Solipsismo: Malsamoj inter versioj
| [nekontrolita versio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto |
Neniu resumo de redakto |
||
Linio 1:
'''Solipsismo''', el la [[Latina lingvo|latin]]<nowiki/>a «''ego solus ipse» ''(tradukeble proksimume kiel «nur mi ekzistas»), temas pri la metafizika kredo je tio ke, konscienco pri propra menso estas unika aĵo pri kiu oni povas esti tutcerta, kaj realeco kiu ŝajne ĉirkaŭas ĝin estas nekonebla, aŭ ke, aliteme, ĝi povas esti nur unu el la pluraj partoj el la mensaj statoj el la propra «mi».Ĉimaniere, ĉia objekto, homo, ktp., kiun oni spertas, estus nure elfluaĵoj el onia menso, kaj do, la unika aĵo pri kiu oni povus paroli kun ajna sekureco estas mem-ekzistado.Krome, ĉio kion la individuo antaŭsupozas esti ĉirkaŭ si, povas vere ekzisti, sed ĉiuj homoj krom ri mem, povas nek havi konsciencon nek animon kaj esti kontrolitaj de iu Dio aŭ diaĵo.
Linio 14 ⟶ 9:
Ĉi tiu rezonmaniero, kiu povus esti jene ekde la komenco el la memrefleksiĝa homa pensado, povus esti eksplicite kreita unuafoje kiel variantaĵo ekstrema el la relativismo el la sofistoj.<ref>[[Antonio Machado]]. </ref>
La Monologo el Segismundo ene de la tragedio La vida es sueño (La vivo estas revo) de Calderón de la Barca respegulas same la solipsisman pensamanieron kiam, la ĉefrolulo, Segismundo, enkarcerigita ekde sia naskiĝo ene de turo, demandas al si ĉu estas vera aŭ reala la mondi kiun li rigardas trans la fenestro, kaj ĉu tiu vivo reale estas, ne pli ol revo.
Ĉiukaze, la unua uzo dokumentita el la vortaĵoi aperas ĉe la titolo de Giulio Clemente Scotti de 1645, kurta panegiro kontraŭ la Jezuitoj, nome ''"Monarchia solipsorum"''.<ref>Héctor J. Ayala. </ref>▼
[[Kategorio:Artikoloj kun senfontaj asertoj]]
[[Kategorio:Artikoloj kun senfontaj asertoj ekde nekonata dato]]
▲Ĉiukaze, la unua uzo dokumentita el la vortaĵoi aperas ĉe la titolo de Giulio Clemente Scotti de 1645, kurta panegiro kontraŭ la Jezuitoj, nome ''"Monarchia solipsorum"''.<ref>Héctor J. Ayala. </ref>
Giovanni Gentile postulis formon el solipsismo, sigelita per lia propra sigelo el fervora ideismo: li klamis havi propran mondorigardon el realeco kiu nur ekzistis laŭmezure kiel oni rilatigas la internan mondon el ĉiu homo.
== Tematiko ==
| |||