Adresaro de la Esperantistoj: Malsamoj inter versioj

{{Unua|kat=ne}}

'''Adresaro de la personoj kiuj ellernis la lingvon "Esperanto"''', ĝenerale konata kiel '''Adresaro de la Esperantistoj''', estas la [[Unua-aĵoj esperantistaj|unua]] aperinta [[adresaro]] de [[esperantisto]]j, kompilita mem de [[L. L. Zamenhof]], la aŭtoro de [[Esperanto]] (laŭ li oni ĝin foje nomas ankaŭ ''Adresaro de d-ro Zamenhof'', ''Zamenhofa Adresaro'' aŭ mallonge ''[[Enciklopedio de Esperanto - Mallongigoj|ZA]]''). La kolekto enhavas informojn pri preskaŭ 22 mil personoj, kiuj lernis Esperanton antaŭ la jaro [[1909]], inter ili pluraj famuloj kaj lokaj [[Pioniro de Esperanto|pioniroj]]. Laŭtempa ordigo de iliaj adresoj donas imagon pri la [[tempo|tempe]]-[[geografio|geografia]] disvastiĝo de la [[Esperanto-movado]] dum [[Historio de Esperanto#Historia superrigardo|ĝiaj periodoj]] "[[Rusa Imperio|rusa]]", "[[Francujo|franca]]" kaj "[[Tero|internacia]]".

 

 

== Enhavo ==

La registrataj esperantistoj ricevadis laŭvicajn [[numero]]jn kaj estis kuraĝigataj subskribadi siajn leterojn laŭ la modelo "Esperantisto n-ro ''123''". La unua serio de la adresaro, aperinta en [[1890]], enhavis sur 39 paĝoj adresojn de 1000 personoj (sen numeroj, en [[alfabeto|alfabeta]] ordo), kiuj aĉetis la [[Unua Libro|Unuan Libron]] kaj resendis al Zamenhof la deŝireblan [[promesoj|promesfolion]] pri eklerno de Esperanto kun la aldono "senkondiĉe". Multaj el ili dum la sekvaj jaroj fariĝis fervoraj esperantistoj. La lasta registrita esperantisto, en [[1908]] (Serio XXIX), ricevis la numeron 21915. Pro troa kresko de la nombro de aliĝantoj, oni ekde [[1909]] (do [[Tutmonda Jarlibro Esperantista 1910]]) ĉesis aperigadi adresojn de unuopaj esperantistoj kaj plu kolektis nur la kontaktojn de esperantistaj [[societo]]j, [[komitato]]j kaj [[konsulo|konsul]]-[[agento]]j.

 

== Statistiko ==

La rapideco, per kiu aldoniĝadis novaj adresoj en la adresaron, sekvis dum la periodo de ĝia eldoniĝado tendencon preskaŭ [[eksponencialo|eksponencialan]]: Dum en la komenco la evoluo estis malrapida kaj por atingi la unuajn 4000 enskribojn necesis atendi ĝis la komenco de la jaro [[1897]] (do preskaŭ 10 jarojn ekde la kreiĝo de Esperanto), la sekvaj kvar mil kolektiĝis dum proksimume 6 jaroj, post ili plia kvarmilo aldoniĝis en iom pli ol 2 jaroj kaj la postaj du kvarmiloj bezonis ĉiu proksimume 1 jaron kaj 5 monatojn.

{{-}}

 

== Referencoj ==

{{EdE|Adresaro de Esperantistoj|linia=jes}}

 

== Eksteraj ligiloj ==