16-a de aprilo: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto |
Neniu resumo de redakto |
||
Linio 1:
{{KalendaroAprilo}}
{{aprilo}}
La '''16-a de aprilo''' estas la 106-a tago de la jaro(la 107-a en superjaroj) laŭ la [[gregoria kalendaro]].
Je la 16-a de aprilo okazis, interalie:
Linio 21:
* [[1797]]: [[Paŭlo la 1-a (Rusio)|Paŭlo la 1-a]] surtroniĝis kiel imperiestro de [[Rusa Imperio]]
* [[1856]]: Fine de [[Krimea Milito]] okazis en [[Parizo]] packonferenco inter Rusio, Anglio, Francio, [[Reĝlando Sardio]] kaj Turkio - unua diplomatia sukceso de itala politikisto [[Camillo Benso di Cavour]]
* [[1863]]: [[Januara ribelo]] kontraŭ [[Rusia Imperio]]: venko de [[poloj]] en batalo de
* [[1881]]: [[Rusia Imperio]]: en Elisavetgrad (hodiaŭa [[Kropivnicko]]) en [[Ukrainio]] finiĝis dutaga [[pogromo]] de [[judoj]]
* [[1888]]: Germanoj aneksis [[Oceanio|oceanian]] insulon [[Nauro]]
* [[1913]]: [[Unua Balkana milito]]: [[Turkio]] proponis [[armistico]]n al la [[koalicio]] de [[Balkanoj|balkanaj]] ŝtatoj
* [[1913]]: [[Albert Schweitzer]] kaj lia edzino Helene alvenis al Lambaréné en [[Ekvatora Franca Afriko]] - samjare ili ekkonstruis misian stacion
* [[1917]]: [[Unua mondmilito]]:
** [[Nivelle-ofensivo]]: dua batalo de Aisne; '''[[Lenin]] revenis de [[Svislando]] al [[Sankt-Peterburgo|Petrogrado]] en [[plumbo|plumbita]] [[vagono]]''', kune kun grupo de [[Socialdemokratio|socialdemokratoj]], kaj aliĝis al [[bolŝeviko|bolŝevika]] movado; [[Esperantujo]]: enterigo de [[Zamenhof]] en la [[Hebrea tombejo de Varsovio]]
Linio 37:
* [[1940]] : Malkovro apud [[Taniso]], fare de profesoro Pierre Montet, de la nerompita [[volbo]] kun la [[faraono]] Amenemope el la [[dudekunua egipta dinastio]]
* [[1943]]: [[Albert Hofmann]] hazarde malkovris la psikajn efikojn de [[LSD]]
* [[Dua mondmilito]]:
** [[1940]]: Germana provizora [[juĝejo]] kondamnis al [[mortpuno]] [[judoj|judon]], kiu senpermese revenis al sia propra loĝloko post [[deportado]] al [[Ĉefgubernio|Ĝenerala Gubernio]]
** Kabineto de '''generalo [[Władysław Sikorski]] voĉdonis pri kreo de Registara Delegitaro de Pollando por la Lando''' difinante kompetentecon de li, de Politika Interkonsent-Komitato kaj de Sekretaj Juĝejoj de la [[Asocio de Armita Batalado]]; '''[[gestapo]] venigis al [[Koncentrejo Ravensbrück]] 71 [[poloj|polinojn]]''' - el 40 000 polinoj travivis 8 000; "Nowy Świat" el [[Nov-Jorko]] informis, ke en [[Niceo]] en montrofenestro de ĵurnalo "Eclaireur de Nice" estas animskua bildo de René Vauquelin titolita "[[Sufero]] de Pollando"; en Nov-Jorka radio estis unu el la plej bonaj disaŭdigaĵoj okaze de naskiĝtago de [[Ignacy Jan Paderewski]] favore al Sava [[Fonduso]] de lia nomo; [[Atlantiko]]: brita armeo albordiĝia al [[Ferooj]]; [[Operaco Weserübung]]: tritaga elŝarĝo de brita 148 Infanteria Brigdo apud Åndalsnes ([[Rauma (Norvegio)|Rauma]]) komencita
Linio 46:
** [[1943]]: [[Ordnungspolizei|Germana polico]] pafmortigis en Wzdół 30 personojn; [[Volinia masakro]]: grupo de armitaj [[ukraino]]j nokte de la 15-a/16-a de aprilo murdis 25 polojn de vilaĝo Budy (nun en [[Rivna provinco]]); [[Pola Rezistomovado]]: grupo de [[Pola Enlanda Armeo]] en Varsovio pafmortigis germanan komisaron de Socia Asekurejo, kaj taĉmento de Popola Gvardio detruis proksime al [[Mińsk Mazowiecki]] ekipaĵon de polica gardejo kaj de komunuma kaj poŝta oficejoj; taĉmento de Kamparana Bataliono el areo Kałusz (nun [[Ivanofrankivska provinco]]) atakis germanan ekspedicion en vilaĝo Zbora - pereis 15 germanoj, oni akiris [[armilo]]jn kaj uniformojn - polaj perdoj: du vunditoj
** '''[[Pola ekzila registaro]] turnis sin al [[Ruĝa Kruco]] por esplori cirkonstancojn de la [[masakro de Katin]] - [[Stalin]] malhelpis''' - samtempe eŭropa grupo de spertuloj pri [[jurisprudenco|jurisprudenca]] [[medicino]] alvenis esplori la [[amasaj komunistaj krimoj|sovetan krimon]] en [[Katin]] (ĝis la 9-a de junio); Bomba Korpuso de RAF atakis fabrikoj de [[Škoda]] - pro malbona navigado plimulto de bomboj trafis apudan [[Mladá Boleslav]], alia grupo atakis [[Ludwigshafen]]; 10-a Bomba Skadro atakis [[Londono]]n pere de 47 ĉas- kaj bombviadiloj, 27 aviadiloj trafis la celon, 6 el ili estis pafalterigitaj
** [[1944]]: '''[[Ukrainoj|Ukrainaj]] volontulaj soldatoj de la 14-a Divizio de [[Grenado|Grenadistoj]] de [[SS (organizaĵo)|SS]] masakris 250-862 polajn vilaĝanojn''' de Chodaczków Wielki ([[Ternopila provinco]]); '''[[Pola Rezistomovado]]''': nokte de la 15-a/16-a de aprilo sur [[konspiro|konspira]] aviadilejo
** '''Pli ol 1100 personoj pereis pro bombado de [[Beogrado]] de la brita kaj usona [[aviado]]'''; '''usona 15-a Aviada Armeo atakis [[aerodromo]]jn en [[Bavario]] pafalterigante 26''', kaj 10 aliajn devigante grundiĝi, germanoj sukcesis pafalterigi nur 5 [[bombaviadilo]]jn; [[Orienta Fronto (Dua mondmilito)|Orienta Fronto]]: trupoj de 3-a Ukraina Fronto trairis [[Dnestro]]n sude de [[Tiraspolo]], en [[Krimeo]] Memstara Apudmara Armeo okupis [[Jalto]]n; [[Militŝiparo]] de [[Azova maro]] disformiĝis; nokte de la 16-a/17-a de aprilo soveta aviado atakis [[Galați (urbo)|Galați]]
** [[1945]]: '''Apud [[Hel (terlango)|terlango Hel]] estis sinkigita de soveta [[submarŝipo]] germana transporta ŝipo ''Goya'' kun ne malpli ol 6 mil rifuĝintoj de [[Orienta Prusio]] kaj [[Gdańsk]]'''
Linio 52:
* [[1947]]: '''Sur tereno de estinta [[koncentrejo]] [[Aŭŝvico]] estis [[pendumo|pendumita]] ties fondinto kaj komandanto [[Rudolf Höß]]''', apud la konstruaĵo, kie oficis
* [[1947]]: '''Usona entreprenisto kaj politikisto Bernard Baruch unuan fojon uzis [[termino]]n [[malvarma milito]]'''
* [[1947]]: En [[haveno]] de [[Teksasurbo (Teksaso)|Teksasurbo]] pro [[eksplodo]] de 2300 [[tuno]]j da [[amonia nitrato]] en [[holdo]]j de franca ŝipo ''SS Grandcamp'' 581 personoj pereis kaj miloj vundiĝis
* [[1949]]: Kadre de la [[berlina aerponto]] al [[Okcidenta Berlino]], dum ununura tago 12.849 tunoj da varoj estis transportitaj per aviadiloj en la [[blokado de Berlino|blokitan urbon]]. Neniam plu oni atingis tian kvanton.
* [[1952]]: [[Stalinismo]]: [[Vojevodio|Vojevodia]] '''Juĝejo en [[Varsovio]] kondamnis al [[mortpuno]] generalon [[August Emil Fieldorf]]''' - Supera [[Tribunalo (juro)|Tribunalo]] dum sekreta kunsido de sovetaj komunistoj kun malĉeesto de akuzito kaj nur surbze de alsenditaj dokumentoj konfirmis la verdikton ([[justica murdo]] sub gvido de judino Maria Gurowska vel Górowska, vel Genowefa Danielak, fraŭlina nomo Sand (Zand?), [[akuzisto]] Benjamin Wajsblech, du tagojn antaŭ 60-a naskiĝdatreveno de soveta prezidento [[Bolesław Bierut]], "kamarado Tomasz")
Linio 66:
* [[2009]]: [[Afganio]]: en [[tertremo]] en [[Provinco Nangarhar]] 19 personoj pereis kaj 37 vundiĝis
* [[2011]]: En [[Egiptio]] malfondiĝis [[Naci-demokratia partio (Egiptio)|Naci-demokratia partio]]
* [[2012]]: '''[[Eŭropa Kortumo pri Homaj Rajtoj]] en [[Strasburgo]] verdiktis pri plendo de 15 parencoj de la viktimoj de [[NKVD]], kiuj akuzis la sovetan rusan registaron pri la [[masakro de Katin]]''', juĝante i.a. pri rompo flanke de la nunaj rusaj regopovoj de la [[Eŭropa Konvencio]] pri [[Homaj Rajtoj]], kiu malpermesas nehomecan kaj humiligan
* [[2016]]: [[Ekvadoro]]: en [[tertremo]] en [[Provinco Esmeraldas]] pli ol 500 personoj pereis.
* [[2017]]: [[Turkio]]: en nacia [[referendumo]] plimulto de voĉdonantoj apogis la proponon pri anstataŭigo de parlamenta sistemo per la prezidenta
Linio 95:
* [[1886]]: [[Ernst Thälmann]], germana politikisto kaj komunisto, murdita (m. [[1944]])
* [[1889]]: [[Charlie Chaplin]], brita aktoro, reĝisoro, [[produktoro]], scenaristo kaj humuristo (m. [[1977]])
* [[1895]]: [[Czesław Kaczmarek]], pola [[diocezo|dioceza]] episkopo en [[Kielce]], persekutata
* [[1896]]: [[Tristan Tzara]], franca-rumana poeto kaj eseisto, iniciatinto de [[dadaismo]] (m. [[1963]])
* [[1905]]: [[Ludwig Fischer]], germana [[guberniestro]] de Varsovia Distrikto de la [[Ĝenerala Gubernio]] dum [[okupado]] de Pollando, [[militkrimo|militkrimulo]], ekzekutita (m. [[1947]])
* [[1905]]: [[Gábor Kovács]], rumania hungara pentristo, disĉiplo de [[Sándor Ziffer]] (m. [[1983]])
* [[1910]]: [[Simeon St. Ĥesapĉiev]], bulgara [[esperantisto]], redaktoro de "[[Bulgara Esperantisto]]" (m. nekonata)
* [[1915]]: [[István Juhász]], rumania hungara historiisto, redaktoro de ''[[Ifjú Erdély|Juna Transilvanio]]'' kaj ''[[Református Szemle|Reformita Revuo]]'' (m. [[1984]])
Linio 111:
* [[1934]]: [[Béla Nagy (numismato)|Béla Nagy]], rumania hungara kuracisto, [[Numismatiko|numismato]]
* [[1935]]: [[Sarah Kirsch]], germana verkistino, laŭreatino de [[Premio Georg Büchner]] (m. [[2013]])
* [[1940]]: [[Margareta la 2-a (Danio)|Margareta la 2-a]], [[listo de danaj reĝoj|reĝino de Danio]], edzino de [[Henri Laborde de Montpezat]]
* [[1941]]: [[Ilona Mester]], rumania hungara grafikistino
* [[1941]]: [[Péter Pál Puskel]], rumania hungara redaktoro, lokhistoriisto
| |||