Bronzepoko: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Kani (diskuto | kontribuoj) |
Kani (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
||
Linio 11:
La loĝantaro multiĝis, kreskis la popoldenso. Aperis la unuaj teraj fortikaĵoj, la labordivido, apero de la agrokultivistoj, bestobredistoj, [[Metiartoj|metiistoj]]. La [[bredado]] de bestoj graviĝis, fine de la epoko oni jam jugis [[ĉevalo]]n. Oni cindrigis la kadavrojn kaj metis tion fine de la epoko en urnon. Oni ornamis la [[urno]]n kaj la diversajn aĵojn el [[argilo]], laŭ tio ornama arto distingas la diversajn kulturojn.
La ĉefa karaktero de la bronzepoko ne estas la uzado de la metaloj, sed la malkovro kaj disvolvigo de la metalurgio, nome tekniko necesa por la atingo de la bronzo, nome alojo je 90/10 de kupro kaj de stano. La [[metalurgio]] difiniĝas kiel varmega traktado kiu permesas la elprenon de metaloj el [[mineralo]]. Ĝi postulas perfektan sciaron de la arto de la fajro, akirita dum la bakado de la ceramiko. Krome estas certa simileco inter la forno de la potfaristo kaj la forno de la bronzofandisto. Por elpreni metalon el mineralo, necesas la kapablo manipuli fornojn je alta temperaturo (la kupro fondiĝas je 1 084 °C<ref> C. Louboutin (1988) p. 1. </ref>; la aldono de stano malaltiĝas konsiderinde la punkton de fuzio).
== Regionaj epokodiferencoj ==
Linio 147 ⟶ 149:
==Bibliografio==
* Blasco, Mª Concepción (1993). «El Bronce final». Madrid, Síntesis. ISBN 84-7738-195-X.
* Chang, K. C. (1982). Studies of Shang Archaeology. Yale University Press.
* Delibes, Germán; Fernández-Miranda, Manuel (1993). «Los orígenes de la civilización. El Calcolítico en el Viejo Mundo». Madrid, Síntesis. ISBN 84-7738-181-X.
Linio 156 ⟶ 158:
* Kinder, Hermann; Hilgemann, Werner (2000). «Atlas histórico mundial. (I) De los orígenes a la Revolución Francesa». Madrid, Istmo. ISBN 84-7090-005-6.
* Lara Peinado, Federico (1994). «Historias del Viejo Mundo, nº 5. El nacimiento de la civilización». Madrid (''Historia 16''. Cultura y publicaciones). ISBN 84-7679-100-3.
* Catherine Louboutin (1988), Naissance de la métallurgie, Musée des Antiquités nationales, Fiche pédagogique, Saint-Germain-en-Laye.
* Charles Keith Maisels (1999), Early civilisations of the Old World : formative histories of Egypt, the Levant, Mesopotamia, India and China, Routledge, Londres.
* Michel Mourre (1998), Dictionnaire de l’histoire, Larousse-Bordas, Paris.
* Christian Jürgensen Thomsen (1836), Ledetraad til nordisk Oldkyndighed.
* Bruce G. Trigger (1990) A history of archaeological thought, Cambridge University Press, Cambridge.
* J.-R. Marechal (1983), «La préhistoire de la métallurgie et ses prolongements», en ''Sites: revue archéologique'', no 14, 1983, Avignon.
== Vidu ankaŭ ==
| |||