Esperantidoj de Weisbart: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
786r (diskuto | kontribuoj)
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
La '''Medial'''Esperantidoj de '''Medial EuropanWeisbart''' estas pluraj<!-- ĉu eble ekzistas plu ol ĉi tiuj ĉi tie menciitaj? --> [[esperantidoj|esperantido]] proponitakreitaj enkaj publikigitaj de la [[1925germana]] de germana [[ido|idisto]] [[Josef Weisbart]] (aŭ Joseph).<!-- Ĝiel estas[[Hamburgo]], evoluigitalaŭ formola deartikolo pri [[Europal]]., Onised publikisĉu revuonli daŭre loĝis tie, ĉu li estis naskiĝita tie, ktp, au kio? --> en Medialla frua 1900-jararo. Ĉi tie, [[Unione]]kvin projektoj estas listigita laŭ ordo de tempo.
Mundi-latin
[[Mondlingvo (Weisbart)]]
La aŭtoro ankaŭ kreis [[Medial]]on en [[1925]], [[monda latino|Mondan Latinon]] en [[1930]] kaj multajn aliajn projektojn
 
m.l. lasta publikigita planlingva mi supozas
Medial provas providi kompromiso inter la latinidaj, germanaj kaj slavaj lingvoj. Ĝi konservas de Esperanto la gramatikajn finaĵojn (kvankam malsamaj) kaj sintezan verbon.
 
==La Ekzemplojprojektoj laŭ jaro==
===Unial===
'''Unial''' aperis en 1906. De tiu projekto estas al ni konata nur litografe presita skizo de la gramatiko. La dissendita de Weisbart cirkulera letero al ĉiuj amikoj de internacia lingvo, esperantistoj kaj idistoj, kun alvoko unuiĝi je la nova sistemo ''Lingue International – Unial'' restis sen respondo. Pro tio, Weisbart lasis la projekton kaj kreis Europalon.
 
===Europal===
*''Un englo, un franco ed un deuto havit le taske pintir kamele. Le englo voyajit ad Afrike for studiir le kamele in tisui doimie. Le franco gidit al zoologi jarden, ed le deuto pintit on kamelo ex le profunde de sui psyke''.
'''Europal''' estis proponita en 1910 kaj reprezentita en 1912. Ĝi estas pra-formo de Medial, kaj estas bazita sur [[Ido]]. La [[genro]]j en Europal ne estas vira kaj ina, sed viva kaj neviva.
 
===Medial===
*Traduko: Anglo, franco kaj germano havis la taskon pentri kamelon. La anglo vojaĝis al Afriko por studi la kamelon en ĝia hejmo. La franco iris al zoologia ĝardeno, kaj la germano pentris la kamelon el la profundeco de sia animo.
'''Medial''' aŭ '''Medial Europan''' estas evoluigita formo de Europal proponita en 1925. Medial provas providi kompromiso inter la latinidaj, germanaj kaj slavaj lingvoj. Ĝi konservas de Esperanto la gramatikajn finaĵojn (kvankam malsamaj) kaj sintezan verbon.
 
Oni publikis revuon en Medial, ''Unione''. La nomo evidente similas al la nomoj de la planlingvoj ''[[Novial]]'' de 1928, ''[[Mundial]]'' kaj ''[[Intal]]''.
*Tuti es silent. Ni home es exter le domes ultra le duktento del kaval-vagon, qui veha po le voye via le ponte al vilaje
 
Ekzemploj kun tradukoj en kursivo:
*Traduko: Ĉio estas silente. Nenia homo estas ekster la domoj, ekscepte la kondukisto de ĉaron, kiu iras tra la vojo de la ponto al vilaĝo.
*''Un englo, un franco ed un deuto havit le taske pintir kamele. Le englo voyajit ad Afrike for studiir le kamele in tisui doimie. Le franco gidit al zoologi jarden, ed le deuto pintit on kamelo ex le profunde de sui psyke''.
 
*Traduko: ''Anglo, franco kaj germano havis la taskon pentri kamelon. La anglo vojaĝis al Afriko por studi la kamelon en ĝia hejmo. La franco iris al zoologia ĝardeno, kaj la germano pentris la kamelon el la profundeco de sia animo.''
 
*Tuti es silent. Ni home es exter le domes ultra le duktento del kaval-vagon, qui veha po le voye via le ponte al vilaje .
 
*Traduko: ''Ĉio estas silente. Nenia homo estas ekster la domoj, ekscepte la kondukisto de ĉaron, kiu iras tra la vojo de la ponto al vilaĝo.''
 
===Mond-lingvo===
'''Mondlingvo''' aŭ '''Mond-lingvo''' estis kreita en 1927. Mondlingvo estas "paninternacia", tio estas, la bazo de ĝia vortprovizo estas tutmonda, ne nur eŭropa.
 
Ĝi ricevis bibliotekan kodon '''419.1 "1927” WEI''' de [[Biblioteko Butler]].
 
===Mundi Latin===
'''Mundi Latin''' (Monda latino) estas publikita en 1930, kaj estis la lasta publikigita planlingva projekto de Weisbart.
 
== Bibliografio ==
=== Europal ===
* Weisbart, Josef. "Europal. Kurze Grammatik und Begründung", Hamburg (1912?)
* Weisbart, Josef. "Auf dem Wege der europäischen Sprache", Berlin, 1911.
 
=== Medial ===
* ''Josef Weisbart, "''International Komun-lingue Medial"'', Nürnberg, 1923?''
* ''Josef ed Betti Weisbart, "''Ilustrat A-Be-Cedarie del Lingue Medial Europan"'', Nürnberg, 1925.''
* ''Josef Weisbart., ''Medial. International komun-lingue, Zwischenvölkische Gemeinsprache, La langue médiale, The medial language. In medial ed und in Deutsch. '' Nürnberg, Weisbert, 1923. 22p.''
 
===Mond-lingvo===
*Weisbart, '''Mond-lingvo, ne europa lingvo. Gazeto por studi, eksperimenti kaj enkonduki tut-mondan lingvon'''. Nürnberg, Germanio, 1927 (estis du numeroj).
 
=== Mundi Latin ===
* ''Josef Weisbart, "International Komun-lingue Medial", Nürnberg, 1923?''
* Revuo "Tolero". Paris, 1930, n-o 21, p. 227.
* ''Josef ed Betti Weisbart, "Ilustrat A-Be-Cedarie del Lingue Medial Europan", Nürnberg, 1925.''
* ''Josef Weisbart. Medial. International komun-lingue, Zwischenvölkische Gemeinsprache, La langue médiale, The medial language. In medial ed und in Deutsch. Nürnberg, Weisbert, 1923. 22p.''
 
{{ĝermo|planlingvo}}