Rhäzüns: Malsamoj inter versioj

{{Informkesto komunumo de Kantono Grizono

|nomo=Rhäzüns

|distrikto=[[Imboden (distrikto)|Imboden]]

|komunumaro=[[Rhäzüns (komunumaro)|Rhäzüns]]

|poŝtkodo=7403

|kodo=3723

 

'''Rhäzüns''' (en la [[romanĉa lingvo]] ''Razén'') estas komunumo de la [[komunumaro Rhäzüns]] kaj la [[distrikto Imboden]] en [[Kantono Grizono]], [[Svislando]]. Ĝi havis 1299 loĝantojn je la 31-a de decembro [[2009]].

 

Rhäzüns situas okcidente de la [[Malantaŭa Rejno]], unu el la du ĉefaj fontriverjo de [[Rejno]]. La vilaĝo Rhäzüns troviĝas sur la valebenaĵo sude de Bonaduz kaj norde de la valo Domleschg.

 

La komunumo Rhäzüns limas en nordokcidento kaj nordo al [[Bonaduz]], en nordoriento al [[Domat/Ems]], en oriento al [[Rothenbrunnen]], en sudo al [[Cazis]], kaj en sudokcidento al [[Versam]].

 

Origine Rhäzüns estis [[romanĉa lingvo|romanĉlingva]] komunumo. En la jaro [[1880]] 96 % de la loĝantaro parolis la romanĉan. En la jaro [[1970]] la parto de la romanĉlingvanoj estis ankoraŭ 52%. Pro formigro de romanĉlingvanoj de romanĉlingvanoj kaj almigro de germanlingvanoj laŭ la datumoj de la [[popolnombrado]] de la jaro [[2000]] nur ankoraŭ 10,07% de la loĝantaro de Rhäzüns parolis la romanĉan, dum 79,35 % parolis la [[germana lingvo|germanan]], 3,33 % la [[itala lingvo|italan]] kaj 7,24% aliajn lingvojn.

 

Tra Rhäzüns pasas la kantona ĉefvojo n-ro 13 kaj paralele al ĝi la [[svisa aŭtovojo A13]]. Rhäzüns disponas pri stacidomo ĉe la trajnlinio de [[Retia Fervojo]] de [[Koiro]] tra [[Bonaduz]] al [[Filisur]].

 

Konata la nomo Rhäzüns estas ĉefe pro la [[mineralakvo|mineralakvofontoj]]. La mineralakvo de Rhäzüns estas aparte ŝatata pro ĝia alta enteno de [[kalcio]]. La fonto estas regule ekspluatata ek de la jaro [[1850]].

 

La unua dokumenta mencio de Rhäzüns datiĝas el la jaro [[840]] kiel ''Raezunne''. Dum [[mezepoko]] Rhäzüns formis kune kun Bonaduz fortikitan distrikton. Rhäzüns estis la centro de la samnoma senjorujo en kiu regis la Baronoj de Rhäzüns. Post ties formorto en la jaro [[1458]] la Senjorujo Rhäzüns transiris al la regado de la Grafoj de Zollern kaj en la jaro [[1497]] al [[Maksimiliano la 1-a (Sankta Romia Imperio)|Maksimiliano la 1-a de Habsburgo]] kaj tiel fariĝis parto de [[Aŭstrio]]. Per decido de la [[Viena Kongreso]] Rhäzüns transiris en la jaro [[1819]] al [[Kantono Grizono]] kaj fariĝis [[Svislando|svisa]].

<ref>Fonto: [http://www.hls-dhs-dss.ch/textes/d/D1515.php ''Linus Bühler'': ''Historia Leksikono de Svislando'' (2010-10-19)]</ref>

 

 

== Notoj kaj referencoj ==

 

{{HLS|D1515}}

 

<!---

<gallery>

</gallery>

{{Navigilo:Komunumoj de la distrikto Imboden|Rhäzüns}}