Piloto: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Ruliĝado, tangado; Vriu ankaŭ
Linio 1:
[[Dosiero:Antonow_an24_cockpit.jpg|thumbeta|dekstre|300px|Piloto en sia ''laborejo'']]
 
'''Piloto''' estas oficisto, kiu havas la rajton kaj la kapablon, gvidi [[aviadilo]]n. En la lastaj jardekoj oni ekuzis la vorton ankaŭ por komandantoj de spacveturiloj. Krome ĝi estas uzata por ŝoforoj de [[Formulo 1]]-aŭtoj, sed tiu uzo ankoraŭ ne estas konata de [[PIV]].
 
Sama funkcio por aliaj veturiloj: dum ''piloto'' stiras aviadilon, ''[[kapitano]]'' gvidas [[ŝipo]]n kaj ''[[ŝoforo]]'' [[aŭtomobilo]]n.
 
== Taskoj ==
[[Dosiero:Aileron roll.gif|thumbeta|dekstre|150px|right|Stirado de aviadilo: turniĝo (ruliĝado<ref>Ruliĝado en [[PIV]] [http://vortaro.net/#ruliĝado]]</ref>) dekstren/maldekstren]]
[[Dosiero:Aptch.gif|thumbeta|dekstre|150px|right|Stirado de aviadilo: leviĝo/malleviĝo (tangado<ref>Tangado en [[PIV]] [http://vortaro.net/#tangado]]</ref>)]]
 
'''Komandanta piloto''' ([[angla|angle]]: ''pilot in command'', PIC), aŭ [[komandanto]], estas kiu gvidas [[aviadilo]]n, havas validan pilot-[[licenco]]n kaj atestitan medicinan taŭgecon por tio. Trafikaviadiloj kutime estas stirataj de du pilotoj, komandanto kaj '''vicpiloto''' (''kopiloto'').
Linio 13:
Taskoj de la piloto estas: aktiva stirado, radiokomunikado, legado de la ''demandolisto'', kontrolo de la instrumentoj kaj aliaj. Krome la komandanto devas certigi la observadon de la [[regularo]], kaj [[sekureco]]n por aviadilo kaj [[pasaĝero]]j kaj rajtas tiucele doni la necesajn ordonojn.
 
En grandaj aviadiloj historie deĵoris pliaj personoj: ''fluginĝeniero'', kiu kontrolas la teknikajn sistemojn kaj ''radiotelegrafisto'' kaj ''navigatoro''. Post la pliboniĝo de elektronikaj insturmentoj, la plimulto de komerciaj aerlinioj forigis poston de [[fluginĝenierado|fluginĝeniero]]. Nuntempe nur en militaviadiloj ekzistas poston de fluginĝeniero. (ekzpekz.. transportaj aviadiloj).
 
'''Testfluga piloto''' estas sperta piloto, kiu testas novajn aŭ modifitajn aviadilojn per aparte ''streĉaj'' manovroj (maksimuma/minimuma rapideco, maksimuma ŝarĝo, ekstremaj kurboj, altecoj …) por eltrovi la ecojn de la aviadilo kaj tiel evoluigi pli taŭgajn maŝinojn. ''Testfluga pilotado'' estas rigardata kiel "kulmino" de aviado.
Linio 20:
 
== Famaj pilotoj ==
'''Pioniroj[[Pioniro]]j'''
* [[Otto Lilienthal]] (1848-1896), Germana pioniro de [[glisilo|glisflugo]].
* [[Wilhelmine Reichard]] (1788-1848), Unua germana virina piloto de [[balono]].
Linio 29:
* [[Charles Lindbergh]] (1902-1974), Unua per motoraviadilo sole transflugis [[Atlantiko]]n.
 
'''Flugasoj[[Flug-aso]]j'''
* [[Francis Gabreski]] (1919-2002), Usona-pola flug-aso.
* [[Erich Hartmann]] (1922-1993), [[Naziismo|nazia]] [[ĉasaviadilo|ĉasa]] piloto, fama pro tio, ke li pafis plej multe malamikajn aviadilojn.
Linio 35:
* [[Stanisław Skalski]] (1915-2004), Pola flug-aso.
 
'''Famuloj[[Famulo]]j'''
* [[Franciszek Żwirko]] (1895-1932), Pola aviadilisto, kiu gajnis [[Challenge 1932]]
* [[Antoine de Saint-Exupéry]] (1903-1945), Franca piloto kaj [[verkisto]]
Linio 41:
* [[Mike Melvill]] (1940- ), Unua piloto, kiu per privata ([[SpaceShipOne]]) das Weltall erreichte
* [[Richard Branson]] (1950- ), [[miliardulo]], piloto, balonpiloto, posedanto de [[flugkompanio]] ''Virgin Air''
 
== Referencoj ==
{{referencoj}}
 
== Eksteraj ligiloj ==
Linio 49 ⟶ 52:
* [[Flug-aso]]
* [[Flugkompanio|Aerlinio]]
* [[Komandanto]]
* [[Stevardo]]
 
[[Kategorio:Pilotoj| ]]
[[Kategorio:Aviado]]
[[Kategorio:Aviadaj profesioj]]