[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Neniu resumo de redakto
Linio 29:
Dum la 1-a jarcento a.K. kaj la 1-a jarcento p.K., Efezo estis la centro de komerco por sklavoj en Mediteraneo.
 
Efezo estis la plej granda urbo de la [[romia imperio|romia]] provinco de [[Asia]]. Ĝi estis la ĉefurbo de la provinco kaj la centro de la kulto de la [[virga diino]] [[ArtemisaArtemiso]], kie staris la plej granda el ŝiaj temploj, la [[Templo de ArtemisaArtemiso]], unu el la [[sep mirindaĵoj de la antikva mondo]]. Efezo havis la plej grandan teatron de la imperio, kun 50 mil sidlokoj. [[Sankta Paŭlo]] predikis en la urbo tri jarojn ([[65]]-[[68]]) kaj [[Sankta Johano]], laŭ tradicio, tie verkis sian [[evangelio]]n (ĉ. [[90]]).
 
=== Bizanca imperio kaj turkoj ===
Efezo restis grava en la [[Bizanca imperio]] — la dua plej grava, post la imperia ĉefurbo [[Konstantinopolo]].
 
En [[381]] la imperiestro fermis la Templon, kiu, starinta vake, fariĝis ŝtonminejo. En [[431]], la urbo estis la loko de la [[Koncilio de Efeso]], kiu deklaris, ke [[Sankta Maria]] estas la [[Dipatrino]]. Dum la kristanigo de Eŭropo, la kulto de la virga Sankta Maria anstataŭis la kulton de la virga ArtemisaArtemiso. Kristanismo formortigis unu el la du ĉefindustrioj de la urbo: la kulton de ArtemisaArtemiso.
 
En [[614]], granda [[tertremo]] parte detruis la urbon. Araboj plurfoje forrabis la urbon dum la 7-a jarcento, sub la [[kalifo]] [[Mu'aŭija ibn Abi Sufjan]].
Linio 49:
Kie tiu granda urbo unufoje staris, nun staras [[Ayasuluk]], malgranda [[turkoj|turka]] vilaĝo. Multaj ruinaĵoj el la klasika urbo ankoraŭ staras.
 
Ankaŭ staranta sur monto apud Efezo estas la domo de [[Sankta Maria]], loko de pilgrimado por [[kristanoj]] kaj [[muzulmanoj]] kaj de solenaĵoj je la [[15-a de aŭgusto]]. Laŭ tradicio, post la krucumado de [[Jesuo Kristo]], [[Sankta Johano]] portis Marian kun si [[Maria]]n, la patrinon de Jesuo, al Efezo.
 
==Gravuloj==