György Faludy: Malsamoj inter versioj

Liaj gepatroj estis [[judoj]], bonhavaj. Lia patro estis internacie rekonata ĥemiisto. György studis en Budapeŝto en la protestanta gimnazio Fasori Gimnázium kaj vizitis kursojn en la [[universitato]]jn de [[Vieno]], [[Berlino]], [[Graz]] kaj [[Parizo]]. Tiuepoke li forĝis la ideojn radikalajn-liberalajn-socialdemokratajn.

Li eskapas en decembro de [[1938]] pro la pornazia Hungara reĝimo. Li loĝis en [[Parizo]] ([[Francio|Francujo]]), [[Maroko]] kaj [[Usono]]. En Parizo konatiĝis kun [[Arthur Koestler]]. Sekve de la okupacio de Francujo fare de la [[Nazia Germanio]] dum la [[Dua Mondomilito]] li fuĝis al Maroko, kie li restis preskaŭ unu jaro. Poste la Usona registaro invitis lin loĝi en la nordamerika lando. Tie li eldonis revuon financitan de la movado “Free Hungary” [Hungarujo libera] kaj militservis en la Usona armeo 3 jarojn.

En [[1946]] li revenis al [[Hungario|Hungarujo]]. Li tradukis novelon de [[François Rabelais|Rabelais]], laboris por socialdemokratajn ĵurnalojn. En aprilo [[1947]] li prenis parton en grupo kiu detruis la [[Budapeŝto|budapeŝtan]] statuon rememorintan la episkopon [[Ottokár Prohászka]], pro lieslia kontraŭjudismo kaj kontraŭdemokratio. Li estis enkarcerigita en [[1950]] de la stalinista reĝimo pro spionado. Oni kondamnis lin al [[gulago]] aŭ punlabora koncentrejo de [[Recsk]] kie li estis pordum tri jaroj. Tie li aranĝis kulturajn preglegojn por la malliberuloj; la internigitoj parkerigis tekstojn prezentitajn de Faludy kiel ilo por teni firme la deziron al la libero sub tiaj cirkonstancoj. Faludy atingis la liberon post la morto de [[Josif Stalin|Stalin]] en [[1953]]. Li edzigis sin tiun jaron kaj en [[1955]] naskis al li filon. Dum kelkaj jaroj li vivtenis sin per tradukaĵoj.

Kiam okazis la revolucio de [[1956]] li ree ekzilis, tiufoje -– post [[Vieno]], [[Latinameriko|Latinamerika]] rondvojaĝo kaj [[Parizo]] -– al [[Unuiĝinta Reĝlando]]. En [[Londono]] publikigis la libron ''[[My Happy Days in Hell]]'' [Miaj feliĉaj tagoj en la infero] per kiu li rakontas siajn travivaĵojn en [[Parizo]], [[Afriko]] kaj la [[Recsk|Recska]] [[gulago]] de 1950 ĝis 1953. La traskribtatransskribita Hungarlingva versio (''Pokolbeli víg napjaim'') en lia hejmlando estis atendonta ĝis [[1987]].

Li eldonis ankaŭ Hungaran literaturan revuon (''Irodalmi UjságÚjság'' [Literatura Gazeto]). Poste li loĝis en [[Florenco]] ([[Italio|Italujo]]), [[Malto]] kaj [[Toronto]] ([[Kanado]]). En la lasta urbo li restis de [[1967]] ĝis sia reveno al [[Hungario|Hungarujo]] en [[1989]]. Li profesoris en Kanado kaj [[Usono]] ([[Universitato Kolumbio]]) kaj eldonis novelojn angle. En 1970 publikigis la verkon ''Erasmus of Rotterdam''. En 1976 li ricevis la Kanadan civitanecon kaj du jarojn poste la [[Universitato de Toronto|Universitato deTorontode Toronto]], kie li profesoris, nomumis lin honora doktoro. Oni kandidatis lin multfoje al la [[Nobel-premio pri literaturo|Nobel-Premio pri Literaturo]]. Selekton el liaj poemoj oni eldonis en Nov-Jorko en 1985 (''Selected Poems 1933-19801933–1980'') [Poemoj selektitaj 1933-19801933–1980]. En [[1987]] aperis la originala version de [[My Happy Days in Hell]] en la Hungara lingvo ([[My Happy Days in Hell|''Pokolbeli víg napjaim'']]). Tiujare ankaŭ la reĝisor-geedzoj, [[Géza Böszörményi]] kaj [[Lívia Gyarmathy]] rulis la dokumentan filmon ''Faludy György, költő'' [La poeto György Faludy].

Li reiris Hungarujon en [[1989]], post la forfalo de la orienteŭropaj komunistaj reĝimoj. En 1994 li ricevis la plej prestiĝaprestiĝan premiopremion en Hungarujo, la [[Kossuth-premio|Kossuth]]. En [[2000]] kaj 2006 li publikigis la finajfinajn ĉapitrojĉapitrojn de sia vivo post la eksigo el la [[gulago]] de [[Recsk]] (''Pokolbeli napjaim után'' [Post miaj tagoj en ifernoinferno], ''A Pokol tornácán'' [Ĉe la enirejo de inferno]. Antaŭ lia morto en [[2002]], Faludy estis konsiderata eminenta poeto, verkisto, tradukisto kaj viva legendo de Hungarujo.

La unua edzino de Faludy estis Vali Ács. Ili geedziĝis en 1937, divorcis iam dum 1950 kaj 1953. Vali estis ĵurnalistino,; ŝi forpasis en Izraelo.

En 1969, Faludy edzigis sin al Lily Kalman (kies naska nomo estis Erenyi), kiu konis la poeton ekde la 40-aj jaroj en [[Tanĝero]] ([[Maroko]]). György kaj Lily loĝis en apartaj loĝejoj kaj ne plenumis la geedzecon, sed Lily tenis la edzan nomon Faludy ĝis ŝia morto en 2011 en Fleet, (HantsHampshire,<!-- vidu: https://www.google.com/search?&q=%22Fleet%22+%22Faludy%22+site%3A192.com --> Unuiĝinta Reĝlando) 102-jara. Ili divorcis en 1982.

En [[2002]] Faludy edzigis sin kvarafoje kun la 26-jara Fanny KovacsKovács. De tiam, kune, reklamis por iliaj verkoj<!-- reklamis iliajn verkojn? -->, ekzemple por<!-- per? en? --> ''A szerelem joganjogán'' [Pro la ampraveco]. Ambaŭ pozis por la Hungara eldono de la revuo ''Penthouse''. Fotaĵo de Ádám Urbán kun la titolo “La Poeto kaj sia Muzo”, kiu montras la grizharan poeton kun lia nuda juna edzino, estis premiita de la Hungara gazetaro en 2004 en la kategorio “Socia Bildo”.

* ''Selected Poems 1933-19801933–1980'', [[1985]]