Mahmud la 1-a: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
{{redaktata}}
{{Informkesto homo}}
'''Mahmud la 1-a''' (en [[otomana turka]]: محمود اول ) (2a de aŭgusto 1696 – 13a de decembro 1754), nomita ankaŭ ''la Ĝibulo'', regis kiel [[sultano]] de la [[Otomana Imperio]] el 1730 ĝis 1754.
 
Li estis la filo de [[Mustafa la 2-a]] kaj pli aĝa frato de [[Osman la 3-a]]. Li kreskis protektita de sia avino, la Sultanino Gulnus. Kvankam li vivis malantaŭ la fenestroj de palaco (ora kaĝo) kun la helpo de sia inteligento, bonvolo kaj forta karaktero li evitis fali en frenezo. Li estis instruita de diversaj instruistoj, ĉar li interesiĝis en historio, literaturo kaj poezio, kaj ĉefe pri [[muziko]], sia granda pasio.
 
Habiendo subidoAscendinta al trono otomano aotomana consecuenciakonsekvence de la rebeliónribelo promovidafarita porde Halil Paşa, Mahmud rápidamenterapide afirmóplifirmigis susian posiciónpozicion persuadiendopersvadante ala los[[janiĉaroj]]n jenízaroskaj yordonante haciendola asesinarmurdon ade Halil Paşa. ElLa restocetero delde reinadola regado de Mahmud estuvoestis dominadofokusita poral las guerrasla frentemilitoj akontraŭ Persia[[Persio]] ykaj Rusia[[Rusio]]. LasLa guerraspersaj persasmilitoj noestis fueronnur másvagado que un deambular sin sentidosensenca de lasla fuerzasotomanaj militaresarmeoj otomanasantaŭ frentela almilita genio militar delde Sha[[Nader NadirŜaho]]. LosLa turcosturkoj lograronsukcesis retenerreteni ella controlkontrolon de Bagdad[[Bagdado]], perosed Armenia[[Armenio]], Azerbaiyán[[Azerbajĝano]] ykaj Georgia[[Kartvelio]] retrocedieroneniris dentroene de la esferapersa de influencia persainfluo.
 
La guerra rusa semilito combatióokazis primordialmenteĉefe en la[[Krimeo]] Crimeakaj yla losPrinclandoj Principadosde del DanubioDanubo (Valaquianome [[Valakio]] ykaj Moldavia[[Moldavio]]). ConDum estatiu guerra,milito ella comandanteruza rusokomandanto Burkhard Christoph von Münnich derrotóvenkis asuper losla TártarosTataroj de CrimeaKrimeo, vasallosvasaloj de Mahmud, ykaj luegoposte marchótransiris con sus tropas a travésla delriveron Nistru[[Dnestro]], haciendoper pasarkio la mayor parteplejparto de Besarabia[[Besarabio]] bajovenis controlsub rusorusa kontrolo. LosLa austriacosaŭstrianoj, sin embargotamen, none tuvierontiom tantosukcesis éxito alen retirarseretiriĝo, provocandokio queokazigis, loske otomanosla tomaranotomanoj konkeris [[Belgrado]]n ykaj ella nortenordon de Serbia[[Serbio]] bajosub susia controlkontrolo.
 
Mahmud ordonis la restaŭradon de [[Hagia Sofia]] en 1739 kaj aldonis [[madraso]]n (nome korana lernejo, aktuale biblioteko de la muzeo), kuirejon por havigi supon al malriĉuloj, bibliotekon kaj, en 1740, [[fontano]] de ritaraj ablucioj (Şadirvan), transformante tiel la konstraĵonkonstruaĵon en ''külliye'', tio estas, ampleksa socia komplekso. En tiu epoko oni konstruis novan koridoron por la sultano kaj novan [[mihrabmihrabo]]-onn.
 
Mahmud fidis ĉiam la regadon al siaj veziroj kaj li dediĉis sin plejparte al poezio. Li mortis en la [[Palaco Topkapi]], [[Istanbulo]].
Mahmud confió siempre el gobierno a sus visires y pasó la mayor parte de su tiempo cultivando una de sus aficiones preferidas, la poesía. Murió en el Palacio de Topkapi, Constantinopla.
 
==Vidu ankaŭ==