Bobado: Malsamoj inter versioj

{{Nesufiĉaj fontoj|temo = |dato = junio 2014|stato=leginda}}

[[Dosiero:Kohn 4menbobsled 2005-11-02.jpg|eta|Boba teamo dum la ekveturo]]

 

[[Dosiero:Bobfahrer Davos.jpg|eta|<center>Historia bobteamo de la jaro [[1910]] el [[Davos]] (Svislando)]]

Dum la jaro [[1888]] en la vintrosporta urbeto [[Sankt Andreasberg]] (Germanio) anglo inventis la bobon, fiksante du sledojn unu post la alia per breto, tial ke la antaŭa parto estis stirebla per ŝnuroj ambaŭflanke de la veturilo. La konkursoj, kiujn oni ekorganizis per tiaj novaj duoblaj sledoj, ĉiuj okazis sur naturaj bobadovojoj, do dum vintro sur arbaraj vojoj grandparte faritaj por fortransporto de hakitaj arboj.

Nuntempe la uzataj sportaj boboj estas aerodinamike kovritaj de plasto kaj vitrofibro kaj per ŝtalaj ŝnuroj stireblas la antaŭaj glitiloj. Laŭ la regularo de la Internacia Federacio de Bobado du-homaj boboj havu minimuman pezon de 170 kilogramoj, kvar-homaj boboj de 210 kilogramoj. La maksimuma pezo estas 390 (dum konkursoj de virinoj 340) respektive 630 kilogramoj. La maksimuma larĝo estas fiksita je 67 centimetroj. Virinoj konkursas en boboj de du personoj, kaj por viroj ekzistas konkursoj pri boboj kaj de du kaj de kvar personoj.<!--<ref>[http://www.fibt.com/bobsleigh/rules.html pluraj PDF-dosieroj pri aktualaj regularoj, en la retejo de la Internacia Federacio de Bobado kaj Skeletonado, jen anglalingve] [http://www.fibt.com/de/bobsleigh/rules.html kaj germanlingve], vidita la 16-an de decembro 2013</ref>(tiuj ligiloj perditaj!)-->

 

La konkursaj veturoj per bobo okazas sur specialaj vojoj de 1200 ĝis 1600 metroj, kiuj aspektas kiel la suba duono de granda tubo kaj kies muroj konsistas el glaciiĝinta neĝo<ref>{{Citaĵo el la reto|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/70808/bobsledding |titolo=''bobsledding'' (bobado) - ''Britannica Online Encyclopedia'' |eldonejo=Britannica.com |dato= |alirdato=2014-02-21}}</ref>.

 

Tutmonde ekzistas nur tre malmultaj bobaj vojoj. Preskaŭ ĉiuj bobaj vojoj nuntempe konsistas el artefarita glacio. Inter la oficialaj bobvojoj por internacia konkursoj la ununura el natura glacio troviĝas en [[Sankta Maŭrico]]. Sur ĝi dum [[Vintra Olimpiko 1928|1928]] kaj [[Vintra Olimpiko 1948|1948]] okazis la konkursoj pri bobado de la [[Vintraj Olimpikoj]].

 

[[Dosiero:Bob.jpg|eta|<center>Kurbiĝo en la boba vojo [[Altenberg]]]]

[[Dosiero:Johannes Martini Bobbahn St Moritz.jpg|eta|<center>Pentraĵo de ''Johannes Martini'': ''Ĉe la startejo de la boba vojo en [[Sankta Maŭrico]]'', ĉ. 1905]]

* [[Salt Lake City]]

 

La vorto „bobo“ venas el la [[angla lingvo|angla verbo]] ''to bob'', kiu signifas "abrupte ekmoviĝi": komence de la boba sporto la teamoj post la starto per kuna retroklino kaj poste subita antaŭenmovo de la supra korpoduono plirapidigis sian veturilon.

 

Boboj atingas rapidecojn de multe pli ol 100, parte pli ol 140&nbsp;km/h. Dum la kurbiĝoj la gravito parte estas la kvinoblo de la tera gravito. Tiuj fortoj neces apartajn kvalifikojn de la teamanoj. La stiristo devas havi tre rapidan reagokapablon, bonan instinkton pri la vojo kaj tre detalan movokontrolon. Minimumaj stirmovoj en la malĝusta momento povas plejmalbonkaze kaŭzi averion. La celo de la konkurso estas atingi la celon de la boba vojo plej rapide: la diferencoj de la pintaj teamoj en internaciaj konkursoj ofte estas nur centonoj aŭ milonoj da sekundoj.

 

Ofte jam la starto decidas pri venko aŭ malvenko: la zono de ŝova rapidigo de la bobo longas proksimume 15 metrojn, kaj efika rapidigo de la veturilo pere de la ŝovado de la teamanoj pli influas la finan tempon ol la tuta posta veturo sur la duontuba glacia vojo. La bobistoj do devas esti tre bonaj kuristoj, kaj multaj el ili dum somero vere sukcese konkursas en kurado de malgrandaj distancoj.

 

[[Dosiero:US Navy 020219-N-3995K-304 Gold Medal Women BobSledders 1.jpg|eta|<center>Ekveturo en du-virina bobo]]

[[Dosiero:BobsldRun.jpg|eta|<center>Bobistoj en kvar-vira bobo]]

 

Ekde la internaciaj konkursoj de [[1950]] kaj la Vintraj Olimpikoj de [[1952]] la teamoj el ambaŭ germanaj ŝtatoj, ekde [[1990]] el la reunuiĝinta [[Germanio]], gajnis

Tiuj ciferoj igis Germanion la plej forta nacio de bobado. Plej sukcesa stiristo de ĉiuj tempoj kaj en du-homa kaj en kvar-homa bobo estas la germano ''Wolfgang Hoppe'': li gajnis 36 medalojn de Vintraj Olimpikoj, mondaj kaj eŭropaj turniroj, inter ili 17 orajn medalojn.

 

Boboj nuntempe estas [[veturilo]]j de alta teknika precizeco. Sen specialaj teknikaĵoj, plej bona [[aerodinamiko]] kaj [[materialo]]j pintaj tempoj ne eblas. Tial en la internacia sporto de bobado nur ekzistas malmultaj, alte specialiĝintaj produktejoj de boboj. Parte tiuj firmaoj ankaŭ konstruas konkursajn [[biciklo]]jn, [[kanuo]]jn kaj [[karoserio]]jn por rapidaj aŭtoj. Tiaj spertoj kompreneble bone utiligeblas dum la kreado de novspecaj boboj.

 

{{Referencoj}}

 

{{Projektoj}}

* [http://www.bobsleigh.com/ Internacia Federacio de Bobado] {{en}}