26-a de oktobro: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
→‎Eventoj: aprobo de milita interveno por subpremi usonan militon de sendependeco
Neniu resumo de redakto
Linio 40:
* [[1938]]: En [[Germanio]] komenciĝis [[Polenaktion]] kadre de kiu oni [[deportado|deportis]] dum kelke da tagoj al Pollando 17 mil polajn judojn loĝantaj en [[Nazia Germanio]]
* [[Dua mondmilito]]:
** [[1939]]: [[Germana okupado de Pollando]]: surbaze de [[dekreto]] de [[Adolf Hitler]] de la 12-a de oktobro '''[[Ĉefgubernio|Ĝenerala Gubernio]] fondiĝis - konsistanta el 4 partoj: [[Krakovo|krakova]], [[Lublin|lublina]], [[Radom|radoma]] kaj [[Varsovio|varsovia]]''' (ĉiu po 10-13 [[distrikto]]j) - kies oficiala lingvo estas la [[germana]], kaj la [[pola]] nur permesebla, kun la ĉefurbo en [[Lodzo]] (post ĝia enkorpigo al [[Nazia Germanio]] ekde la 13-a de novembro ĉefurbiĝis [[Krakovo]]); '''laŭ germana sekureca polico ĝis tiu ĉi tago oni [[murdo|murdis]] en [[Okcidenta Prusio]] ĉirkaŭ 20 mil personojn'''; germanaj taĉmentoj de "memdefendo" (''Selbstschutz'') sur enkorpigitaj teritorioj konsistis el ĉirkaŭ 70 mil personoj; [[Ordnungspolizei|germana polico]] [[murdo|murdis]] en 3 lokoj 45 [[poloj]]n; vilaĝo Zychy ([[distrikto Konecki]]): komandanto de Apartigita Taĉmento majoro [[Henryk Dobrzański]] subskribis ordonon pri kreo de volontulaj taĉmentoj kiel senrompan daŭrigon de la Armeo de [[Pola Respubliko|Respubliko]]; [[Soveta okupado de Pollando]]: [[Sovetunio]] transdonis [[Vilno]] al [[litovoj]]; en [[Varsovio]] komenciĝis kvartaga germana-soveta kunsido de [[landlimo|landlima]] komisiono; generalo Franz Halder, Ĉefo de Ĝenerala [[Stabo]] de la germanaj surteraj armeoj skribis en sia [[taglibro]]: ''Paktado kun Moskvo pri interŝanĝo de germanoj el [[Volinio]] kontraŭ [[ukrainoj]] kaj [[judoj]]. 400 germanaj funkciuloj (plenrajtaj) iros al Rusio, 1000 rusaj funkciuloj alvenos al teritorio de la komandantaro "Oriento" (al Pollando). Tie restos 4 semajnojn. Ilin observos homoj de [[Himmler]] ([[spionado]])''
** Pastro [[Jozef Tiso]] iĝis prezidento de [[Slovaka ŝtato]]
** [[1940]]: La limon kun ĜG transpaŝis 3 polaj [[oficiro]]j kun tasko aranĝi [[Pola Enlanda Armeo|Asocion de Armita Batalado]] en estintaj [[vojevodio]]j ([[Bjalistoko]], [[Navahrudak|Nowogródek]] kaj [[Pinsk]]);
** '''125 funkciuloj de [[NKVD]], kiuj preparis [[masakro de Katin|Katinan murdon]] de [[poloj|polaj]] oficiroj kaj ĝin plenumis, estis premiitaj de [[Lavrentij Berija]] en sekreta ordono''' pro "sukcesa plenumo de specialaj taskoj"; [[Budapeŝto]]: "[[Wieści Polskie]]" informis, ke post [[anekso]] de [[Bukovina]] kaj [[Besarabio]] fare de soveta armeo oni elproprietigis bienposedantojn (interalie polojn), lasante al ili nur po 5 [[hektaro]]j da tero kaj en [[Ĉernivco]] oni komencis registri senlaborulojn, el kiuj 5000 estis forveturigitaj en Sovetunion, domoj akiritaj de polaj rifuĝintoj iĝis ŝtataj kaj polaj asocioj estis malfonditaj; en [[golfo]] de [[Irlando]] pola kontraŭtorpeda ŝipo ORP "Burza" savis 254 ŝiprompiĝintojn de bombita brita pasaĝera ŝipo "Empress of Britain" (la 10-a laŭ grandeco en la mondo)
** [[1941]]: Solena festado de la dua datreveno de ĜG: en [[Krakovo]] aperas serio de 12 [[poŝtmarko]]j kun [[busto]] de [[Adolf Hitler]] en diversaj koloroj kaj prezoj; '''germanaj regopovoj decidis fari de [[Varto]]-Lando ne nur [[grenejo]]n por [[Nazia Germanio]], sed ankaŭ [[graso|grasejon]] kaj [[viando|viandejon]]'''; de [[Budapeŝto]] sekrete alvenis al [[Varsovio]] pola marŝalo [[Edward Rydz-Śmigły]]
** Post rompo de [[diplomatio|diplomatiaj]] rilatoj kun Pollando fare de [[Japanio]] la pola [[skipo]] de [[ambasado]] en [[Tokio]] fornavigas al [[Ŝanhajo]]
** [[1942]]: '''Laŭ [[Hans Frank]] germanoj transprenis en [[Ĝenerala Gubernio]] ĝis tiu ĉi tago 90% de [[artverko]]j ekzistantaj antaŭmilite sur tiu ĉi teritorio'''; [[funkciulo]]j en [[Lodza geto]] de la 23-a de junio ĝis la 26-a de oktobro 1942 konfiskis al judoj valoraĵojn je 586 mil [[marko]]j
** [[Orienta Fronto (Dua mondmilito)|Orienta Fronto]]: Germana Supera Komandantaro fiksis la tagon 10-a de novembro kiel la lasta [[dato]] de la konkero de [[Stalingrado]]
** [[1943]]: Taĉmentoj de germana polico pafmortigis en [[Varsovio]] 30 polojn, en [[Krakovo]] 10, en Mostki 10 kaj en Istebna (proksime al [[Cieszyn]]) 5 pro vundigo de [[gestapo|gestapano]], apud [[Częstochowa]] publike [[pendumo|pendumis]] 10 polojn revenĝe pro pafmortigo de germano, kaj en [[Dąbrowa Górnicza]] 11 pro mortigo de policano; '''germanaj regopovoj konfiskis al poloj kaj judoj ĝis tiu ĉi tago 110 mil [[nemoveblaĵo]]j kune kun loĝejoj'''; [[Pola Rezistomovado]]: en [[Polesio]] pola partizana taĉmento batalis kontraŭ germana kontraŭpartizana ekspedicio
** [[Japanio]]: komencita eksterodinara parlamenta sesio cele de "totala [[mobilizo]]" kun rezolucio pri "universala ekbatalo de miliarda loĝantaro de [[Orienta Azio]]"
** [[1944]]: En arbaroj apud [[Włoszczowa]] komenciĝis [[partizano|partizana]] batalo de [[Pola Enlanda Armeo]] kun armitaj germanaj taĉmentoj; generalo [[Leopold Okulicki]] ordonis haltigi [[operaco Tempesto|operacon Tempesto]] dum la [[vintro]] kaj limigi ties agadon al defendo de loĝantaro kaj flankatakoj kontraŭ [[germano]]j
** [[Okcidenta Fronto (Dua Mondmilito)|Okcidenta Fronto]]: en sudokcidenta [[Nederlando]] germana 1-a Paraŝutista Armeo komencis kontraŭatakon de [[Mozo]], apud [[Roermond]] kaj [[Venlo]]; kanada 4-a Kirasita Divizio konkeris [[Bergen op Zoom]]; pola 1-a Kirasita Divizio el regiono [[Alphen aan den Rijn]] ekatakis direkte al nordokcidento; [[Kampanjo de Italio|Itala Fronto]]: pola 5-a Infanteria Korpuso konkeris [[Predappio]] Nuova; germanoj haltigis atakon de usona 5-a Armeo al [[Bolonjo]]; nokte de la 26-a/27-a de oktobro soveta Aviado de Fora Atingo atakis [[Budapeŝto]]n
* [[1945]]: Dua [[soveta okupado de Pollando]]: pola komunista gvidanto kaj [[funkciulo]] de soveta [[NKVD]] '''[[Bolesław Bierut]] dekretis pri [[ŝtatigo]] kaj sekve elproprigo de dekkelkaj miloj da posedantoj de [[nemoveblaĵo]]j en [[Varsovio]]''', kies havaĵon transprenis [[komunumo]]
* [[1945]]: [[ Prezidento de Ĉeĥoslovakio]] [[Edvard Beneš]] eldonis lastajn 23 [[Dekretoj de Beneš|dekretojn de la Prezidento de Respubliko]], tiel finante la dekretan periodon (la 28-an de oktobro nove establita Provizora Nacia Asembleo transprenis la konstitucian kaj leĝdonan potencon)
* [[1947]]: [[Maharaĝo]] Hari Singh subskribis alligon de [[Kaŝmiro]] al [[Barato]]
Linio 58:
* [[1951]]: La dua registaro de [[ĉefministro de Unuiĝinta Reĝlando]] [[Winston Churchill]] ekfunkciis
* [[1951]]: Surbaze de pakto inter soveta kaj pola registaroj oni interŝanĝis teritoriojn en [[Lublinio]] kaj Bieszczady (okcidenta parto de Orientaj [[Beskidoj]]) - unu el pluraj postmilitaj korektoj de la [[ŝtatlimo]], malutilaj al Pollando
* [[1952]]: [[Stalinismo]]: '''unua, tute falsigita de komunistoj, [[voĉdono]] al [[Sejmo (Pollando)|Sejmo]] de [[Pola Popola Respubliko]]''' okazis sub gvido de juddevena [[kolonelo]] [[Anatol Fejgin]]
* [[1955]]: [[Ngô Đình Diệm]] proklamis fondon de [[Vjetnama respubliko|Suda Vjetnamio]] kaj anoncis sin ties [[prezidento]] post venko kun eksa imperiestro [[Bảo Đại]] en falsigita referendumo kontrolita de lia frato
* [[1955]]: Post kiam lastaj aliancitaj [[trupo (armeo)|trupoj]] forlasis la landon kaj sekvis [[Aŭstria Ŝtattraktato]], '''[[Aŭstrio]] deklaris konstantan [[neŭtraleco (internaciaj rilatoj)|neŭtralecon]]'''
* [[1956]]: [[Pola Popola Respubliko]]: '''[[primaso]] de Pollando [[Stefan Wyszyński]] post 4 jaroj forlasis izolejon''' danke al nova komunista gvidanto [[Władysław Gomułka]]
* [[1957]]: [[Sovetunio]]: [[Georgij Konstantinoviĉ Ĵukov]] estis forigita de la posteno de defend-ministro sub akuzoj pri [[bonapartismo]]
* [[1958]]: Malfermo de la Muzeo al pola verkisto [[Henryk Sienkiewicz]] en Oblęgorek ([[distrikto Kielce]])
* [[1958]]: '''En [[Czeladź]] oni komencis konstrui unuan [[lernejo]]n de la Jarmilo''' - laŭ [[slogano]] de [[Władysław Gomułka]] ''1000 lernejojn por jarmiliĝo'' de la pola ŝtato (pli ol 60% de la havaĵo de [[bazlernejo]]j kaj [[mezlernejo]]j detruiĝis pro la germana [[invado en Pollandon]])
* [[1964]]: En [[Varsovio]] komenciĝis proceso kontraŭ [[Melchior Wańkowicz]], akuzita pri kontraŭŝtata agado en [[Pola Popola Respubliko]]
* [[1965]]: Muzikistoj de [[rokgrupo]] [[The Beatles]] estis distingitaj de la reĝino [[Elizabeto la 2-a (Britio)|Elizabeto la 2-a]] per [[Ordeno de Brita Imperio|Ordenoj de Brita Imperio]]
Linio 74:
* [[1977]]: En [[Somalio]] oni diagnozis la lastan kazon de [[variolo]]
* [[1979]]: En ĝis hodiaŭ neklarigitaj cirkonstancoj estis pafmortigita prezidento de [[Sud-Koreio]] generalo [[Park JungHee]] - la patro de prezidentino [[Park Geun-hye]]
* [[1981]]: [[Korala Maro]]: '''[[Granda barilrifo]] iĝis [[Monda heredaĵo de Unesko]]'''
* [[1983]]: En [[Parizo]] dum la [[konferenco]] "[[Scienco]] kaj [[paco]]" [[Czesław Miłosz]] tralegis leteron de [[Lech Wałęsa]], en kiu prezidanto de [[Solidareco (Pollando)|Solidareco]] petis premiitojn de [[Nobel-Premio]] pri alvoko al regopovoj de [[Pola Popola Respubliko]] por liberigo de [[opozicio (politiko)|politikaj malliberuloj]] kaj komenokomenco de [[dialogo]] kun la [[socio]]
* [[1984]]: [[Usono]]: "Bebo Fae" ricevis transplantitan koron de paviano.
* [[1984]]: Premiero de la usona [[Sciencfikcio|sciencfikcia]] filmo ''[[The Terminator|La Finanto]]'', reĝisorita de [[James Cameron]]
* [[1991]]: '''En [[Moskvo]] estis [[ratifo|ratifita]] pakto pri retirigo de [[Soveta Armeo]] de Pollando''', ĝis fino de 1993
* [[1991]]: Lasta soldato de [[Jugoslava Popola Armeo]] forlasis [[Slovenio]]n
* [[1994]]: Reĝo [[Husejn la 1-a (Jordanio)|Husejn la 1-a]] kaj ĉefministro [[Jicĥak Rabin]] subskribas israel-jordanian pactraktaton, aranĝante rilatojn inter la du landoj kaj promesante, ke neniu el ili permesos, ke ĝia teritorio estu batalkampo de tria lando
Linio 84:
* [[1997]]: [[Partio de Regionoj (Ukrainio)|Partio de Regionoj]] fondiĝis en [[Ukrainio]]
* [[2000]]: [[Laurent Gbagbo]] iĝis prezidento de [[Ebur-Bordo]]
* [[2001]]: '''Leĝo [[USA PATRIOT Act]] proklamita'''
* [[2002]]: [[Terorisma atako kontraŭ la teatro ĉe Dubrovka]]: '''dum repreno de la teatro fare de rusa [[specnazo]] 129 [[ostaĝo]]j estis [[veneno|venenigitaj]] de [[gaso]] kune kun 40 [[ĉeĉenoj|ĉeĉenaj]] teroristoj''' - pli ol 700 personoj vundiĝis
* [[2004]]: [[Misio Cassini-Huygens]] sendis al la [[Tero]] unuajn fotojn de [[Titano (luno)|Titano]], la luno de [[Saturno (planedo)|Saturno]]
* [[2006]]: Lanĉo de [[Ubuntu (linukso)|Ubuntu]] 6.10, nomita Edgy Eft.
* [[2009]]: [[Usono]]: [[GeoCities]], [[retejo|reteja]] gastiga servo, fermiĝis
* [[2010]]: '''[[Ĉinio]]: [[Baraĵo Tri Gorĝoj]] pleniĝis per akvo'''
* [[2010]]: En [[Germanio]] formortis [[polpo]] [[Paŭlo (polpo)|Paŭlo]]
* [[2014]]: Oficanta [[prezidanto de Brazilo|prezidentino de Brazilo ]][[Dilma Rousseff]] elektiĝis por la dua kadencooficperiodo
* [[2015]]: 398 personoj pereis kaj 2710 vundiĝis en [[tertremo]] en [[Hindukuŝo]]
* [[2017]]: Prezidento [[Nursultan Nazarbajev]] dekretis ĝis 2025 anstataŭi [[cirila alfabeto|cirilan alfabeton]] per la [[latina alfabeto|latina]] en la [[kazaĥa lingvo]]