Kiel registrite je 06:17, 25 apr. 2019 redakti Renamed user 23o2iqy4ewqoiudh (diskuto \| kontribuoj) Mempatrolatoj 326 redaktoj eNeniu resumo de redakto ← Iru al antaŭa ŝanĝo		Kiel registrite je 16:45, 9 sep. 2019 redakti malfari LiMrBot (diskuto \| kontribuoj) Mempatrolatoj, Robotoj, Administrantoj 682 745 redaktoj esperantigita ŝablono (Dosiero), esperantigita parametro, uzo de ŝablono Lang-xx, formatigo de buloj, formatigo de titoloj, multaj kosmetikaj ŝanĝoj Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 1: {{Informkesto sciencisto \|nomo = Johannes Kepler \|dosiero = Johannes Kepler 1610.jpg \|priskribo de dosiero = Portreto de Kepler el 1610 de nekonata artisto Linio 6: \|dato de naskiĝo = [[27-a de decembro]] [[1571]] \|loko de naskiĝo = [[Weil der Stadt]] (apud [[Stuttgart]]), <!-- [[libera regna urbo]] --> {{Sankta Romia Imperio}} (Germanio) \|dato de morto = [[15-a de novembro]] [[1630]] \|loko de morto = [[Regensburg]], <!-- [[libera regna urbo]] --> {{Sankta Romia Imperio}} (Germanio) \|loĝloko = Linio 12: \|nacio = \|etneco = \|kampo = \|labor-institucioj = [[Universitato de Linz]] \|alma_mater = [[Universitato de Tubingeno]] Linio 24: \|subskribo = [[Dosiero:Unterschrift Kepler.svg\|frameless]] }} '''Johano KEPLERO''' (naskiĝis la {{daton\|27\|decembro\|1571}}, mortis la {{daton\|15\|novembro\|1630}}) (~~[[latina lingvo~~{{Lang-la\|~~latine]]: '''''~~Joannes Keplerus~~'''''~~}}; ~~[[germana lingvo~~{{Lang-de\|~~germane]] '''''~~Johannes Kepler~~'''''~~}}) estis germana [[matematiko\|matematikisto]], [[Astrologio\|astrologo]] kaj [[astronomo]] de la [[17-a jarcento]] kiu disvolvigis kaj perfektigis la [[kopernika sistemo\|kopernikan sistemon]] de [[heliocentrismo]]. '''Keplero''' laboris kune kun [[Tycho Brahe]], la dana astronomo kiu tre detale kaj zorgeme observis la moviĝon de la [[planedoj]]. Keplero ankaŭ konis [[Galileo]]n, kaj, kiel li, estis fervora partiano de la [[kopernika sistemo]]. Sed pro la laboro de Tycho Brahe, Keplero bone scias, ke [[Koperniko]] ne precize priskribas la moviĝon de la planedoj kaj sukcese korektis lian [[teorio]]n. Li estis ŝlosila figuro en la 17a-jarcenta [[scienca revolucio]], li estis plej bone konata pro siaj [[Leĝoj de Kepler\|leĝoj de planeda movo]], bazitaj sur liaj verkoj ''[[Astronomia nova]]'', ''[[Harmonices Mundi]]'', kaj ''[[Epitome Astronomiae Copernicanae]]''. Tiuj verkoj ankaŭ havigis unu el la fondoj por la teorio de [[Isaac Newton]] pri [[Neŭtona leĝo pri universala gravito\|universala gravito]]. La ĉefa eltrovo de Keplero estis, ke planedo moviĝas ne laŭ cirkloj aŭ kombinaĵoj de cirkloj, sed laŭ [[elipso]]j. Ambaŭ kaj [[Ptolemeo]] kaj Koperniko utilis cirklojn kaj epiciklojn (cirkloj ene de cirkloj) por matematike priskribi la moviĝon de la planedoj, sed Keplero povis priskribi la moviĝon per unu simpla kurbo. La sistemo de Keplero estis ne nur multe pli simpla, sed ankaŭ multe pli preciza. Linio 60: == Keplero kaj la Eklezio == Keplero ne estis katoliko sed [[luterano]]. Kiel [[katolikismo]], ankaŭ [[luteranismo]] staris kontraŭ [[heliocentrismo]], kaj pro tio Keplero ne povis fariĝi [[profesoro]] ĉe la [[Universitato de Tubingeno]], tamen li poste fariĝis profesoro ĉe Graz. Kiel kredanto de luteranismo ''kaj'' heliocentrismo, li partoprenis en la du grandaj intelektaj revolucioj de sia tempo, sed ĝuste pro tio, lia vivo estis malfacila, ofte perdinte sian hejmon kaj postenon. == Verkoj == [[~~File~~Dosiero:Kepler - Ad Vitellionem paralipomena quibus astronomiae pars optica traditur, 1604 - 158093 F.jpg\|~~thumb~~eta\|''Astronomiae pars optica'']] * ''Mysterium Cosmographicum'' (''La religia misterio de la Kosmos'') (1596) Linio 78 ⟶ 77: * ''Eclogae Chronicae'' (1615, publikigita kun ''Dissertatio cum Nuncio Sidereo'') * ''Nova stereometria doliorum vinariorum'' (''Nova stereometrio de vinbareloj'') (1615) * ''Epitome astronomiae Copernicanae'' (''Epitomo de Kopernika Astronomio'') (publikigita en tri partoj el 1618 al 1621) [[~~File~~Dosiero:Epitome astronomiae copernicanae.tif\|~~thumb~~eta\|''Epitome astronomiae copernicanae'', 1618]] * ''[[Harmonices Mundi]]'' (''Harmonio de la Mondoj'') (1619) * ''Mysterium cosmographicum'' (''La religia misterio de Kosmos''), 2a eldono (1621) Linio 84 ⟶ 83: * ''Somnium'' (''La revo'') (1634) Kritika eldono de la kolektitaj verkoj de Keplero (''Johannes Kepler Gesammelte Werke'', KGW) en 22 volumoj estas eldonita de ''Kepler-Kommission'' (fondita en 1935) je la konto de ''Bayerische Akademie der Wissenschaften''. :Vol. 1: ''Mysterium Cosmographicum. De Stella Nova''. Eld. M. Caspar. 1938, 2nd ed. 1993. Paperback ISBN 3-406-01639-1. :Vol. 2: ''Astronomiae pars optica''. Eld. F. Hammer. 1939, Paperback ISBN 3-406-01641-3. :Vol. 3: Astronomia Nova. Ed. M. Caspar. 1937. IV, 487 p. 2a. eld. 1990. Paperback ISBN 3-406-01643-X. Semi-parchment ISBN 3-406-01642-1. :Vol. 4: ''Kleinere Schriften 1602–1611. Dioptrice''. Eld. M. Caspar, F. Hammer. 1941. ISBN 3-406-01644-8. :Vol. 5: ''Chronologische Schriften''. Eld. F. Hammer. 1953. :Vol. 6: ''Harmonice Mundi''. Eld. M. Caspar. 1940, 2nd ed. 1981, ISBN 3-406-01648-0. :Vol. 7: ''Epitome Astronomiae Copernicanae''. Eld. M. Caspar. 1953, 2a eld. 1991. ISBN 3-406-01650-2, Paperback ISBN 3-406-01651-0. :Vol. 8: ''Mysterium Cosmographicum. Editio altera cum notis. De Cometis. Hyperaspistes''. Komentario F. Hammer. 1955. Paperback ISBN 3-406-01653-7. :Vol 9: ''Mathematische Schriften''. Eld. F. Hammer. 1955, 2nd ed. 1999. :Vol. 10: ''Tabulae Rudolphinae''. Eld. F. Hammer. 1969. ISBN 3-406-01656-1. :Vol. 11,1: ''Ephemerides novae motuum coelestium''. Komentario V. Bialas. 1983. ISBN 3-406-01658-8, Paperback ISBN 3-406-01659-6. :Vol. 11,2: ''Calendaria et Prognostica. Astronomica minora. Somnium''. Komentario V. Bialas, H. Grössing. 1993. ISBN 3-406-37510-3, Paperback ISBN 3-406-37511-1. :Vol. 12: ''Theologica. Hexenprozeß. Tacitus-Übersetzung. Gedichte''. Komentario J. Hübner, H. Grössing, F. Boockmann, F. Seck. Directed by V. Bialas. 1990. ISBN 3-406-01660-X, Paperback ISBN 3-406-01661-8. * Vols. 13–18: Letters: ::Vol. 13: ''Briefe 1590–1599''. Eld. M. Caspar. 1945. 432 p. ISBN 3-406-01663-4. ::Vol. 14: ''Briefe 1599–1603''. Eld. M. Caspar. 1949. Out-of-print. 2a eld. Preparata. ::Vol 15: ''Briefe 1604–1607''. Eld. M. Caspar. 1951. 2nd ed. 1995. ISBN 3-406-01667-7. ::Vol. 16: ''Briefe 1607–1611''. Eld. M. Caspar. 1954. ISBN 3-406-01668-5. ::Vol. 17: ''Briefe 1612–1620''. Eld. M. Caspar. 1955. ISBN 3-406-01671-5. ::Vol. 18: ''Briefe 1620–1630''. Eld. M. Caspar. 1959. ISBN 3-406-01672-3. :Vol. 19: ''Dokumente zu Leben und Werk''. Komentario M. List. 1975. ISBN 978-3-406-01674-5. :Vols. 20–21: manuskriptoj ::Vol. 20,1: ''Manuscripta astronomica (I). Apologia, De motu Terrae, Hipparchus etc.'' Komentario V. Bialas. 1988. ISBN 3-406-31501-1. Paperback ISBN 3-406-31502-X. ::Vol. 20,2: ''Manuscripta astronomica (II). Commentaria in Theoriam Martis''. Komentario V. Bialas. 1998. Paperback ISBN 3-406-40593-2. ::Vol. 21,1: ''Manuscripta astronomica (III) et mathematica. De Calendario Gregoriano''. Preparata. Linio 117 ⟶ 116: == Omaĝoj == * "Keplera kratero" estas [[alfrapa kratero\|alfrapkratero]] de la [[Luno]] sur ties flanko videbla de la [[Tero]] kaj ankaŭ alia kratero de la [[planedo]] [[Marso]]. * [[1134 Keplero]] estas [[asteroido]] tiel nomita honore de li. * La [[supernovao]] SN 1604 nomiĝis "Supernovao de Kepler" aŭ "Stelo de Kepler", ĉar ĝi estis videbla je unu jaro post sia eksplodo en 1604; Keplero redaktis la plej precizan priskribon. Linio 128 ⟶ 127: * La versio 4.3 de la projekto ''Eclipse'', disvolvita de la ''[[fondaĵo]] Eclipse'' en 2013 por evoluigi produktadon de helpilaro por [[libera programaro\|liberaj programaroj]], nomiĝas ankaŭ ''Kepler''. == Notoj == {{~~referencoj~~Referencoj}} == Vidu ankaŭ == * [[Leĝoj de Kepler]] * [[Misio Kepler]] (kosma teleskopo de NASA) Linio 139 ⟶ 137: {{Bibliotekoj}} {{~~havenda~~Havenda artikolo}} [[Kategorio:Mortintoj en 1630]]

Johano Keplero: Malsamoj inter versioj