Misisipo (rivero): Malsamoj inter versioj

[[Dosiero:Coon Rapids River Dam - Coon Rapids, Minnesota.jpg|eta|alt=Coon Rapids Dam|Misisipa eknavigejo: Akvobaraĵo Coon Rapidejoj]]

[[Dosiero:WyalusingStateParkWisconsinRiverIntoMississippiRiver.jpg|eta|Kunfluejo de riveroj [[Viskonsina Rivero|Viskonsino]] kaj Misisipo, vidita el [[Vajalusinga Ŝtata Parko]] en Viskonsino]]

| title = Lengths of the major rivers

| publisher = United States Geological Survey

[[Dosiero:Mississippi delta from space.jpg|eta|maldekstra|Delto de Misisipo, el kosmo]]

 

* [[Ponto Washington Avenue]]

 

== Historio ==

=== Indianoj ===

[[Dosiero:Monks Mound in July.JPG|eta|[[Monks Mound]], nome platforma monteto ĉe la loko de la [[Misisipo-kulturo|Misisipa]] urbo [[Cahokia]].]]

La areo de la Misisipa Baseno unue estis setlita de indianaj [[ĉasistoj-kolektistoj]] kaj estas konsiderita unu el la malmultaj sendependaj centroj de [[Aldomigo|planta malsovaĝigo]] en homa historio..<ref>P. J. Richerson, R. Boyd, kaj R. L. Bettinger, "Was Agriculture Impossible During the Pleistocene but Mandatory during the Holocene? A Climate Change Hypothesis", ''American Antiquity'' 66: 387–411, 2001.</ref> Signoj de frua kultivado de [[sunfloro]], kenopodio, marĉa ivo kaj indiĝena [[kukurbo]] datrilatas al la 4-a jarmilo a.K. La vivstilo iom post iom iĝis pli setlejaj kiam multaj ekloĝis post ĉirkaŭ 1000 a.K. dum kio nun estas nomita la arbara periodo, kun kreskantaj signoj de ŝirmejkonstruo, [[ceramiko]], teksado kaj aliaj praktikoj. Reto de komerco referencita kiel la Hopewell-interagada sfero estis aktiva laŭ la akvovojoj inter proksimume 200 kaj 500 p.K., disigante oftajn kulturajn praktikojn trans la tuta areo inter la Meksika golfo kaj la [[Grandaj Lagoj]]. Periodo de pli izolitaj komunumoj sekvis, kaj agrikulturo enkondukita el [[Mezameriko]] kaj bazita sur la ''Tri Fratinoj'' ([[maizo]], [[fabo]]j kaj [[kukurbo]]) iom post iom dominis. Post proksimume 800 p.K. tie ekestis progresinta agrikultura socio hodiaŭ referita kiel la [[Misisipa kulturo]], kun signoj de tre plurtavolaj kompleksaj [[Tribestrolando|triblandoj]] kaj grandaj [[Setlejo|loĝantarcentroj]]. La plej elstara el tiuj, nun nomita [[Cahokia]], estis okupita inter proksimume 600 kaj 1400 p.K.<ref>[http://www.sacredland.org/historical_sites_pages/miss_mounds.html Sacredland.org "Mississippian Mounds"], Sacred Land Film Project</ref> kaj ĉe sia pinto nombris inter 8,000 kaj 40,000 loĝantoj, nome pli grandaj ol [[Londono]], [[Anglio]], de tiu tempo. Dum unua kontakto kun eŭropanoj, Cahokia kaj multaj aliaj Misisipaj grandurboj disiĝis, kaj arkeologiaj trovaĵoj atestas pliigitan socian streson.<ref>Pauketat, Timothy R. (2003), “Resettled Farmers and the Making of a Mississippian Polity”, ''American Antiquity'', Vol. 68, No. 1.</ref><ref>Pauketat, Timothy R. (1998), “Refiguring the Archaeology of Greater Cahokia”, ''Journal of Archaeological Research'', Vol. 6, No. 1.</ref><ref>Sullivan, Lynne P., ''Archaeology of the Appalachian highlands'', University of Tennessee Press, 2001, ISBN 1-57233-142-9.</ref>

 

=== Eŭropana esplorado ===

La [[Granda Misisipia Inundo de 1927]] estis la plej detrua [[riverinundo]] en la [[historio de Usono]], kun 70,000 km² inunditaj ĝis profundo de 9 m. Por klopodi eviti estontajn tiajn inundojn, la federacia registaro konstruis la plej longan sistemon de [[digo]]j kaj akvovojoj en la mondo. Ĉirkaŭ 94 procento de pli ol 630,000 personoj damaĝitaj per la inundo loĝis en la ŝtatoj [[Arkansaso]], [[Misisipio]], kaj [[Luiziano]], ĉefe en la [[Misisipa Delto]]. Pli ol 200,000 Afri-usonanoj estis forigitaj el siaj hejmoj laŭlonge de Malsupra [[Misisipo]] kaj devis ekloĝi por longaj periodoj en rifuĝejaj kampadejoj. Kiel rezulto de tiu katastrofo, multaj aliĝis al la [[Granda Migrado (afrikusonanoj)|Granda Migrado]] el la [[Suda Usono|sudo]] al nordaj kaj mezokcidentaj industriaj urboj pli ol reveni al rura agrikultura laboro. Tiu amasa movado de loĝantaro pliiĝis el la [[Dua Mondmilito]] al 1970.

 

 

== Referencoj ==

 

== Bibliografio ==

 

== Eksteraj ligiloj ==

{{Portalo Nordameriko}}

{{Portalo Biologio}}

* [http://www.nationalgeographic.com/wildworld/profiles/g200/g146.html Tutmondaj 200; numero 146 : Malsupra Misisipo ( Nacia Geografia Societo )] {{en}}

* [http://vladimir-okc.narod.ru/UU-html/truu43.htm [[Unuetaĝa Usono]] ĉ. 43 "Ni enveturas en la sudajn ŝtatojn"]

 

 

[[Kategorio:Riveroj en Arkansaso]]