Unua Ital-Etiopa Milito: Malsamoj inter versioj

 

[[File:Italian prisoners Ethiopia 1897.jpg|thumb|270px|Italaj militprizonuloj atendantaj reenlandigon.]]

La '''Unua Itala-Etiopia Milito''' okazis inter [[Italio]] (helpita de [[Unuiĝinta Reĝlando]]) kaj [[Etiopio]] (helpita de [[Rusio]] kaj [[Francio]]) el 1895 ĝis 1896. Ĝi originiĝis el la diskutita Traktato de Ŭuĉale kiu, laŭ Italia postulo, turnis la landon en Italia [[protektorato]]. Neatendite, la italoj trafis, ke la Etiopia reganto [[Meneliko la 2-a (Etiopio)|Meneliko la 2-a]], anstataŭ esti kontraŭata de kelkaj el siaj tradiciaj malamikoj, estis subtenita de ili, kaj tiele la Itala armeo, invadinta Etiopion el [[Itala Eritreo]] en 1893, devis fronti pli unuigitan forton ol ili atendis. Aldone, Etiopio estis helpita de Rusio, nome [[Ortodokseco|Ortodoksa Kristana]] lando kiel Etiopio pere de militaj konsilistoj, armetrejnado kaj vendado de armiloj por la Etiopiaj fortoj dum la milito. Etiopio estis ankaŭ helpita diplomate de Francio por eviti ke Italio iĝu kolonia konkurenco.<ref> Patman 2009, pp. 27–30 </ref><ref> [https://go.gale.com/ps/i.do?p=SUIC&u=clov94514&v=2.1&it=r&id=GALE%7CEJ2108101557&asid=1566619200000~292f56b6 "Menelik II".] Gale. Alirita la 23an de aŭgusto 2019. </ref> Reage, Unuiĝinta Reĝlando subtenis la Italojn por defii la Rusian influon en Afriko. Plena milito eksplodis en 1895, kiam Italiaj trupoj havis dekomencan sukceson ĝis la Etiopiaj trupoj kontraŭatakis Italiajn postenojn kaj sieĝis la Italian fortikaĵon de [[Mekele]], devigante la italojn kapitulaci. La Italia malvenko okazis post la [[Batalo de Adva]], en kiu la Etiopia armeo frapis la tre multnombrajn Italojn per decida venko kaj devigis ilin retiriĝi reen en Eritreon. La Italoj suferis ĉirkaŭ 7,000 mortojn dum la batalo kaj 3,000 estis prizonuligitaj (aldone, 1,200 Eritreaj Askari estis mortigitaj dum 800 estis kaptitaj kaj poste kripiglitaj fare de la Etiopoj<ref>[https://journals.openedition.org/etudesafricaines/docannexe/image/14887/img-12.jpg Foto de kelkaj Eritreaj Askari kripiglitaj] </ref>); la etiopiaj perdoj estis ĉirkaŭ 4,000.<ref> Milkias, Paulos (2005). [https://books.google.ca/books?id=nljca_pOqrEC&pg=PA71&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false "The Battle of Adwa: The Historic Victory of Ethiopia over European Colonialism".] In Paulos Milkias; Getachew Metaferia (eld.). The Battle of Adwa: Reflections on Ethiopia's Historic Victory Against European Colonialism. p. 71. ISBN 978-0-87586-414-3. </ref>