Kiel registrite je 20:08, 15 apr. 2019 redakti Kani (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj, Administrantoj 274 342 redaktoj →‎Ide-historiaj rimarkoj ← Iru al antaŭa ŝanĝo		Kiel registrite je 20:10, 15 apr. 2019 redakti malfari Kani (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj, Administrantoj 274 342 redaktoj →‎Ide-historiaj rimarkoj Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 29: * aliflanke kiel aro de submetitoj, kiuj plue posedas certan aŭtonomecon rilate al la suvereno, kaj rajtojn je kundecido. Tiu sistemo, kiu dum la [[19-a jarcento]] havis la nomon "[[liberalismo]]" (ne konfuzu ĝin kun la moderna [[ekonomia liberalismo]]) estas la moderna demokratio. Ĝi ne estas la samo kiel la greka demokratio, kiu, kiel konate, estis nur profite al malplimulto en ege malegaleca socio, kaj (~~vudu~~vidu ekzemple la verkon "[[Politeia]]" de [[Platono]]), finfine fiaskis. Ĝi estas direktita kontraŭ la ebla "despotismo de la popolo" same kiel kontraŭ la [[despotismo]] de la reĝoj aŭ de nobelaj kaj alimaniere privilegiitaj klasoj. La gardado de la individuaj liberecoj, rajtoj de malplimultoj, ne estas logike pravigebla nur el la ideo de la regado de la popolo aŭ de la plimulto. Tial se la ideo de demokratio volas esti humanisma valoro, ĝi devas ankaŭ je tiuj prizorgi. (La usonaj "patroj de la konstitucio" tre klare ekkonis kaj eldiris, ke la [[konstitucio]] donu sekurecon kontraŭ la despotismo de la popolo.). Intertempe la antaŭe negativa nuancaro de la nocio paliĝis. Tiun negativan komprenon la vorto havis, pro la fiasko de la atena demokratio, dum pli ol du mil jaroj. La populara, sed iom tro simpla senhistoria, pure etimologia kompreno de la vorto hodiaŭ ofte kondukas al miskompreno de tio, kio la moderna demokratio de ne greka, sed anglo-saksa tipo fakte estas: Nome sistemo de la sekurigo de la libereco de ĉiuj (kaj ne nur de kelkaj pli potencaj, riĉaj aŭ privilegiitaj) per limigo, divido (multcentrismo) kaj kontrolo de la ĉiuspecaj potencoj, fare de gardistoj de la humanismaj valoroj kaj de sekurigitaj kontraŭ-potencoj. (Por pli klare karakterizi la specifecon de la moderna demokratio, oni ofte uzas komplikajn formulojn kiel "demokratio kaj juroŝtato" aŭ "liberec-demokratia baza ordo". Eble, laŭ propono de la konata pridemokratia teoriisto [[Giovanni Sartori]], oni nomu la modernan demokration "liberala demokratio", por distingi ĝin de la "etimologia" miskompreno de la nocio.

Demokratio: Malsamoj inter versioj