Bagratida Armenio: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Etikedo: redakto de fonto je 2017
Etikedo: redakto de fonto je 2017
Linio 27:
=== Starigo de la reĝlando ===
[[File:87EarlyBagratid884-962.gif|thumb|left|270px|Kresko de la Armena reĝlando sub la [[bagratida dinastio]].]]
La armenajarmena ŝancojŝanco renversiĝis en 867 kun la aliro de la [[Armenoj|armena]] [[Imperiestroj de la Bizanca Imperio|imperiestro]] de [[Bazilo la 1-a|Bazilio la 1-a]] al [[Bizanca imperio|Bizancio]], kies sukcesaj militaj kampanjoj kontraŭ la [[araboj]] definitive malfortigis la regadon de la [[Abasida Kaliflando|abasidoj]] en Armenio. En 857, SmbatSmbato estis sukcedita de sia filo [[Aŝoto la 1-a de Armenio|Aŝoto la 1-a]], kiu prenis mezuritan aliron por iom post iom repreni teritoriojn antaŭe poseditajn de la araboj. Li prenis la titolon ''princo el princoj'' en 862 kaj nomumis sian fraton Abaso [[sparapeto]], kiam ili komencis forpuŝi la arabojn elkiuj sia bazoestis en [[Tajko]].<ref name="SAE1"/> Liaj komencaj penadoj por forpeli la vostikanon (reganton) de ''[[Armena Emirlando|al-Arminija]]'' malsukcesis, kvankam ĉi tio ne malhelpis lin uzi la rivalecojn inter araboj kaj bizancanoj.<ref name="SAE3">{{hy}} Arakeljan, Babken N. ''«Աշոտ Ա»'' (''Ashot I''). Armena Soveta Enciklopedio. vol. i. Erevano: Armena SSR: Armena Akademio de Sciencoj, 1974, pp. 486-487.</ref>
 
Frue, li estis flatita de malespera [[Bizanca imperio|Bizancio]] kiu bezonis sekurigi sian orientan flankon por direkti sian plenan forton kontraŭ la araboj; kvankam Aŝoto deklaris sian lojalecon al la [[Bizanca imperio|imperio]], bizancaj estroj daŭrigis sian multjaran postulon, ke la [[Armena Apostola Eklezio|armenaArmena eklezioEklezio]] faru religiajn koncesiojn al la [[Orienta Ortodoksa Eklezio]]<ref>Nina Garsoïan. "The Independent Kingdoms of Medieval Armenia" en ''The Armenian People from Ancient to Modern Times, Volumo I, The Dynastic Periods: From Antiquity to the Fourteenth Century''. Richard G. Hovannisian (Ed.) Novjorko: Palgrave Macmillan, 1997, p. 146. {{ISBN|978-0-312-10169-5}}.</ref>. Sinodo de armenaj ekleziestroj estis kunvokita kaj letero ŝarĝita de malĝusta vorto, sendita al [[Konstantinopolo|Konstantinoplo]], povis subteni provizoran interkonsenton inter la du eklezioj. Ĉiukaze, religiaj diferencoj malmulte gravis por la bizancanoj, konsiderante la minacon, kiun la araboj daŭre montris.<ref>Garsoian. "Independent Kingdoms", p. 147.</ref>. En 884, la kalifo [[Al-Mutamid|Al-Mu'tamid]], reagante al la postuloj de armenaj princoj kaj religiaj estroj kaj, pli grave, la sekurecaj riskoj permesante al Armenio fali sub la bizanca orbito, sendis kronon al Aŝoto, rekonante lin kiel reĝon.<ref name="SAE3"/> Ĉi tiu ago ne estis mistrafita de BazilioBazilo, kiu simile sendis kronon al Aŝoto. Aŝoto translokigis sian tronon al la fortikigita urbo [[BagaranBagarano]] kaj estis ĉi tie kie lia kronada ceremonio okazis iam inter 884 aŭ 885. <ref name="SAE1"/>
 
Tiel, Aŝoto restarigis la [[Reĝlando Armenio|armenan monarkion]] kaj fariĝis la unua reĝo de [[Armenio]] depost 428.<ref name="Iranica">[[Cyril Toumanoff|Toumanoff, Cyril]]. "[http://www.iranica.com/newsite/articles/unicode/v3f4/v3f4a084.html The Bagratids]." [[Iranica]]. Retrieved April 15, 2008.</ref> Li certigis la favoron kaj de la bizancanoj kaj de la araboj sed finfine montris lojalecon al Bazilo kaj elektis meti finon al alianco kun la bizancanoj en 885.<ref>{{citaĵo el libro|familia nomo = Treadgold|persona nomo = Warren|titolo = A History of the Byzantine State and Society|jaro = 1997|loko= Palo Alto, CA|paĝo = 460|eldoninto = Stanford University Press|isbn = 978-0-8047-2630-6}}</ref> Aŝoto ne estis la ununura armena princo de la regiono (aliaj princlandoj ekzistis en [[Sjuniko]], [[Vaspurakano]] kaj [[Tarono]]) tamen li komisiis la plenan subtenon de la aliaj princoj, kiuj rekonis sian aŭtoritaton kiel reĝo.<ref>Grigorjan. ''Principality of Taron'', pp. 116–117.</ref> Kun la reĝa statuso, lia aŭtoritato ankaŭ transdonita al la najbaraj ŝtatoj de [[Kartvelio]], [[Kaŭkaza Albanio]] kaj pluraj de la arabaj emirlandoj. La regado de Aŝoto estis mallonga kaj post lia morto, en 890, liala filo [[Smbato la 1-a]] lin sukcedis.
 
=== Smbato la 1-a ===