Mohandas Karamchand Gandhi: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Linio 138:
Krome la kunlaborado inter hinduoj kaj islamanoj, kiu estis forta dum la ne-perforta kampanjo, malgrandiĝis. Gandhi provis malpligrandigi tiujn diferencojn per diversaj rimedoj, inter kiuj trisemajna fastado aŭtune de la jaro [[1924]], sed kun nur limigita sukceso.<ref>{{en}} R. Gandhi, ''Patel: A Life'', pp.131</ref>
 
==== La salomarŝoSalmarŝo ====
{{ĉefartikolo|Salomarŝo}}
[[Dosiero:Marche sel.jpg|eta|225px|Gandhi dum la [[salomarŝoSalomarŝo]].]]
Dum la plej granda parto de la [[1920-aj jaroj]] Gandhi restis for de ĉia agitado, preferante solvi la dividon inter la partioj Swaraj kaj la naciaNacia hindaHinda kongresoKongreso kaj obligante iniciatojn kontraŭ la disigo de netuŝeblajnetuŝebluloj, alkoholismo, malklereco kaj malriĉeco.
 
Li revenis al la publika scenejo en [[1928]]. La antaŭan jaron la brita registaro nomumis novan komision por reformi la konstitucion, en kiu partoprenis neniu hindo. La rezultato estis bojkoto de la komisio pere de ĉiuj hindaj partioj. Gandhi subtenis rezolucion dum la kongreso de [[Kolkato]] decembre [[1928]], postulante de la brita registaro elekti inter la statutostatuso de [[protektorato]] de Hindujo aŭ alfronti novan kampanjon de ne-perforto por kompleta sendependeco.
 
Gandhi malakrigis la opiniojn de la plej junaj kiel [[Subhash Chandra Bose]] kaj [[Jawaharlal Nehru]], kiu volis postuli tujan sendependecon, sed interŝanĝe li devis koncedi templimon de unu jaro al la britoj anstataŭ du, kiel li antaŭvidis.<ref>{{en}} R. Gandhi, ''Patel: A Life'', pp. 172</ref>
 
La britoj ne respondintaj, la {{daton|31|decembro|1929}} la hinda flago estis disfaliditadisfaligita en [[Lahore]].
La {{daton|26|januaro|1930}} la kongresaKongresa partioPartio kaj preskaŭ ĉiuj hindaj organizaĵoj festis la tagonTagon de sendependecoSendependeco.
 
Kiel li promesis, Gandhi lanĉis marte de la jaro [[1930]] novan kampanjon kontraŭ la salimposton, unue per la fama [[salomarŝo]] de [[Ahmedabad]] ĝis Dandi inter la 12-a de marto kaj la 6-a de aprilo 1930. Ĉirkaŭ 400 kilometrojn longa ĝi kunigis milojn da hindoj al marŝo al la [[maro]] por kolekti sian propran salon. Hindoj poste pace invadis sal-deponejojn. Tiu kampanjo estis unu el la plej sukcesaj, sed la brita imperio reagis malliberigante pli ol 60 000 personoj.<ref name="1928-1931, Part 05 of 14">{{en}} Mahatma Gandhi : Film : MAHATMA - Life of Gandhi, The Gandhi National Memorial Fund, GandhiServe Foundation [http://video.google.com/videoplay?docid=-2148780954018801037 (1928-1931, Parto 05 el 14)]</ref>
400 kilometrojn longa ĝi kunigis milojn da hindoj al marŝo al la maro por kolekti sian propran salon. Hindoj poste pace invadis salodeponejojn. Tiu kampanjo estis unue el la plej sukcesaj, sed la brita imperio reagis malliberigante pli ol 60.000 personoj.<ref name="1928-1931, Part 05 of 14">{{en}} Mahatma Gandhi : Film : MAHATMA - Life of Gandhi, The Gandhi National Memorial Fund, GandhiServe Foundation [http://video.google.com/videoplay?docid=-2148780954018801037 (1928-1931, Part 05 of 14)]</ref>
 
[[Dosiero:Gandhi Nehru 1929.jpg|eta|maldekstra|240px|Gandhi kaj [[Nehru]] en [[1929]].]]
La registaro reprezentita de [[Edward Frederick Lindley Wood|Lord Edward Irwin]] decidis diskuti kun Gandhi.
La pakto Gandhi-Irwin estis subskribita en marto [[1931]]. La brita registaro akceptis liberigi ĉiujn politikajn malliberulojn kontraŭ ĉeso de la movado de civila malobeo. Plie Gandhi estis invitita al [[konferenco]] en Londono kiel nura reprezentanto de la kongresaKongresa partioPartio. Li restis tri monatojn en Eŭropo.
La konferenco estis seniluziiga al Gandhi, ĉar ĝi koncentriĝis pri princoj kaj hindaj malplimultoj pli ol pri transigo de povo.
 
Krome la sukcesantosukcedanto de Lord Irwing, nome [[Lord Willingdon]], komencis novan kampanjon de subpremado kontraŭ la naciistoj. Gandhi estis denove arestita kaj la registaro provis detrui lian influon izolante lin de liaj partizanojpartianoj.
 
Tia strategio malsukcesis, ĉar en [[1932]] post kampanjo de la estro de la [[dalito|netuŝeblajnetuŝebluloj]], [[Bhimrao Ramji Ambedkar]], la registaro akordis al netuŝeblajnetuŝebluloj apartan elektan statutonstatuson laŭ la nova konstitucio. Protestante Gandhi fastis dum ses tagoj en septembro [[1932]], devigante la registaron adopti akordon pli egalrajtan post traktado kun Palwankar Baloo, [[dalito|netuŝebla]] ĉampiono de [[kriketo]], kiu iĝis politika gvidanto.
 
Tiel komenciskomenciĝis nova kampanjo de Gandhi por plibonigi la vivon de netuŝeblajnetuŝebluloj, kiujn li nomis ''Harijan ([hariĝan], popoloj de Dio)''. La [[8-an de majo]] [[1933]] Gandhi komencis faston de 21 tagoj por helpi la movadon Harijan.<ref>{{en}} R. Gandhi, ''Patel: A Life'', pp. 230-32</ref>
 
Dum la somero de la jaro [[1934]] oni trifoje provis murdi lin.
 
Kiam la kongresaKongresa partioPartio decidis kontesti la elektojn kaj akcepti la povon interŝanĝe kun federacia statutostatuso por Hindujo, Gandhi decidis forlasi la partion. Li ne kontraŭstaraskontraŭstaris la agadon de la partio, sed li opiniis, ke demisiinte, lia popolareco ĉesus sufoki la membrojn de la partio, inter kiuj estis komunistoj, socialistoj, sindikatanoj, studantojstudentoj, konservemaj religiuloj kaj liberuloj.
 
Krome Gandhi ne volis iĝi celo por la brita propagando, gvidante partion, kiu portempe akceptis politikan akordon kun la koloniisto.<ref>{{en}} R. Gandhi, ''Patel: A Life'', pp. 246</ref>
 
Gandhi revenis al la estreco de la partio en [[1936]], kiam prezidantiĝis Nehru. Kvankam li volis koncentriĝi nur je la realigo de sendependeco, anstataŭ antaŭvidi la estontecon de Hindujo, li ne malhelpis la kongreson adopti socialismon[[socialismo]]n kiel celon.
 
Gandhi alfrontiĝis al Subhas Bose, kiu elektiĝis prezidanto en [[1938]]. La problemoj, kiujn starigis Bose al Gandhi, estis lia manko de implico al [[demokratio]] kaj lia manko de fido en ne-perforto.
 
Bose gajnis duan fojon malgraŭ la kontraŭstaro de Gandhi, sed forlasis la kongresonKongreson kiam la estroj demisiis grupe por protesti kontraŭ lia forlaso de la reformoj enkondukitaj de Gandhi.<ref>{{en}} R. Gandhi, ''Patel: A Life'', pp. 277-81</ref>
 
==== Forlasu Hindujon! ====