|
| muzeo =Luvro
}}
'''''La Gioconda''''' (''La Ĝokonda'', t.e. "S-ino Giocondo", la vorto signifas ankaŭ ''la Gajulino'' aŭ ''la Ĝojulino'') estas pentraĵo de [[Leonardo da Vinci]] pri virino kun mistera rideto. Ĝi estas ankaŭ nomata '''Mona Lisa'''. (''S-ino Liza''). Leonardo pentris ĝin komence de la [[16-a jarcento]], olefarbe sur popla ligno. Ĝin posedas la franca ŝtato kaj ĝi pendas en la muzeo [[Luvro]] en Parizo.
Mona Lisa estas unu el la plej vaste konataj pentraĵoj en la mondo, abunde studata kaj analizata, kopiata kaj eĉ parodiata.
== Historio ==
Laŭ [[Giorgio Vasari]] temas pri junulino el [[Florenco]], Mona Lisa, kiu edziniĝis fine de la [[15-a jarcento]] al gravulo [[Francesco del Giocondo]] kaj de tietio venas la nomo. La realigo de la pentraĵo okazusokazis ŝajne en la dua periodo florenca de Leonardo, pli precize inter 1503 kaj 1505. La aŭtoro ege ŝatis tiun verkon kaj kunportis ĝin ĝis kiam oni vendis ĝin al [[Francisko la 1-a (Francio)|Francisko la 1-a]]. Poste ĝi estis ĉiam en reĝaj palacoj, ankaŭ [[Napoleono]] disponis elpri ĝi. La Luvro estas ties hejmo ekde la [[Franca Revolucio]]. En [[1911]] ĝi estis ŝtelita, kaj aperisĝi reaperis post du jaroj en Florenco; intertempe multaj estis arestitaj kiel suspektitojsuspektatoj, kiel [[Guillaume Apollinaire]] kaj [[Pablo Picasso]]. Estas multajMultaj homoj, kiuj pensas, ke la temo de la pentrarto estas la patrino de Leonardo, Caterina.
== Eroj ==
La verko reprezentas la supran parton de virino, nome vizaĝovizaĝon, kolon kaj bruston kaj brakojn kun manoj interplektitaj. Kontrastas la heleconheleco de la karno, ĉefe de vizaĝo kaj kolo kun la malheleco de la vestaĵo kaj eĉ de la fona pejzaĝo. Unu el la plej rimarkindaj eroj de tiu verko (kiuj multege paroligis kritikistojn kaj pristudulojnpristudantojn) estas la nuanco de '''la rideto''', tio estas lipoj preskaŭ malfermajmalfermitaj kaj iometete levitaj enĉe anguloj, kvazaŭ ĝi estus simbolo de eleganto, sprito, enigmo, ĉiutageco aŭ senfinaj interpretoj. Tiu rideto entute akurataskonformas kunal la mildeco kaj dolĉeco de la entuta esprimo kaj de la virino kaj de la pejzaĝo.
Pri la pejzaĝo ne temas nur pri simpla fono, ĉar Leonardo tie pentris malprecizan konturojn kaj eĉ lumojn. Estas rokoj en malproksimo, sed vojo maldekstre kaj ponto dekstre (nur preskaŭvideblaj) ŝajnas kvazaŭ simboloj, kiuj simboligus la tutan portreton.
== Teĥniko ==
{{projektoj|commonscat=Mona Lisa}}
La verko estas grava ekzemplo de la tekniko de "[[sfumato]]", kio konsistas en malaperigi la precizajn konturojn de la ĝistiama pentraĵo antaŭ malprecizaj konturoj kiel internebulaj, kio havigas la pentraĵon de realisma enmeto en la reala atmosfero. Tiu tekniko videblas ĉefe ĉe manoj kaj okuloj. En okuloj eĉ onivideblas nek videblas brovoj nek okulharoj.
|
