Juda diasporo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
eNeniu resumo de redakto
eNeniu resumo de redakto
Linio 11:
 
== De la babilona kapto al la granda diasporo ==
La babilona ekzilo (587-538 a.K.) finiĝas per liberigo efektigita de Persoj (dekreto de Ciro), La hebreoj revenintaj rekonstituas vasalan ŝtaton regartan de la sacerdota kasto kaj de la ĉefsacerdoto. La falo de la persa imperio pro la invado de [[Aleksandro la Granda]] ([[332|332 a.K]]) aneksiĝas la Palestinon al la Ptolomea helenisma regno de [[Egiptio]]: en [[Aleksandrio]] instaliĝas nombra hebrea komunumo en kiu fandiĝas, en origina sintezo, biblia tradicio kaj greka kulturo. La dominado en Palestino pasas al la [[Seleŭkida dinastio]] de [[Sirio]] (198 a.K.), kiu kun [[Antioĥo la 4-a Epifano]] provas helenigi Palestinon sed provokas la ribelojn de [[Makabeoj fratoj]] (Jehuda, Jonata kaj Simono]] kiuj sukcesis akiri sendependon kaj krei regnon kvankam ne de davida dinastio. Sed la nova ŝtato estis damaĝata de senĉesaj internaj disdividoj kaj ribeloj... ĝis kiam la la romia generalo Pompeo okupas Jerusalemon kaj igas judujon, antaŭe vasala regno, fine, romia provinco. Sed hebreoj ribelas kaj militas kontrauskontraŭ la romia imperio, kiu rekonkeras Jerusalemon ĝin, kun ĝia Dua Templo, detruante. Ĉi-kaze multaj judoj kreskigas la diasporan nombron. En [[135]] la sufokita ribelo de [[Bar Kochba]] provokis elmigron al Norda Afriko kaj Eŭropo kaj sekve Ameriko. La unika ligo inter la diasporantoj estis ilia religia kredo.
 
Dume, en diversaj epokoj okazis elmigro ankaŭ en la direkto de Persio kaj Babilonio kaj najbaraj zonoj. Eĥo de tiu fakto, laŭ esploristoj, povus esti la vizito de la [[Tri reĝoj|magoj]] al Jerusalemo okaze de la naskiĝo de Jesuo.