Infekta malsano: Malsamoj inter versioj

'''Infekta malsano''' estas malsano de organismo kaŭzata per [[mikroorganismo]]j ([[bakterioj]], [[arkeoj]], [[protistoj]], [[fungoj]] aŭ [[viruso (biologio)|virusoj]]). Atentindas, ke ne nepre ĉiu [[infekto|infektiĝo]] kaŭzas malsaniĝon, kaj ke do la vortoj "infektiĝo" kaj "infekta malsano" ne identas. Infektaj malsanoj havas vastan spektron da evoluoj kaj [[simptomo]]j. Ili povas surprize ekesti dum horoj aŭ tagoj, sed ankaŭ malrapidege evolui dum monatoj aŭ jaroj. Eblas loke precize limigitaj infektiĝoj de iuj korpopartoj, kaj "sistemaj", tutkorpaj infektiĝoj. Iuj infektaj malsanoj en personoj kun bona [[imuna sistemo]] evoluas preskaŭ nerimarkite aŭ nur kaŭzas malfortan perturbon de la ĝenerala [[bonfarto]]. Aliaj malsanoj povas kaŭzi drame vivdanĝerigan simptomaron. Je tiuj vivdanĝerigaj, [[sepso|sepsaj]] malsanoj la korpo reagas per tiel nomatas ''sistema inflana responda sindromo'', al kiu apartenas [[febro]], plirapidiĝinta [[pulso]], plirapidiĝinta spira frekcenco, soifo kaj forta ripozemo. Decida pri la evoluo kaj la [[prognozo]] de infekta malsano estas la kapablo de la [[imuna sistemo]] elimini la patogenajn mikroorganismojn. La moderna medicino por multaj infektaj malsanoj havas specifajn medikamentojn: [[antibiotiko]]j kontraŭ bakterie kaŭzataj malsanoj, kontraŭfungiloj, latine nomataj ''antimykotika'' kontraŭ [[fungoj]] kaj kontraŭvirusiloj, latine ''virostatika'' (laŭvorte viruso-haltigiloj, ĉar virusojn ne eblas rekte kontraŭbatali, nur bremsi aŭ malebligi ilian pluan enkorpan plimultiĝon) kontraŭ [[viruso]]j. Kontraŭ iuj malsanigaj mikroorganismoj eblas protekti sin pere de [[vakcino]], kvankam vakcinoj ĉiam mem iugrade havas nedeziratajn efikojn kaj necesas bone prijuĝi, kiom grandas la risko de infektiĝo kaj ĉu pli pezas la avantaĝoj aŭ la malavantaĝoj de vakcino. Ankaŭ nuntempe iuj infektaj malsanoj ne povas esti definitive sanigitaj.▼