Kiel registrite je 14:13, 30 apr. 2018 redakti Kani (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj, Administrantoj 273 642 redaktoj →‎Vidu ankaŭ ← Iru al antaŭa ŝanĝo		Kiel registrite je 17:31, 25 aŭg. 2019 redakti malfari LiMrBot (diskuto \| kontribuoj) Mempatrolatoj, Robotoj, Administrantoj 682 745 redaktoj anstataŭigo de specialaj signoj, esperantigita ŝablono (Referencoj), esperantigita parametro, kosmetikaj ŝanĝoj Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 1: [[Dosiero:Waves lajolla.jpg\|~~thumb~~eta\|upright=1.35\|alt=A wave dashing on the shore\|Ondo trafante [[ĝeto]]n en la [[Golfo de Santa Catalina]]]] [[Dosiero:Ships in Hong Kong518.jpg\|~~thumb~~eta\|upright=1.35\|alt=Shipping in Hong Kong harbor\|La maro estas grava por homa evoluo kaj komerco, kiel ĉe la [[delto]] de la [[Perlorivero]] de [[Ĉinio]]. La havenoj de [[Honkongo]], [[Ŝenĵeno]], kaj [[Kantono]] estas aparte la tria, 4-a, kaj 5-a plej okupata en la mondo.]] [[Dosiero:The_Earth_seen_from_Apollo_17.jpg\|eta\|dekstra\|La fama foto "Blua Marmoro" en ĝia origina orientiĝo, montrante la krucvojon de la Hinda kaj Atlantika Oceanoj ĉe la [[Bonespera Kabo]]. Originala subskribaĵo: "Bildo de la [[Tero]], kiel rigardata de la ŝipanaro de [[Apollo 17]] vojaĝanta al la [[luno]]. Ĉi tiu transluna marborda foto etendas de la [[Mediteranea]] regiono al la [[Antarkta]] sud-polusa glaciaĵo. Ĉi tiu estas la unua fojo, kiam la trajektorio de Apollo ebligis la fotumon de la sud-polusa glaciaĵo. Notu la pezajn nubegojn en la [[Suda duonglobo]]. Preskaŭ la tuta marbordo de [[Afriko]] klare videblas. La [[Araba Duoninsulo]] videblas ĉe la nordorienta rando de Afriko. La granda insulo proksime al la Afrika marbordo estas [[Madagaskaro]]. La Azio ĉeflando estas ĉe la horizonto nordoriente."]] Ĝenerale '''maro''', mondoceano, aŭ simple la [[oceano]], estas la ligita korpo de [[sala akvo]] kiu kovras 70.8% de la surfaco de la [[Tero]].<ref>Pidwirny, Michael. [http://www.physicalgeography.net/fundamentals/8o.html ''Fundamentals of Physical Geography'', {{nowrap\|2nd ed.}}, {{nowrap\|Ch. 8:}} "Introduction to the Hydrosphere"]. University of British Columbia (Okanagan), 2006. Alirita la 26an Nov 2007.</ref> La maro moderigas la klimaton de la Tero kaj ludas gravajn rolojn en la akvocirkulado, karbonciklo, kaj nitrogencirkulado. Kvankam la maro estis travojaĝita kaj esplorita ekde prahistorio, la moderna scienca studo de la maro- - [[oceanografio]] - datas larĝe el la brita [[ekspedicio Challenger]] de la [[1870-aj jaroj]]..<ref>National Oceanic and Atmospheric Administration. [http://oceanexplorer.noaa.gov/explorations/03mountains/background/challenger/challenger.html "Then and Now: The HMS<!--sic--> ''Challenger'' Expedition and the 'Mountains in the Sea' Expedition"] ĉe ''Ocean Explorer''. Alirita la 2an Jan 2012.</ref> La maro estas konvencie dividita en kvar aŭ kvin grandaj sekcioj, kiaj ekzemple la [[Pacifiko]], nomitaj [[oceano]]j dum pli malgrandaj sekcioj, kiel ekzemple [[Mediteranea Maro]], estas konataj pli precize kiel ''maroj''. Tiele '''maro''' estas parto de monda [[oceano]], apartigita de ĝi per tero aŭ subakva montara [[reliefo]]. Maro diferencas de oceano per hidrologia kaj meteorologia reĝimoj. Ju pli la maro estas izolita per terpecoj, des pli ĝi diferencas de oceano. Laŭ grado de izoliteco de oceanoj, maroj povas esti internaj, periferiaj kaj interinsulaj. Linio 13: == Difino == [[Dosiero:World ocean map.gif\|~~thumb~~eta\|upright=0.835\|La interkonektita sistemo de la mondaj oceanoj kaj ties variaj dividoj.]] La maroj estas la interligita sistemo de ĉiuj oceanaj akvoj de la Tero, inkluzive de la kvar nomitaj [[oceano]]j de la [[Internacia Hidrografia Organizo\|IHO]]<ref name=ihorg>[[Internacia Hidrografia Organizo]]. "[http://www.iho-ohi.net/iho_pubs/standard/S-23/S23_1953.pdf Limits of Oceans and Seas (Special Publication №28)]", 3rd ed. Imp. Monégasque ([[Monte Carlo]]), 1953. Konsultita la 7an de Februaro 2010.</ref> - nome [[Atlantiko]], [[Pacifiko]], Hinda, kaj [[Arkta Oceano]]j - kaj la akvoj de la [[Suda Oceano]], aŭ pripensitaj aparte aŭ inkluditaj ene de la aliaj kvar..<ref name=oed>''[[Oxford English Dictionary]]'', {{nowrap\|1st ed.}} "sea, ''n.''" Oxford University Press (Oxford), 1911.</ref> Tiu senco kaj la pli mallarĝa uzado de la termino ''maro'' por priskribi specifajn, pli malgrandajn korpojn de marakvo kiel ekzemple la [[Ruĝa Maro]]. Ĉar la esprimo estis uzita dum tempo, ekzistas neniuj klaraj distingoj inter ''maroj'' kaj ''oceanoj'', kvankam maroj estas pli malgrandaj kaj estas - kun la rimarkinda escepto de la [[Sargasa Maro]] kreita fare de la Nordatlantika Turniĝejo<ref name=Stow>{{~~cite~~Cite book\|ref=Stow \| title=Encyclopedia of the Oceans \| publisher=Oxford University Press \| author=Stow, Dorrik \| year=2004 \| isbn=0-19-860687-7}}</ref> - kutime limigitaj de tero sur pli malgranda skalo ol multaj kontinentoj.<ref name="oceanservice.noaa">National Oceanic and Atmospheric Administration. [http://oceanservice.noaa.gov/facts/oceanorsea.html "What's the Difference between an Ocean and a Sea?"] en ''Ocean Facts''. Alirita la 19an de Aprilo 2013.</ref> Maroj estas ĝenerale pli grandaj ol [[lago]]j kaj enhavas [[sala akvo\|salakvon]], sed la [[Maro Kineret]] estas [[nesala akvo\|nesalakva]] lago.<ref>{{cite journal \|author=Nishri, A.; Stiller, M; Rimmer, A.; Geifman, Y.; Krom, M. \|year=1999 \|title=Lake Kinneret (The Sea of Galilee): the effects of diversion of external salinity sources and the probable chemical composition of the internal salinity sources \|journal=Chemical Geology \|volume=158 \|issue=1–2 \|pages=37–52 \|url=http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0009254199000078 \|doi=10.1016/S0009-2541(99)00007-8 }}</ref> Ekzistas neniu akceptita teknika difino de maro inter oceanografoj;<ref>American Society of Civil Engineers. [http://books.google.com/books?id=jPVxSDzVRP0C&pg=PA365 ''The Glossary of the Mapping Sciences'', {{nowrap\|p. 365}}]. ASCE Publications, 1994. ISBN 0-7844-7570-9.</ref> kiel temo de [[internacia juro]], la Kongreso de [[Unuiĝintaj Nacioj]] pri la Juro de la Maro deklaras ke la tuta oceano estas "la maro". == Maroj == [[Dosiero:Sargazos.png\|~~thumb~~eta\|250px\|Mapo de la [[Maro de Sargasoj]], kun indiko de la ĉirkaaŭaj marfluoj.]] [[Dosiero:Locatie Filipijnenzee.PNG\|250px\|eta\|Situo de la Filipina Maro]] Plej grandaj maroj (laŭ surfaco, mln kv.km.) Linio 25: <table border=1 cellpadding=4> <tr><td>[[Sargasa Maro]]</td><td>6,0 </td><td>[[Weddella Maro]] </td><td>2,9</td></tr> <tr><td>[[Filipina Maro]] </td><td>5,7 </td><td>[[Kariba Maro]] </td><td>2,8</td></tr> <tr><td>[[Araba Maro]] </td><td>4,6 </td><td>[[Mediteranea Maro]] </td><td>2,5</td></tr> <tr><td>[[Korala Maro]] </td><td>4,1 </td><td>[[Beringa Maro]] </td><td>2,3</td></tr> <tr><td>[[Sudĉina Maro]] </td><td>3,5 </td><td>[[Oĥocka Maro]] </td><td>1,6</td></tr> <tr><td>[[Tasmana Maro]] </td><td>3,3 </td><td>[[Barenca Maro]] </td><td>1,4</td></tr> <tr><td>[[Fiĝia Maro]] </td><td>3,2 </td><td>[[Norvega Maro]] </td><td>1,3</td></tr> </table> Linio 64: == Aliaj projektoj == {{~~projektoj~~Projektoj\|commons=Category:Seas\|commonscat=Seas}} == Bibliografio == Linio 77: == Referencoj == {{Referencoj}} ~~<references/>~~ {{~~havenda~~Havenda artikolo\|Maro}} [[Kategorio:Maro\| ]]

Maro: Malsamoj inter versioj