Afrikaneroj: Malsamoj inter versioj
[nekontrolita versio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
eNeniu resumo de redakto |
Korektita majuskligon |
||
Linio 1:
'''Afrikaneroj''' aŭ '''afrikansoj''' ([[Afrikansa|afrikanse]]: Afrikaners) estas [[Etno|etna grupo]] de [[Suda Afriko]] devena ĉefe el la hegemoniaj [[nederlandanoj]] unuaj eŭropaj setlantoj kiuj alvenis tien en la 17a kaj [[18a jarcento]]j.<ref name="Britannica1933">Entry: Cape Colony. ''Encyclopedia Britannica Volume 4 Part 2: Brain to Casting''. Encyclopædia Britannica, Inc. 1933. James Louis Garvin, editor.</ref> Ili tradicie hegemoniis en la [[agrikulturo]] kaj [[politiko]] de [[Sudafriko]] antaŭ 1994.<ref name="zastudy">{{cite book|last=Kaplan|first=Irving|title=Area Handbook for the Republic of South Africa|pages=46–771|url=http://files.eric.ed.gov/fulltext/ED056947.pdf}}</ref> La [[afrikansa lingvo]], nome la tria plej parolata landa lingvo de Sudafriko, estas la [[gepatra lingvo]] de
La alveno de [[Portugalio|portugala]] esploristo [[Vasco da Gama]] al [[Kalikuto]] en 1498 malfermis alirejon al Azio el Okcidenta Eŭropo ĉirkaŭ la [[Kabo de Bona Espero]]; tamen, ĝi ankaŭ bezonis la fondon kaj defendon de komercejoj en Oriento.<ref name="Britannica1933"/> Tre rapide unu eŭropa potenco sekvis alian, ĉiuj entuziasmaj komerci laŭlonge de tiu vojo. La portugaloj kiuj surteriĝis ĉe Mossel Bay en 1500, esploris Tablogolfon post du jaroj, kaj ĉirkaŭ 1510 ili jam estis komencintaj ekspediciojn internen.<ref name="Kaap">{{cite book | last = Alexander Wilmot & John Centlivres Chase| authorlink = | title = History of the Colony of the Cape of Good Hope: From Its Discovery to the Year 1819 |edition= 2010 |pages= 1–548 | publisher = Claremont: David Philip (Pty) Ltd| isbn= 978-1144830159}}</ref> Tuj poste la [[Nederlanda Respubliko]] sendis komercajn ŝipojn al Hindio, kaj en 1602 ili fondis la ''[[Nederlanda Orient-hinda Kompanio|Vereenigde Oostindische Compagnie]]'' (''Nederlanda Orient-hinda Kompanio''; VOC).<ref name="VanGoor">{{cite book | last = Van Goor, Jurrien| authorlink = | title = Prelude to Colonialism: The Dutch in Asia|edition= 2005|pages= 9–83 | publisher = Verloren B.V., Uitgeverij| isbn = 978-9065508065}}</ref> Laŭ la volumo de la trafiko ĉirkaŭ la Kabo pliiĝis, la Kompanjo agnoskis ties naturan [[haveno]]n kiel ideala akvohava punkto por la longa veturado ĉirkaŭ Afriko Orienten kaj establis provizan stacion tie en 1652.<ref name="Britannica1933"/> Stabanoj de la VOC ne favoris la [[koloniismo|permanentan setladon]] de eŭropanoj en sia komerca imperio, kvankam dum la 140 jaroj de nederlanda regado multaj laboristoj de la VOC retiriĝis aŭ estis maldungitaj kaj restis tie kiel privatuloj.<ref name="VanGoor"/> Krome, la postuloj provizi la lokajn soldatarojn kaj preterpasantajn ŝiparojn devigis la administracion havigi liberan statuson al dungitoj kaj devigi ilin iĝi sendependaj farmistoj.<ref name="Keegan">{{cite book | last = Keegan| first = Timothy| authorlink = | title = Colonial South Africa and the Origins of the Racial Order|edition= 1996|pages= 15–37 | publisher = David Philip Publishers (Pty) Ltd| isbn = 978-0813917351}}</ref>
Kuraĝigitaj pro la sukceso de tiu eksperimento, la Kompanjio etendis liberan aliron el 1685 al 1707 por Holandanoj kiuj dezirus setliĝi ĉe Kablando.<ref name="Keegan"/> En 1688 ĝi sponsoris enmigradon de 200 [[Francoj|francaj]] [[Hugenotoj]] rifugĝintaj devigitaj al ekzilo pro la [[Edikto de Fontainebleau]].<ref name="Greaves">{{cite book|last= Greaves|first=Adrian|title=The Tribe that Washed its Spears: The Zulus at War|location=Barnsley|publisher=Pen & Sword Military|edition=2013|pages= 36–55|isbn=978-1629145136|ref=harv}}</ref> La terminoj laŭ kiuj la Hugenotoj interkonsentis enmigri estis la samaj proponitaj al aliaj subuloj al la VOC, kiel libera aliro kaj pruntoj por farmekipado. Antaŭaj klopodoj kultivi vitejojn aŭ espluati olivarbarojn estis estintaj malsukcesaj, kaj oni esperis ke la koloniaj Hugenotoj pli alkutimiĝintaj al la mediteranea agrikulturo povus sukcesi kie la nederlandanoj estis malsukcesaj.<ref name="Theale">Theale, George McCall (4 May 1882). ''Chronicles of Cape Commanders, or, An abstract of original manuscripts in the Archives of the Cape Colony''. Cape Town: WA Richards & Sons 1882. pp 24—387.</ref> Ili estis aligitaj de soladtoj de la VOC revenintaj el Azio, ĉefe [[Germanoj|germanoj]] direktitaj al Amsterdamo fare de la kompania etenda dungoreto kaj de tie transmaren.<ref name="Kaapstad">{{cite book | last = Nigel Worden, Elizabeth Van Heyningen & Vivian Bickford-Smith| authorlink = | title = Cape Town: The Making of a City|edition= 2012|pages= 51–93 | publisher = New Africa Books| isbn = 978-0864866561}}</ref><ref name="Atlantic">{{cite book | last = Groenewald| first = Gerald |editor-last= D'Maris Coffman, Adrian Leonard & William O'Reilly | title = The Atlantic World|edition= 2015|pages= 15–37 | publisher = Routledge Books| isbn = 978-0415467049}}</ref> Spite la diversajn naciecojn, la koloniuloj uzis komunan lingvon kaj adoptis similajn sintenojn pri politiko.<ref name="Worden">{{cite book | last = Worden| first = Nigel| authorlink = | title = Slavery in Dutch South Africa|edition= 2010|pages= 94–140 | publisher = Cambridge University Press| isbn = 978-0521152662}}</ref> La trajtoj kiujn ili kunhavis utiloj kiel bazo por la evoluo de la
Afrikanera [[naciismo]] ekhavis la formon de politikaj partioj kaj de sekretaj societoj kiaj la [[Afrikaner Broederbond|Broederbond]] en la 20a jarcento. En 1914 la [[Nacia Partio (Sudafriko)|Nacia Partio]] estis formata por helpi la
== Vidu ankaŭ ==
|