Juglandacoj: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
+Projektoj, kosmetikaj ŝanĝoj
Kompletigoj
Linio 1:
{{Taksonomio
'''Juglandacoj''' aŭ ''Juglandaceae'' estas [[familio (biologio)|familio]], konata kiel [[Nukso|nuksa familio]], de [[arbo]]j, aŭ foje arbustoj, en la ordo [[Fagaloj]]. Kelkaj membroj de tiu familio estas indiĝena de [[Ameriko]], [[Eŭrazio]], kaj [[Sudorienta Azio]].
|nomo = Juglandacoj
|koloro = {{Taksonomio/koloro|planto}}
|dosiero = Juglans regia Broadview.jpg
|dosiero larĝo = 240px
|priskribo de dosiero = [[reĝa juglando]] (''[[Juglans regia]]'')
|regno = [[plantoj]] ''[[Plantae]]''
|regno2 = planto
|subregno = [[trakeofitoj]] ''[[Tracheophyta]]''
|superdivizio = [[spermatofitoj]] ''[[Spermatophyta]]''
|divizio = [[angiospermoj]] ''[[Angiospermae]]''
|klaso = [[dukotiledonoj]] ''[[Magnoliopsida]]''
|subklaso = [[rozedoj]] ''[[Rosidae]]''<br>
[[fabedoj]] ''[[Fabidae]]''
|ordo = [[fagaloj]] ''[[Fagales]]''
|familio = '''[[juglandacoj]]''' '''''[[Juglandaceae]]'''''
|familio aŭtoritato = DC. ex Perleb <ref name="WFO"/>
|tipa genro = [[juglando]] ''[[Juglans]]''
|tipa genro aŭtoritato = [[Carolus Linnaeus|L.]]
}}
 
La '''juglandacoj'''<ref name="PIV"/> ({{lang-la|[[Juglandaceae]]}}) estas [[planto|planta]] [[familio (biologio)| familio]] el la [[dukotiledonaj]] [[angiospermoj]]. Tiu familio apartenas al la [[ordo (biologio)|ordo]] [[fagaloj]] (''[[Fagales]]''). Ĝi enhavas 12 genrojn kaj ĉirkaŭ 90 speciojn<ref name="WFO"/>{{,}}<ref name="TPL"/>. Ĝia tipa genro estas [[juglando]]<ref name="PIV">[http://vortaro.net/#juglando ''juglando'' en PIV ĉe vortaro.net]</ref>.
 
'''Juglandacoj''' aŭ ''Juglandaceae'' estas [[familio (biologio)|familio]], konata kiel [[Nukso|nuksa familio]], deTiuj [[arbo]]j, aŭ foje arbustoj, en la ordoproduktas [[Fagalojnukso]]jn. Kelkaj membroj de tiula familio estas indiĝena de [[Ameriko]], [[Eŭrazio]], kaj [[Sudorienta Azio]].
Membroj de la nuksa familio havas grandajn, aromenhavajn foliojn kiuj estas kutime alternaj, sed male ĉe ''[[Alfaroa]]'' kaj ''[[Oreomunnea]]''. La [[folio]]j estas pinate komponitaj aŭ trifolietaj, kaj kutime 20–100&nbsp;cm longaj.
 
La arboj estas [[Poleno|ventopolenigitaj]], kaj la floroj estas kutime aranĝitaj en [[amento]]j.
 
La ok genroj en la familio inkludas la komerce gravajn [[nukso]]-produktajn arbojn [[Juglando (genro)|juglando]] (''Juglans''), [[pekano]] (''Carya illinoinensis''), kaj [[hikoriokarjo]] (''Carya''). La persa nukso aŭ [[Reĝareĝa juglando]], ''Juglans regia'', estas unu el la ĉefaj nuksoproduktoj de la mondo. Juglandarbo, hikorujokarjo, kaj ''[[Alfaroa]]'' estas ankaŭ valoraj arboj por [[ligno]].
 
== Taksonomio ==
Laŭ [[World Flora Online]] kaj [[The Plant List]] <small>(22 maj. 2020)</small><ref name="WFO">[http://www.worldfloraonline.org/taxon/wfo-7000000309 ''Juglandaceae'' ĉe World Flora Online]</ref>{{,}}<ref name="TPL">[http://www.theplantlist.org/1.1/browse/A/Juglandaceae/ ''Juglandaceae'' ĉe The Plant List]</ref>, jen ĉi-sube la listo de la akceptitaj taksonoj, kaj ties Esperantaj nomoj<ref>[https://docs.google.com/spreadsheets/d/1ZCunedv908xC7SIlUfQbimw9zg-MZcdQcvhLv9OPtNc/edit#gid=1726758415 ''Listo de plantoj baza'' ĉe Google Sheets]</ref>:
{{Genealogia arbo2}}
*''[[Angiospermae]]'' - [[angiospermoj]]
**''[[Fagales]]'' Engl. - [[fagaloj]]
***''[[Juglandaceae]]'' DC. ex Perleb - [[juglandacoj]]
****''[[Alfaroa]]'' Standl. - [[alfaroo]]
****''[[Carya]]'' Nutt. - [[karjo]]<ref>[http://vortaro.net/#karjo ''karjo'' en PIV ĉe vortaro.net]</ref>
****''[[Cyclocarya]]'' Iljinsk. - [[ciklokarjo]]
****''[[Engelhardia]]'' Lesch. ex Blume - [[engelhardio]]
****''[[Engelhardtia]]'' - [[engelhartio]]
****''[[Hicoria]]'' - [[hikorio]]<ref>[http://vortaro.net/#hikorio ''hikorio'' en PIV ĉe vortaro.net]</ref>
****''[[Hicorius]]'' - [[hikoriuso]]
****''[[Juglans]]'' [[Carolus Linnaeus|L.]] - [[juglando]]<ref>[http://vortaro.net/#juglando ''juglando'' en PIV ĉe vortaro.net]</ref>
****''[[Oreomunnea]]'' Oerst. - [[oreomuneo]]
****''[[Platycarya]]'' Siebold & Zucc. - [[platikarjo]]
****''[[Pterocarya]]'' Kunth - [[pterokarjo]]
****''[[Rhoiptelea]]'' - [[roipteleo]]
{{Genealogia arbo2/fino}}
 
==Referencoj==
{{referencoj}}
 
{{Portalo Biologio}}
{{Ĝermo|botaniko}}
 
[[Kategorio:Juglandacoj| Magnoliofitoj]]
{{Projektoj}}
[[Kategorio:FagalojJuglandacoj]]
[[Kategorio:Plantaj familiojPlantofamilioj]]
[[Kategorio:Nuksoj]]
[[Kategorio:Juglandacoj| ]]
[[Kategorio:Fagaloj]]
[[Kategorio:Plantaj familioj]]