Arkta magnetpoluso: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e Korekto de type= al type:_laŭ ruĝaj eraroj kaj klarigoj_rekontrolu!!! |
Rescuing 3 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8 |
||
Linio 26:
Jam en antikvaj tempoj homoj observis, ke eroj de [[magnetito]] ĉiam orientiĝas nord-suden - en Eŭropo oni sciis tion ekde la [[greka antikvo]], en Ĉinio ekde la [[epoko de la batalantaj imperioj]] (475 ĝis 221 a.K.).<ref name="Ludwig">Karl-Heinz Ludwig, Volker Schmidtchen: ''Metalle und Macht. 1000 bis 1600.'' Berlin, Frankfurt/Main: Propyläen Ullstein, 1992.</ref> Depost la 11-a jarcento la ĉinoj uzis flosantajn kompaspinglojn, kiujn oni nomis "sudmontrilojn", ĉar ili indikas sudon.
Eŭropaj [[navigado|navigistoj]] kredis, ke la nadlo altiriĝas al iu magneta monto aŭ magneta insulo ie en fora nordo (vidu la bildon) aŭ de la [[Norda Stelo|Polusa Stelo]].<ref name="NatResCan">[http://gsc.nrcan.gc.ca/geomag/nmp/early_nmp_e.php Frua koncepto pri la arkta magnetpoluso] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20110716124901/http://gsc.nrcan.gc.ca/geomag/nmp/early_nmp_e.php |date=2011-07-16 }}, Natural Resources Canada, vidita Jun 2007</ref><ref>[http://www.maths.gla.ac.uk/~drf/papers/TheGeodynamo.pdf La geodinamo] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20090226225035/http://www.maths.gla.ac.uk/~drf/papers/TheGeodynamo.pdf |date=2009-02-26 }} (angle), D R Fearn, University of Glasgow, 19 August 2004</ref>
La ideo, ke la tero en si mem agas kiel giganta magneto, estis unuafoje proponita en 1600 de la angla kuracisto kaj naturfilozofo
Linio 38:
Por determini la lokon de la magneta poluso bezonatas kompaso, kiu indikas ankaŭ la vertikalan komponanton de la magneta kampo. Kutima kompaso kun nadlo, kiu turniĝas nur horizontale, ne sufiĉas, en radiuso de ĉ. 2.000 km ĉirkaŭ la magneta poluso tia kompaso montras "ien", ĉar la horizontala komponanto de la tera magnetkampo ne plu estas sufiĉe forta por montriĝi en tia kompaso.
La arkta magnetpoluso estis detektita la {{daton|1|junio|1831}} de [[James Clark Ross]] proksime de Kap Adelaide, duoninsulo Boothia, Kanado; Ross mezuris la koordinatojn kiel 70°5'N 96°28'W. La lasta tia ekspedicio, kiu mezuris la pozicion, okazis en 2001 de ''Geological Survey'', por la jaroj poste la situo estis kalkule taksita.<ref>{{cite web | url=http://gsc.nrcan.gc.ca/geomag/nmp/northpole_e.php | title=
{| class="prettytable"
| |||