Aŭstralio: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Linio 273:
La [[Granda Barilrifo]], nome la plej granda [[koralrifo]] de la mondo,<ref name=UNEP>{{cite web|author=UNEP World Conservation Monitoring Centre|year=1980|title=Protected Areas and World Heritage&nbsp;– Great Barrier Reef World Heritage Area|url=http://sea.unep-wcmc.org/sites/wh/gbrmp.html|archiveurl=https://web.archive.org/web/20070528210526/http://sea.unep-wcmc.org/sites/wh/gbrmp.html|archivedate=28a de Majo 2007|publisher=Department of the Environment and Heritage|accessdate=19a de Majo 2007}}</ref> kuŝas je mallonga distanco el la nordorienta marbordo kaj etendas laŭ ĉirkaŭ 2,000 kilometroj (1,240 mi). La Monto Augustus, postulita kiel la plej granda monolito el la mondo,<ref name="Monolith">{{Cite news|url=http://www.smh.com.au/news/Western-Australia/Mount-Augustus/2005/02/17/1108500208314.html|title=Mount Augustus|publisher= The Sydney Morning Herald|date=17a de Februaro 2005 |accessdate=30a de Marto 2010}}</ref> situas en Okcidenta Aŭstralio. Kun 2,228 metroj (7,310 ft), la [[Monto Kosciuszko]] en la [[Granda Disiganta Montaro]] estas la plej alta monto en la aŭstralia kontinenta tero. Eĉ pli altaj estas la [[Mawson Montopinto]] (kun 2,745 metroi aŭ 9,006 futoj), en la malproksima aŭstralia teritorio de [[Insulo Herdo kaj insuloj Makdonaldaj|Insulo Herdo]], kaj, en la Aŭstralia Antarkta Teritorio, la [[Monto McClintock]] kaj la [[Monto Menzies]], kun 3,492 metroj (11,457 ft) kaj 3,355 metroj (11,007 ft) respektive.<ref>{{cite web|url=http://www.ga.gov.au/education/geoscience-basics/landforms/highest-mountains.html|publisher= Geoscience Australia |title=Highest Mountains|accessdate=2a de Februaro 2012}}</ref>
 
La grando de Aŭstralio havigas ampleksan varion de pejzaĝoj, kun tropikaj [[pluvarbaro]]j en la nordoriento, montaroj en la sudoriento, sudokcidento kaj oriento, kaj sekaj dezertoj centre (ekzemple [[Granda Sabla Dezerto]]).<ref>{{cite web|url=http://www.environment.gov.au/parks/national-landscapes/index.html |title=Parks and Reserves—Australia's National Landscapes |publisher=Environment.gov.au |date=23a de Novembro 2011 |accessdate=4a de Januaro 2012 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/20120104114011/http://environment.gov.au/parks/national-landscapes/index.html |archivedate=4a de Januaro 2012 }}</ref> Ĝi estas la plej ebena kontinento,<ref>{{Cite news|url=http://www.smh.com.au/news/National/Map-from-above-shows-Australia-is-a-very-flat-place/2005/01/21/1106110947946.html|title=Map from above shows Australia is a very flat place|date=21a de Januaro 2005|last=Macey|first=Richard|publisher= The Sydney Morning Herald |accessdate=5a de Aprilo 2010}}</ref> kun la plej malnovaj kaj malplej fekundaj grundoj;<ref>{{cite web|url=http://www.abc.net.au/quantum/info/q95-19-5.htm |title=A Chat with Tim Flannery on Population Control |last=Kelly |first=Karina |publisher= Australian Broadcasting Corporation |date=13a de Septembro 1995 |accessdate=23a de Aprilo 2010 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/20100113095438/http://www.abc.net.au:80/quantum/info/q95-19-5.htm |archivedate=13a de Januaro 2010 }} "Well, Australia has by far the world's least fertile soils".</ref><ref>{{cite web|title=Damaged Dirt|work= The Advertiser |last=Grant|first= Cameron|url=http://www.1degree.com.au/files/AdvertiserPartworks_Part3_Page8.pdf?download=1&filename=AdvertiserPartworks_Part3_Page8.pdf|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110706100423/http://www.1degree.com.au/files/AdvertiserPartworks_Part3_Page8.pdf?download=1&filename=AdvertiserPartworks_Part3_Page8.pdf|archivedate=6a de Julio 2011|date=Aŭgusto 2007|accessdate=23a de Aprilo 2010|quote=Australia has the oldest, most highly weathered soils on the planet.}}</ref> [[Dezertoj de Aŭstralio|dezertoj]] aŭ duon-arida tero ofte konata kiel ''outback'' formas la plej grandan parton de tero.<ref name="portrait">{{Cite book|title=Australia: Portrait of a continent |last=Loffler |first=Ernst|author2=Anneliese Loffler |author3=A. J. Rose |author4=Denis Warner |year=1983 |publisher=Hutchinson Group (Australia) |location=Richmond, Victoria |isbn=0-09-130460-1 |pages=37–39}}</ref> En la plej seka loĝata kontinento, ties jara pluvo averaĝe sur kontinenta areo estas malpli ol 500 mm.<ref>"Australia – Climate of Our Continent". Bureau of Meteorology. [http://pandora.nla.gov.au/pan/96122/20090317-1643/www.bom.gov.au/lam/climate/levelthree/ausclim/zones.html] Alirita la 30an de Aŭgusto 2016 kaj arkivita el la originalo en 17a de Marto 2009.</ref> La [[loĝdenseco]], 2.8 loĝantoj por km², estas inter la plej malaltaj en la mondo,<ref name="worldatlas1">{{cite web|url=http://www.worldatlas.com/aatlas/populations/ctydensityl.htm|title=Countries of the World (by lowest population density)|publisher=WorldAtlas|accessdate=30a de Marto 2010| archiveurl=https://web.archive.org/web/20100310190629/http://www.worldatlas.com/aatlas/populations/ctydensityl.htm | archivedate=10a de Marto 2010| deadurl=no}}</ref> kvankam granda proporcio de la loĝantaro loĝas laŭlonge de la moderklimata sudorienta marbordo.<ref>{{cite web|url=http://www.abs.gov.au/ausstats/abs@.nsf/bb8db737e2af84b8ca2571780015701e/5A717784C2562A99CA2573D20010FF17?opendocument|title=1301.0&nbsp;– Year Book Australia, 2008|publisher=Australian Bureau of Statistics|date=7a de Februaro 2008|accessdate=23a de Aprilo 2010}}</ref>
 
[[File:Reliefmap of Australia.png|thumb|alt=Map showing the topography of Australia, showing some elevation in the west and very high elevation in mountains in the southeast|Topografia mapo de Aŭstralio. Malhelverda reprezentas la plej malalta altaĵo kaj malhelbruna la plej alta.]]