Urbo: Malsamoj inter versioj
| [nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto |
Neniu resumo de redakto |
||
Linio 10:
Ne ekzistas tutmonde komuna difino pri urbo; tial en vasta senco urbo estas tiu loĝata loko, kiun la [[ŝtato]] deklaras urbo. Ĝenerale, "Urbo" estas unuavice uzata por nomi urban lokon kun granda loĝantaro. Ekz-e, en [[Irano]] ĉiu pli ol 5000-loĝanta loko nomiĝas urbo. Tamen, urbo povus ankaŭ indiki specialan administracian, laŭleĝan, aŭ historian statuson.
Ĉiu lando havas sian leĝaron por apartenigi loĝlokon al la kategorio "urbo". Tio dependas unue de la nombro de loĝantaro, ankaŭ de la parto de tiu loĝantoj kiuj estas okupitaj en la sferoj ekster agrikulturo. Entute en la mondo estas ĉirkaŭ 1700 urboj kun pli ol 100 mil da loĝantoj, kaj estas 220 urbaj aglomeraĵoj kun 1 miliono da loĝantoj.
Krome ne ĉiuj lingvoj kongruas. Tiele en [[angla]] oni uzas du vortojn nome ''town'' kaj ''city'', inter kiuj estass diferencoj laŭ grando nome ''city'' plej granda. Tiele en Esperanto multaj uzas la vortojn ''urbo'' kaj [[grandurbo]] respektive.
Laŭ [[Francisko Azorín]] '''urbo''' estas ''Granda aro da domoj, dismetitaj laŭ stratoj k. placoj.''<ref>[[Francisko Azorín]], arkitekto, [[Universala Terminologio de la Arkitekturo]] (arkeologio, arto, konstruo k. metio), Presejo Chulilla y Ángel, Madrido, 1932, paĝo 207.</ref> Li indikas [[etimologio]]n el la latina ''urbs. urbis'' (urbo). Kaj li aldonas rilatajn terminojn kaj difinojn, nome ''antaŭurbo'', por parto de la urbo ekster difinita bariero; ekstercentra kvartalo; ''suburbo'', por kvartalo pli malalta, pli mizera; ''ĝardenurbo'', por urbo, kies domoj staras inter ĝardenoj; ''ĉefurbo'', por ĉefa urbo de regno, de provinco; ''urbismo'' aŭ ''urbanismo'', por scienco pri starigo, ampleksigo k. renovigo de urboj; ''urbanizi'', por plibeligi, plikomfortigi urbon.<ref>Azorín, samloke.</ref>
Linio 35 ⟶ 32:
En [[Japanio]], laŭ loĝanto-nombro, [[urbetoj de Japanio|urbetoj]] aŭ [[vilaĝoj de Japanio|vilaĝoj]] kun pli ol kvardek mil loĝantoj povas iĝi urbo.
===
En [[Svedio]], la nocio "urbo" (''stad'') perdis sian juran signifon je 1971. Administracie nur pluekzistas [[komunumo]]j.
| |||