Germana lingvo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Linio 114:
 
Tiu normigo de la lingvo konsistas en la elekto de reguloj el inter regionaj alternativaj formoj. En la germana nur meze de la 18a jarcento estas la epoko kiam jam oni povas konsideri establita skriban normigon definitivan, kaj dum la [[19-a jarcento]] oni fiksigos ankaŭ la normigan prononcmanieron. Kvankam la [[Prusio|prusia unuigo]] kaj ties [[Germana Doganunio]] (''[[Zollverein]]'') estis forta elano por la norma lingvo, origine en la prusia teritorio la hegemonia lingvo estis la masupra germana, kvankam en la [[eduksistemo]] oni helpis la ĵusan normigon bazitan sur la supra germana. Tiu normiga germana ne estis akceptita kiel oficiala lingvo ĝis [[1902]], kiam la Dua Ortografia Konferenco establis la unuajn regulojn por la normiga germana. Paralele la regionaj lingvoj plue estis uzataj ĝis nuntempe, speciale por neformalaj aferoj kaj ĉiam inter samregionanoj.
 
=== Norma lingvo ===
[[Dosiero:Knowledge of German EU map.svg|thumb|300px|La germana en la [[Eŭropa Unio]].]]
Kvankam oni uzas la terminon «germana» por referenci al la skribita kaj al la norma lingvo, en la parolata tereno estas granda kvanto de [[Lingvovario|lingvovarioj]] kun aŭtonoma lingva disvolviĝo. La norma germana, konata kiel ''Hochdeutsch'' (supra germana), ne originiĝis el preciza dialekto, sed oni kreis ĝin el la diversaj dialektoj, ĉefe el tiuj centraj kaj sudaj, kiel skriba lingvo. Jam ekde la [[15a jarcento]], tiu ebligis la komunikadon inter tiuj, sed por parolado ne estis unuigita modelo. La kreado de norma prononcado iĝis necesa por la pliiĝo de la gravo de la [[teatro]] en la [[19a jarcento]] kiu kondukis la responsulojn de la trupoj serĉi klopodojn kiel formo deklami unika kiu estu komprenita en la tutlanda teritorio. Tiel oni kreis la ''Bühnendeutsch'' aŭ ''sursceneja germana'', kiu finfine iĝis la normiga prononcmaniero de la germana, kvankam kelkaj el ties preceptoj kiel ke «-ig» = /-iç/ ne obeas al lingvaj tialoj sed al akustikaj tialoj.
 
Hoy día, en la mayor parte de las regiones del Norte de Alemania, la gente ha abandonado sus dialectos regionales (pertenecientes al [[bajo alemán]]) y de manera coloquial hablan principalmente alemán estándar; los casos más extremos son los del [[valle del Ruhr]] (lugar a donde acudieron inmigrantes de toda Alemania a lo largo del siglo XIX) y el sur del estado de [[Brandeburgo]], en la llamada Sajonia prusiana, donde el dialecto prácticamente ha desaparecido. Esto no ocurre en el Sur de [[Alemania]], [[Austria]] y sobre todo [[Suiza]], donde el alemán estándar apenas se habla, solo en ocasiones contadas, como a la hora de hablar con alguien que no entiende el dialecto suizo. En ciertas regiones alemanas, sobre todo en algunas grandes ciudades, una gran parte de la población solo habla la lengua estándar.
 
La lengua estándar tiene diferencias regionales, especialmente en vocabulario, aunque también en pronunciación y gramática. Estas diferencias son mucho menores que las que existen entre los dialectos locales. Sin embargo, el alemán se considera una lengua pluricéntrica, pues las variedades de los tres mayores países germanohablantes son consideradas estándar de igual modo.
 
==Klasigo==