Mindaugas la 2-a (Litovio): Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e Kani movis paĝon Mindaugas la 2a de Litovio al Mindaugas la 2-a (Litovio): Laŭ Vikipedia kutimo
Neniu resumo de redakto
Linio 42:
|kaŝitaj kesteroj =
}}
'''Mindaugas la 2a de Litovio''', naskita kiel '''Wilhelm Karl Florestan Gero Crescentius Herzog von Urach''' naskiĝis la 30an de majo 1864 en Monako-malnova urbo ([[Princlando Monako]]), kaj mortis en [[Rapallo]] (Italio) la 24an de marto 1928; Lili estis la nura reĝo de [[Litovio]] en la [[20-a jarcento]].
 
Naskita kiel princo Vilhelmo de Urach, grafo de [[Virtembergo]], li estis filo de Vilhelmo, unua duko de Urach (estro de morganata filio de la Reĝa Domo de Virtembergo), kaj de lia dua edzino, nome princino Florestina de Monako, filino de princo Florestano la 1-a de Monako.
 
=== Biografio ===
Kiam li estis kvarjara, li postsekvis sian patron kiel duko de Urach; li kreskis kaj pasigis la plej grandan parton de sia junaĝo en Monako, kie lia patrino Florestina estis reganto de la princlando dum ŝia nevo, princo [[Alberto la 1-a (Monako)|Alberto la 1-a de Monako]] dediĉis sin al oceanografiaj esploradoj. Wilhelm kreskis do kulture franclingva.
 
=== Milita kariero ===
Kiel membroj de lia patra familio, Vilhelmo aliĝis al la Virtemberga armeo fine de la 19a jarcento; li estis generalo ĉe la ekapero de la [[Unua Mondmilito]], kaj komandis de la 26-a InfanteriodivizioInfanteridivizion. En novembro 1914 li partoprenis en la atako de la trupoj de la [[Germana Imperiestra Regno]] kontraŭ Francujo, kiu inkluzivis la invadon de Belgio, super kiu regis reĝino [[Elizabeta Gabriela de Bavario|Elizabeto]], fratino de lia edzino. En decembro 1914 lia divizio batalis en la batalo por transiri la riveron Bzura en Pollandon. De junio ĝis septembro 1915 la divizio translokiĝis norden de Varsovio por ekloĝi ĉe la rivero Nemunas, antaŭeniĝo de centoj da mejloj en la kamparo, per kiu Pollando estis konkerita. Inter oktobro kaj novembro 1915 li partoprenis en la atakonatako kontraŭ Serbio, moviĝante okcidenten de Beogrado direkte al Kraljevo en malpli ol unu monato. En Ipro, Belgio, de decembro 1915 ĝis julio 1916, la divizio estis plejparte ekstermita en la Batalo ĉe la Somme, kiu daŭris de aŭgusto ĝis novembro. Vilhelmo estis maldungita kiel generalo la 5an de januaro 1917.
 
=== Kandidato al pluraj tronoj ===
Per sia patrino, Vilhelmo estis la legitima heredonto de la trono de Monako: lia kuzo, princo Alberto la 1-a havis solan filon, Ludovikon, fraŭlan kaj seninfanansenfilan.
 
Francio maltrankviliĝis, ke la titolotitolon de rega princo povus iam atingi germanangermana princonprinco: en 1911, Raymond Poincaré, iam advokato de la familio Grimaldi kaj prezidanto de la Konsilio de la Franca Respubliko, konvinkis Ludovikon la 2-an rekoniagnoski sian ekstergeedzan filinon, Charlotte Grimaldi, kiu estis nomumita heredanto de ŝia avo Alberto la 1-a en 1918. En julio de la sama jaro, traktato inter la Princlando kaj Francio kondiĉis, ke ĉiuj estontaj princoj estu francaj aŭ monakaj civitanoj kaj ke, en la okazo de la estingiĝo de la dinastio, Monako perdus sian suverenecon favore al Francio.
 
Charlotte fariĝis Grimaldi, titolita "Fraŭlino de Valentinois " kaj hereda princino de Monako, kaj Vilhelmo pasis laŭ la sinsekva linio malantaŭ la filino kaj Ludoviko. Post la surtroniĝo de Ludoviko la 2-a, Vilhelmo rezignis siajn rajtojn favore al fora kuzo, la grafo de Chabrillan.
Linio 61:
En 1913 Vilhelmo estis unu el la multaj kandidatoj por la trono de [[Albanio]]; ĝin subtenis katolikaj grupoj en la nordo de la lando. Tamen en 1914 princo Vilhelmo de Wied estis elektita kiel princo de Albanio anstataŭe.
 
En 1917 li kandidatiĝis kiel ebla estonta reganto de restarigita [[Duklando Loreno]] post la fino de la unua mondmilito .
 
=== Reĝo de Litovio ===
La 4an de junio 1918 la litova parlamento (kiu sendependiĝis de la rusa imperio ) ofertisproponis al li la kronon de la estonta kaj sendependa reĝlando Litovio, danke ankaŭ al la subteno de la germanaj aristokratoj de la Balta Maro. Vilhelmo akceptis kaj estis elektita la 11an de julio 1918, prenante la nomon de Mindaugas la 2a de Litovio. La kialoj de la elekto estis multaj:
* li estis katolika (oficiala religio en la ŝtato);
* li ne estis membro de la dinastio [[Hohenzollern]], al kiu apartenis imperiestro [[Vilhelmo la 2-a (Germanio)|Vilhelmo la 2-a de Germanio]], kiu celis fari Litovion monarkio en persona kuniĝo kun Prusio;
* li povis paradi pri bona militamilitista kariero;
* se la [[Centraj Potencoj]] venkus, Litovio povus ĝui germanan protekton kontraŭ ebla rusa enmiksiĝo.
 
Post la nomado oni decidis, ke Vilhelmo loĝu en Litovio kaj lernu la tiean lingvon.
 
'En la kapelo de la kastelo Liechtenŝtejno estas letero de papo Benedikto la 15-a, kiu bondeziras al Wilhelm, la estonta suvereno. <ref>Stuttgart archives, HStA. GU 117, file 847: Kopio de letero de Papo Benedikto la 15a en dato 24 julio 1918.</ref>. Mallonga eseo pri la tuta rakonto estis publikigita en 2001 de la edzo de la filino de lia filo Albert, Sergei von Cube.'
 
De la komenco de lia regado estis malfacilaĵoj. Kvar (el du dek) parlamentanoj eksiĝis pro protesto, Germanio ne rekonisagnoskis lin kiel reĝonreĝo kaj li mem neniam povis viziti sian regnon, kaj estis devigita resti en sia kastelo Lichtenstein, sude de [[Stutgarto]]; tamen li komencis studi la litovan[[litova]]n. Fine, kelkajn monatojn poste evidentiĝis, ke Germanio perdos la militon kaj ankaŭ pro tio la 2-an de novembro la litova parlamento decidis renversi sian decidon.<ref>[http://jahrbuch.annaberg.de/jahrbuch/2000/Annaberg%20Nr.8%20Kap10.pdf Von Cube Essay, 2000]</ref>.
 
=== Postsekvo al la trono de Virtembergo ===
Linio 90:
== Vidu ankaŭ ==
* [[Mindaugas]] la 1-a
 
 
== Notoj ==
<references/>
 
 
 
 
{{Vivtempo}}