'		Kiel registrite je 18:55, 19 jan. 2018 redakti malfari Kani (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj, Administrantoj 273 604 redaktoj Neniu resumo de redakto Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 1: {{infomrkesto homo}} '''Alexander Gottlieb Baumgarten''' ([[Berlino]], 17a de julio [[1714]] – Frankfurto ĉe Odro, 27a de majo [[1762]]) estis germana [[filozofo]] kaj [[profesoro]]. ~~{{redaktata}}~~ Estudió en la Universidad de Halle. En 1740 fue nombrado profesor de filosofía del Alma Mater Viadrina (actualmente refundada como Universidad Europea Viadrina), donde permaneció por 22 años, falleciendo relativamente temprano. El primer curso de estética lo dictó en 1742 en aquella universidad. Li studis en la [[Universitato de Halle]]. En 1740 li estis nomumita profesoro de filozofio de ''Alma Mater Viadrina'' (aktuale refondita kiel [[Eŭropa Universitato Viadrina]]), kie li restis 22 jarojn, post kio li mortis relative frue. Li profesoris la unuan kurson pri [[estetiko]] en 1742 en tiu universitato. Baumgarten fue seguidor de Christian Wolff y de Gottfried Leibniz. En su trabajo Reflexiones filosóficas acerca de la poesía (1735) introdujo por primera vez el término "estética", con lo cual designó la ciencia que trata del conocimiento sensorial que llega a la aprehensión de lo bello y se expresa en las imágenes del arte, en contraposición a la lógica como ciencia del saber cognitivo. Baumgarten estis sekvanto de [[Christian Wolff]] kaj de [[Gottfried Leibniz]]. En sia verko ''Meditationes philosophicae de nonnullis ad poema pertinentibus'' (1735) li enkondukis por unua fojo la terminon "estetiko", per kiu li referencis la sciencon kiu temas pri la sensa konaro kiu alvenas al la kapto de tio [[belo\|bela]] kaj esprimas sin en la bildoj de arto, male al la [[logiko]] kiel [[sciencio]] de la kogna sciaro. Al problemoj de la sensa konaro li dediĉis sian nefinitan verkon ''Aesthetica'' (v. I, 1750; v. II, 1758). Baumgarten ne estas konsiderata la fondinto de la estetiko kiel scienco, sed la termino enkondukita de li mem en la filozofia kampo plenumas la necesojn de la esplorado en tiu fako de la sciaro, kaj tiele ĝi atingis ampleksan disvastigon. A los problemas del conocimiento sensorial consagró su trabajo inacabado Estética (t. I, 1750; t. II, 1758). Baumgarten no es el fundador de la estética como ciencia, pero el término por él introducido en el campo filosófico respondía a las necesidades de la investigación en esta esfera del saber, y alcanzó amplia difusión. ==Pri belo== En sia ''Metafiziko'' (1735), kaj poste por la titolo de libro (1850), Alexander Baumgarten proprigis la vorton ''aesthetica'' (sentopovo, ricevemo je sentoj) al la studado de arta gusto (aprezo), aŭ la jam delonge ekzistanta filozofio koncerne sagacan kaj ĝustan sencon pri la kvalitoj kaj mankoj de artaj verkoj. En § 451 de ''Metafiziko'', Baumgarten difinis ''bongusto'', en ĝia plej larĝa signifo, kiel la kapablo juĝi laŭ la [[senso]]j, anstataŭ laŭ la [[intelekto]]. Tia juĝo de gusto, liaopinie, baziĝas sur sentoj de plezuro aŭ malkontento. Scienco de estetiko estus, laŭ Baumgarten, deduktado de la reguloj aŭ principoj de arta aŭ natura [[beleco]] surbaze de multaj ekzemploj de individua gusto. Sen tia scienco, ekzistus neniu kialo diskuti arton. {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Germanaj filozofoj]]

Alexander Gottlieb Baumgarten: Malsamoj inter versioj