Skeleto: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Neniu resumo de redakto
Linio 9:
 
==Tipoj de skeletoj==
Estas du ĉefaj tipoj de skeletoj: nome solidaj kaj fluidaj. Solidaj skeletoj povas esti internaj, nomitaj [[endoskeleto]], aŭ ekstera, nomita [[eksoskeleto]], kaj povas esti alimaniere klasigitaj kiel fleksebla (elasta/movebla) aŭ rigida (forta/ne-movebla).<ref> name="Barnes et al">Barnes, Edward E.; Fox, Richard S.; Barnes, Robert D. (2003). Invertebrate zoology : a functional evolutionary approach (7a eld.). Belmont, Calif. [u.a.]: Thomson, Brooks/Cole. ISBN 0-03-025982-7.</ref> Fluidaj skeletonj estas ĉiam internaj.
 
===Eksoskeleto===
Linio 27:
 
La [[endoskeleto]] estas la interna subtena strukturo de [[animalo]], komponita el mineraligitaj [[histo]]j kaj estas tipa de [[vertebruloj]]. Endoskeletonj varias en komplekseco el funkciantaj pure por subteno (kiel ĉe [[Porifera|spongoj]]), al utilo kiel ligilo por [[muskolo]]j kaj kiel mekanismo por transmiti muskolajn fortojn. Vera endoskeleto estas derivita el [[Mezodermo|mezodermaj]] histoj. Tiaj skeletoj estas ekzemple en [[ekinodermoj]] kaj [[ĥorduloj]].
 
===Flekseblaj skeletoj===
 
Flekseblaj skeletoj estas kapablaj moviĝi; tiele, kiam oni aplikas [[Streĉo (mekaniko)|streĉon]] al skeleta strukturo, ĝi misformiĝas kaj poste revenas al sia origina formo. Tiu skeleta strukturo estas uzata ĉe kelkaj senvertebruloj, por ekzemplo ĉe la [[ĉarniro]] de la konko de [[duvalvulo]] aŭ ĉe la ''mesoglea'' de [[knidulo]] kiel ĉe [[meduzo]]. Flekseblaj skeletoj estas profitaj ĉar oni bezonas nur kuntiriĝojn de [[muskolo]]j por fleksi la skeleton; post la muskola malstreĉo, la skeleto revenas al sia origina formo. [[Kartilago]] estas materialo el kiu fleksebla skeleto povas esti komponata, sed plej flekseblaj skeletoj estas formitaj el miksaĵo de [[proteino]]j, [[polisakarido]]j, kaj akvo.<ref name="Barnes et al" /> Por aldona strukturo aŭ protektado, flekseblaj skeletoj povas esti subtenitaj de rigidaj skeletoj. Organismoj kiuj havas flekseblajn skeletojn tipe vivas en akvo, kiu subtenas la korpan strukturon kiam mankas rigida skeleto.<ref>{{cite book|last1=Pechenik|first1=Jan A.|title=Biology of the Invertebrates|date=2015|publisher=McGraw-Hill Education|location=New York|isbn=978-0-07-352418-4|edition=Seventh}}</ref>
 
== Simboloj ==