Itala Reĝlando: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Kani (diskuto | kontribuoj) |
LiMrBot (diskuto | kontribuoj) esperantigita ŝablono (Dosiero), esperantigita parametro, +Projektoj, kosmetikaj ŝanĝoj |
||
Linio 10:
|antaŭ 2 = Reĝlando de ambaŭ Sicilioj
|antaŭ 2 flago = Flag of the Kingdom of the Two Sicilies (1860).svg
|antaŭ 3 =
|antaŭ 3 flago = Flag of Kingdom of Lombardy-Venetia.gif
|antaŭ 4 = Fiuma libera ŝtato
Linio 41:
|areo = 310120
|areo noto = (en la jaro 1936)
|nombro de loĝantoj = 34000000
|nombro de loĝantoj noto = censo el 1901
|lingvoj = [[itala lingvo]]
Linio 61:
=== Kolonioj ===
{{
Italio, simile kiel multaj pluaj eŭropaj grandpotencoj, proprumis koloniajn teritoriojn, protektoratojn kaj dependajn ŝtatojn. En la jaro 1936 la itala armeo invadis el [[Itala Somalio]] en [[Etiopia imperio|Etiopian imperion]], kie estis establita kolonio de [[Itala Orienta Afriko]], kiun dum la dua mondmilito konkeris britoj. Italoj plu okupis [[Albanio]]n (vidu la tekston pri la [[Albana Reĝlando (1928-1939)|Albana Reĝlando]]), la [[Reĝlando Grekio|Grekan Reĝlandon]], la serban provincon [[Kosovo]] kaj [[Montenegro]]n plus malgrandan teritorion de [[Tjanĝino]] en [[Ĉinio]]. En [[Kroatio]] la [[nazia Germanio]] kaj Italio establis marionetan registaron.
== Registaro ==
La Itala reĝlando estis laŭ konstitucio [[konstitucia monarkio]]. Sed en la jaroj 1925 ĝis 1943 ĝi estis fakte [[faŝismo|faŝista]] [[diktatoreco]].
La konstitucio estis leĝo nomata [[Alberta Statuto]], verko de la reĝo Karlo Alberto de [[Reĝlando de Sardio|Sardio]] transirinta al la uniĝinta Italio. La konstitucio estis fleksebla, t.e. formale ĝi havis rangon de ordinara leĝo.
Laŭ la Statuto, plenumpovo apartenis al la reĝo, kvankam rekte plenumis ĝin nomumitaj ministroj. La parlamento, kiu konsistis el du kameroj, limigis la potencon de reganto - la nomumiga Senato kaj la elektita Asembleo de reprezentantoj.
Linio 72:
Reĝoj, regintaj en Italio en la jaroj 1861 - 1946, devenis el [[Savoja dinastio]] kaj ili estis:
* '''[[Viktoro Emanuelo la 2-a (Italio)|Viktoro Emanuelo la 2-a]]''' (1861–1878) - la antaŭa [[regno de Sardio|sardia reĝo]] kaj la unua reĝo de la unuiĝinta Italio.
* '''[[Umberto la 1-a]]''' (1878–1900) - li alkondukis Italion en aliancon kun [[Germana imperio]] kaj [[Aŭstrio-Hungario]] (la t.n. [[Trikompanio]])
* '''[[Viktoro Emanuelo la 3-a (Italio)|Viktoro Emanuelo la 3-a]]''' (1900–1946) - reĝo de Italio dum la [[unua mondmilito]] kaj la [[dua mondmilito]].
* '''[[Umberto la 2-a]]''' (1946) - la lasta itala reĝo, kiu subpreme de popola referendumo foriris en svisan ekzilon.
== Unuiĝo de Italio (1859–1870) ==
{{
La proklamo de la Itala reĝlando estis rezulto de komuna klopodo de italaj [[naciismo|naciistoj]] kaj [[monarkio|monarkistoj]] loalaj al [[savoja dinastio]] kaj ideo konstrui la unuiĝintan reĝlandon ensumiganta la tutan [[Apenino]]n.
Linio 139:
=== [[Francesco Saverio Nitti]] ===
[[
Kiel Presidanto de la itala registaro inter [[1919]]-[[1920]], Nitti kontraŭis la tro pezajn militrepagojn de [[Germanio]] deciditaj en Versailles (1919).
Linio 146:
== Referencoj ==
{{
{{Projektoj}}
[[Kategorio:Itala reĝlando| ]]
| |||