Historio: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Linio 211:
::* '''[[Alta Mezepoko]]''': [[5-a jarcento]] ĝis la [[10-a jarcento]]. Nome ''malhela epoko'' pro la malabundo de skribiaj fontoj, pro la retroiro de la urba vivo kaj pro la malkomponigo de la politika povo kiu estas karaktero de la [[feŭdismo]]. La Eklezio, ĉefe pere de la [[monaĥismo]], iĝis la nura kontinueco de la intelektula tradicio. La [[nobelaro]] kaj la [[klerikaro]], plej ofte ligitaj familie, estas la ''[[senjoro]]j'' kiuj plenumas la politikan, socian kaj ekonomian povojn super la [[kamparano]]j submetitaj al la servuteco. [[Kastelo]]j kaj [[monaĥejo]]j hegemoniis en pejzaĝo de arbaroj, kampoj kaj domaretoj preskaŭ nekomunikitaj inter si.<ref>[[Georges Duby]] ''Militistoj kaj kamparanoj''</ref>
 
::* '''[[Malfrua Mezepoko]]''': De la [[11-a jarcento]] ĝis la [[15-a jarcento]]. Foje oni limigas ĝin al la [[14-a jarcento]] kaj al la [[15-a jarcento]], kiel [[krizo]] de la Mezepoko aŭ krizo de la 14-a jarcento; kaj tiel oni nomas la periodon de la [[11-a jarcento]] al [[13-a jarcento]] kiel [[Meza mezepoko]]. Oni produktis ''urban revolucion'' kaj pliigon de la komerca kaj artmetia agadoj fare de startinta [[burĝaro]], kaj samtempe oni plifortigis la povon de la feŭdismaj [[monarkio]]j. La tiam nomitaj "universalaj povoj" (nome Papeco kaj Imperio) kontraŭstaris kaj kriziĝis. La [[Krucmilitoj]] montris la kapablon de eŭropa atendo al oriento de la Mediteraneo, dum en [[Al-Andalus]] (islama Hispanio) pliiĝis la forto de la kristanaj regnoj de la nordo de Iberio. La mezepoka [[universidad medievaluniversitato]] reelaborórelaboris ella saberantikvan antiguosciaron a travéspere de la [[escolásticaskolastikismo]] ([[revoluciónnome delrevolucio siglode XII]]la 12-a jarcento). En losla siglosfinaj finalesjarcentoj seoni conformanformis losla rasgostrajtojn quekiuj caracterizaránkarakterizos todola eltutan periodoperiodon delde la [[AntiguoAntikva RégimenReĝimo]]: una economía en [[transición del feudalismo al capitalismo]], una [[sociedad estamental]] y una [[monarquía autoritaria]] en transición a la [[monarquía absoluta]].<ref>Rodney Hilton ''La transición del feudalismo al capitalismo''.</ref>
[[Dosiero:David Close Up DSCN2703.jpg|thumb|250px|El [[David de Miguel Ángel]] (1504), obra cumbre del [[Renacimiento italiano]], y ejemplo de la confianza en el ser humano propia del [[antropocentrismo]] [[humanista]].]]